مسجدی برای صفای دل نسل‌ جدید

این مسجد با برنامه‌ریزی حساب‌شده جامعه هدف خودش را کودکان و نوجوانان قرار داده است. شاید به همین دلیل است که مهدکودک، پیش‌دبستانی و مدرسه در مقاطع مختلف و برای دختران و پسران راه‌اندازی کرده است تا در کنار آموزش دروس مدرسه، به‌طور خاص بچه‌هایی تربیت کند که زیرنظر این مسجد و متدین، انقلابی و پیرو رهبری هستند.

نبش کوچه شهید عبداللهی یک ساختمان آجری قدیمی قرار‌دارد؛ ساختمانی که شبیه مسجد است. مسجدی که نه گنبد و نه مناره‌اش برای بیننده پیدا نیست. پشت ساختمان قدیمی مسجد، ساختمانی بلندبالا تکیه داده است.

از در سبزرنگ مسجد که به درون وارد می‌شویم اما جلوه دیگری از این بنای تاریخی حدود ۹۰ساله خودش را نشان می‌دهد. سالن نمازگزاران بزرگ است و با ستون‌های قدیمی تزیین شده؛ این اما تنها مشخصه مسجدجامع صفای تهران نیست. ویژگی خاص این مسجد برنامه‌هایی است که برای اهالی محل و مخصوصا نوجوانان و جوانان دارد.

از مدرسه به مدرسه

داستان فعالیت‌های این مسجد به سال۶۲ برمی گردد، به زمانی که برای اولین‌بار یک پایگاه بسیج در مسجد جامع صفا احداث شد.

بچه‌ بسیجی‌های مسجد در همان سال از همین پایگاه به جبهه اعزام شدند تا این‌که سال۶۶ چهار جوان ۱۷‌-۱۶ساله بعد از بازگشت از جبهه تصمیم گرفتند فعالیت‌های این پایگاه را هدفمند کنند؛ بنابراین برنامه‌ریزی‌هایی انجام دادند و بعد مدارس را به‌عنوان محلی برای انجام کارهایشان انتخاب کردند. انجام کارهای فرهنگی - دینی در مدارس در آن زمان و توسط بچه‌های این مسجد شروع شد.

حجت‌الاسلام ابراهیم فاطمی‌ سیرت، مسئول فرهنگی مسجد به ما می‌گوید هدف بچه‌بسیجی‌های مسجد این بود که برای نسل نوجوان و جوان برنامه‌ریزی داشته باشند تا جوانانی متدین، مومن، انقلابی و پیرو ولایت تربیت شوند؛ افرادی که برای آینده انقلاب مثمرثمر باشند و البته به‌عنوان الگوی خوبی در جامعه فعالیت کنند. نمونه این تربیت را می‌توان شهید مدافع‌حرم، شهید مرتضی عبداللهی دانست که از بچه‌مسجدی‌های محله گرگان، محله‌ای که مسجدجامع صفا در آن قرار دارد بود. سال ۸۲ اما برنامه‌های فرهنگی مسجد شکل و شمایل دیگری به خود گرفت. گام‌های بلندی برای شروع فعالیت‌ها برداشته و اولین مدرسه در مقطع دبیرستان برای پسرهای نوجوان و براساس الگوهای اسلامی و تربیتی زیرنظر مسجد تاسیس شد. دو سال بعد مدرسه دیگری برای دختران دبیرستانی احداث شد. برنامه‌ریزی‌ها به‌طوری پیش‌رفت که مدارس، پیش‌دبستانی‌ها و مهدهای‌کودک‌ برای دختران و پسران یکی پس از دیگری احداث شدند. پس از آن احداث حوزه علمیه برای خواهران و برادران هم انجام شد.

فعالیت‌های متنوع دینی

سؤال اما این است که دلیل ساخت مدارس برای مقاطع مختلف و زیرنظر مسجد چیست؟ فاطمی توضیح می‌دهد: «علت اصلی این است که بستر اصلی کار ما مدرسه است. بخش تربیتی در مدارس روی‌می‌دهد و مسائل فرهنگی هم مربوط به مدارس است؛ بنابراین برقراری ارتباط در مدارس شکل می‌گیرد و در مسجد ادامه پیدا می‌کند.» بسیاری از دانش‌آموزان مدارسی که زیرنظر مسجد فعالند، بعد از تعطیل‌شدن کلاس‌های درسی در مدرسه خود را به مسجد می‌رسانند و در اتاق‌هایی که برای آنها در نظر گرفته شده، هم در کلاس‌های تربیتی، هم آموزشی و علمی و هم ورزشی شرکت می‌کنند. دانش‌آموزان در کنار همکلاسی‌های خودشان در مدرسه، در مسجد هم درس می‌خوانند و هم در کلاس‌های فوق‌برنامه‌ای مانند کلاس‌های اخلاق، معرفت و کلاس‌های ورزشی شرکت می‌کنند. درست است که مدارس زیرنظر مسجد فعالند اما کلاس‌های دروس علمی مانند مدارس دیگر برگزار می‌شود و دانش‌آموزان هم زبان، فارسی، ریاضی و علوم یاد می‌گیرند و هم این‌که در کلاس‌های هنر شرکت می‌کنند.

در کنار برنامه‌های متنوع علمی و درسی مدارس اما محوریت فعالیت مدارس فرهنگی است؛ به این شکل که کلاس‌های فرهنگی و دینی بسته به سن‌وسال دانش‌آموزان برگزار می‌شود. به‌عنوان‌مثال در روزهای خاص مربیان مدارس برای دانش‌آموزان الگوسازی و در روزهای محرم درباره زندگی و سیره شهید نوجوان کربلا، عبدا... بن‌ حسن(ع)‌ صحبت می‌کنند. با همین روش حدود هزار دانش‌آموز در مدارس و زیرنظر این مسجد درس می‌خوانند.

قدم موثر نوجوانانه در مسجد

هدف مسجد جامع صفا آموزش به قشر نوجوان است. به همین دلیل است که تا چشم کار می‌کند در مسجد پر از نوجوانان دختر و پسری است که برای تمام علایق نوجوانانه، اعم از فرهنگی، ورزشی و آموزشی برنامه دارد. محمد یکی از آن نوجوانان است.

او ۱۷سال دارد و می‌گوید حالا دو سالی می‌شود که در مسجد رفت‌وآمد می‌کند. او با غرور و با اعتمادبه‌نفس حرف می‌زند. از برنامه‌های جشن عید غدیر می‌گوید که او و دوستانش برای کودکان محله برنامه‌ریزی کرده‌اند.

محمد می‌گوید: «از زمانی که در برنامه‌های مسجد فعالیت می‌کند از نظر فرهنگی و رفتاری خیلی رشد کرده است.» علیرضا هم دوست محمد است؛ او هم در برنامه‌های متنوع مسجد فعال است. این نوجوان توضیح می‌دهد انجام صفر تا صد برنامه‌های مسجد توسط نوجوانان انجام می‌شود. علیرضا از برنامه‌ها که حرف می‌زند، صدایش پر از شور و شوق می‌شود.