مقالات علمی جعلی شناسایی می‌شود

این ابزارها، نتیجه همکاری یک ساله بین ۲۴ ناشر و ارائه‌دهندگان تجزیه و تحلیل علمی هستند که تلاش می‌کنند مشکل فزاینده مقالات علمی جعلی را از بین ببرند. در سال‌های اخیر، مجلات صد‌ها مقاله را به‌دلیل ترس از این‌که اثر ارائه شده، حاوی داده‌ها و تصاویر ساختگی باشد، تکذیب کرده‌اند. به همین دلیل ناشران سعی دارند از ورود چنین مقالاتی به سیستم ارسال‌شان جلوگیری کنند. چند شرکت خصوصی شروع به ارائه نرم‌افزاری کرده‌اند که می‌تواند تصاویر بالقوه دستکاری شده یا مشخصه‌هایی را که نشان‌دهنده فعالیت سازمان‌های غیرقانونی در تولید مقالات جعلی هستند، شناسایی کند. از سال۲۰۲۰، انجمن بین‌المللی ناشران علمی، فنی و پزشکی (STM) مستقر در لاهه هلند، با شرکت‌های انتشاراتی همکاری می‌کند تا استاندارد‌های مشترکی برای نرم‌افزاری که می‌تواند مشکلات احتمالی تصاویر را هنگام بازنگری تشخیص دهد ایجاد کند. این انجمن در دسامبر۲۰۲۱ اعلام کرد در حال توسعه مرکز تایید صحت STM یا مرکز ارائه کننده ابزار‌هایی است که به ویراستاران اجازه می‌دهد مقالات ارسال شده را از نظر روش‌های تحقیق بررسی کنند.

ابعاد دیگر مشکل

سابینا آلم، مدیر اخلاق و صحت انتشار در گروه تیلور و فرانسیس می‌گوید سوء‌ظن به سازمان‌های غیرقانونی تولیدکننده مقالات جعلی تقریبا نیمی از موارد اخلاقی است که ناشر با آن سروکار دارد. او می‌گوید علاوه بر تعداد زیاد این شرکت‌ها مشکل دیگر این است که انواع مختلفی از این سازمان‌های غیرقانونی وجود دارد که به‌خوبی خود را با شرایط وفق می‌دهند. دیوید کناتسون، سخنگوی انتشارات PLOS در سانفرانسیسکو، کالیفرنیا، می‌گوید یک سازمان غیرقانونی جعل ممکن است ده‌ها، صد‌ها یا حتی هزاران مقاله را در چند انتشارات تحت تاثیر قرار دهد. اولین ابزار مرکز تایید صحت، مقالات را از نظر بیش از ۷۰ نشانه که می‌توانند نشان دهند مقاله توسط سازمان غیرقانونی تولید شده، بررسی می‌کند. کسانی که مشغول این کارند درمورد این‌که این نشانه‌ها چه هستند صحبتی نمی‌کنند تا اطلاعات را در اختیار کلاهبرداران قرار ندهند.

ارسال چندباره مطالب

ابزار دوم برای هشدار به ویراستاران در زمانی که شخصی مقاله‌ای را به‌طور همزمان به چند مجله ارسال کرده طراحی شده است. سازمان‌های غیرقانونی از این روش برای پذیرش سریع‌تر مقالات استفاده می‌کنند. کریستوفر می‌گوید پی بردن به این ارسال‌های متعدد «گامی واقعا بزرگ و مهم» در مقابله با این سازمان‌ها خواهد بود. پیش از این، مجلات راهی برای این‌که بدانند آیا مقاله‌ای که ممکن است برای انتشار در نظر داشته باشند در جای دیگری نیز در دست بررسی است یا خیر نداشتند. به‌دلیل قوانین ضدرقابتی و پردازش داده‌ها، اشتراک‌گذاری امن داده‌ها بین ناشران از نظر قانونی مشکل‌ساز است. مقالاتی که محققان برای مجلات ارسال می‌کنند، محرمانه هستند و نمی‌توان به‌راحتی آن‌ها را بین مجلات و ناشران به اشتراک گذاشت، اما مرکز درحال انجام مجموعه‌ای اقدامات فنی است تا براساس آن‌ها فقط بخش‌های کوچکی از اطلاعات از ناشران جمع‌آوری شود. هیلک کوئرز، سرپرست یکی از شرکت‌های تابعه STM می‌گوید: «مرکز به‌گونه‌ای کار می‌کند که بتوان اطلاعات را با یکدیگر مرتبط و با هم مقایسه کرد. اطلاعات به‌خاطر حفظ امنیت، رمزگذاری نیز خواهند شد.» آخرین عنصر فنی مرکز، تجزیه و تحلیل نرم افزار‌های موجود است که می‌تواند تصاویر دستکاری شده را در مقاله‌ها تشخیص دهد.

کمک به ویراستاران

جریس وان راسم، مدیر تایید صحت تحقیقات در STM، می‌گوید این سازمان امیدوار است تا اوایل سال آینده ابزار‌هایی برای شناسایی سازمان غیرقانونی و ارسال چندباره مقالات در دسترس داشته باشد. نیکولا نوجنت، مدیر انتشارات کیفیت و اخلاق در انجمن سلطنتی شیمی لندن که در توسعه مرکز مشارکت داشته، می‌گوید این اپلیکیشن‌ها به‌جای جایگزینی ویراستاران و بازنگران از آن‌ها پشتیبانی می‌کنند. او معتقد است هشدار‌ها همچنان باید توسط افراد داده شوند، اما درجاتی از خودکار شدن نیز مهم است، زیرا ناشران اغلب در مقیاس‌های بالایی کار می‌کنند و حجم زیادی از مقالات ارسالی توسط آن‌ها ارزیابی می‌شوند.

روزنامه جام جم