به گزارش
جام جم آنلاین، گرچه در برخی دورههای تاریخی تلاشهایی برای انکار و یا تحریف در ماجرای غدیر صورت گرفت، اما حقیقت و واقعیت آن در تاریخ ماندگار شد. غدیر گرچه در همه ادوار تاریخی طرفداران و مخالفان خود را داشته است، اما روایت ۱۲۰ هزار نفری از رویداد هجدهم ذی الحجه و نقل متواتر روایت غدیریه در کتب شیعه و سنی مانع انکار واقعیت رویداد غدیر شده است. از سوی دیگر شیعیان در عمل به سفارش ائمه اطهار این روز را پاسداشتهاند. اما آنچه اهمیت غدیر را دو چندان میکند پیامی است که بزرگداشت این روز مهم برای جهان اسلام و بشریت دارد. آیا غدیر، چون رسالت نبوی یک پیام جهانی است یا رویدادی مختص شیعیان علی (ع)؟ بهترین پاسخ را مولای متقیان در خطبه روز غدیر خود داده است. امام علی (ع) از حلقه گمشده پیام غدیر به عنوان یک استراتژی مهم در وحدت نوع بشر سخن میگوید. آیتا... نجم الدین مروجی طبسی در گفت وگوی پیش رو به دریافت متفاوتی از پیام غدیر اشاره میکند. آیتا...؛ عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، مدیر موسسه ولاء صدیقه کبری (س)، مدرس حوزه، پژوهشگر، نویسنده بیش از دهها عنوان کتاب دینی و مورخ اسلامی است.
بهترین تعریف پیامبر (ص) و ائمه اطهار از جایگاه و اهمیت غدیر چیست؟
نحوه اعلام ولایت علی بن ابیطالب در عید غدیر و شیوه پشتیبانی ائمه اطهار (ع) از اصل غدیر نکات مهمی را در بردارد که نقشه راه آینده را برای مسلمانان به تصویر کشیده است. برای روشن شدن موشوع باید ببینیم که چه کسی دستور اعلام غدیر را داده است.
سید بن طاووس از امام رضا (ع) نقل میکند که علی (ع) در یکی از خطبههایی که مصادف با غدیر بود، میفرماید: مردم میدانید استکبار چیست؟ استکبار سرپیچی کردن و تمرد از کسی است که به اطاعت از او امر شده است. معنای غدیر این است که وقتی خداوند و پیامبر (ص) شخصی را لایق امامت و ولایت میداند، از او اطاعت شود. تبعیت از این فرد صالح یعنی دور شدن از استکبار بنابراین میتوان گفت غدیر روز اعلام جنگ با استکبار است. غدیر روز اعلام تبعیت از، ولی خداست. این روز فقط اعلام امامت علی بن ابیطالب نیست. بلکه طبق خطبه غدیر همه ۱۲ امام و آل محمد معرفی میشوند. شما خطبه غدیر را نگاه کنید، اشاره به ۱۲ امام دارد. چند جا اشاره به معنای آل محمد دارد.
روز غدیر باب نفوذ، به روی نفوذیها بسته شد. زمینه توطئه و برنامه ریزی علیه امور مسلمین برچیده شد. پیامبر اکرم با مسلمانان اتمام حجت کرد که ولایت امری از سوی خداست و او تنها پیام آور بود: «یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک». پیامبر خدا، مامور تبلیغ بود نه مامور تعیین. تعیین، ولی ا... با خداست. این معنای واقعی غدیر است. خدا بانی غدیر است. در قرآن کریم در سه آیه به اهمیت ولایت اشاره شده است. یا ایها الرسول بلغ (آیهتبلیغ)، الیوم اکملت لکم دینکم (آیه اکمال)، سوره معارج.
امام هادی (ع) در زیارت غدیر نزدیک چهل آیه در ارتباط با ولایت و عظمت امیرالمؤمنین علیه السلام بیان فرموده اند. این مضامین باید به نسل جدید برسد که معنای غدیر تعیین فردی لایق و صالح برای زمامداری جهان و مبارزه با استکبار است. اگر مسالهای غیر از این بود پیامبر اکرم (ص) در آن گرمای سرزمین غدیر مأمور به ابلاغ نمیشد. رسولا... (ص) در ماجرای ابلاغ پیام غدیر فرمود: حاضرین به غایبین و پدران به فرزندان ماجرا را خبر دهید. یعنی نسل به نسل این قضیه را منتقل کنید. در همان روز وقتی پیامبر اکرم دستور داد مردم غدیر را تایید کنند، جمعیت کثیر فریاد میزدند: آری، آری! تایید میکنیم تو را یا رسولا. امر خدا و امر پیامبر را شنیدیم و اطاعت کردیم. با تمام وجود، با دل و قلبمان ایمان آوردیم. پس از آن جمعیت بر پیامبر اکرم و علی برای تبریک هجوم آوردند؛ یعنی با زبان، قلب و دست بیعت کردند. هر گروهی که میآمدند پیامبر اکرم میفرمود: خدا را شاکر هستیم که ما را بر عالمیان برتری و ترجیح داد.
امیرالمؤمنین (ع) در خطبهای درباره غدیر فرمودند: مردم! امروز روز بزرگی است. در این روز گشایش حاصل شد. روز مبارزه با استکبار است. روز اعلام روی کار آمدن حقیقت است. امروز روز کمال دین است و...
برنامه عملی برای پاسداشت غدیر چه بود؟
امام رضا (ع) نگاه ویژهای به عید غدیر داشتند و هرکس در خانه حضرت بود برای افطار مهمان شد. به زنان و کودکان هدیه دادند. لباس نو تهیه میشد، فرش و پرده و وسایل منزل را تغییر میدادند. امام درباره غدیر فضیلت غدیر با مردم صحبت میکردند. امام هادی (ع) در دوران عباسی به عراق احضار شد. به دلیل همزمانی با عید غدیر به نجف رفتند و زیارت غدیریه را خواندند. این زیارت جایگاه غدیر و مقام علی (ع) را تبیین میکند.
حکومتهایی که ریشههای دینی داشتند و محب اهل بیت (ع) بودند نیز به عید غدیر بها دادند و بالتبع اهل بیت (ع) آن روز را عید اعلام کردند. در بغداد از چند شب قبل شهر چراغانی میشد و بازارها تا نیمه شب فعال بودند. در روز عید مردم با شادی و طبل و شعر خوانی در مرکزشهر جمع میشدند و به امامت عالم آن زمان مانند شیخ مفید نماز میخواندند.
البته در این میان افرادی با نگرشهای سلفی بودند که با برپا کنندگان جشنهای غدیر مخالفت علنی میکردند. اما برخوردهای داعش گونه آنان باعث عقبنشینی شیعیان نشد و طبق فرمایش پیامبر پیام غدیر سینه به سینه به نسلهای بعدی منتقل شد. حکومت فاطمیون در مصر و آفریقا با اعلام روز غدیر به عنوان عید تلاش کردند این روز را جهانی کنند. در زمان معز الدوله نیز دستور به برپایی جشن در بغداد صادر شد که مردم به خوبی همراهی کردند.
این رویدادها در سال ۳۶۴ قمری رخ داد. ذهبی میگوید برپایی جشنهای مردمی غدیر در سطح شهرها و اقامه نمازهایی که جمعیت نزدیک به دویست هزار نفر در آن شرکت میکردند، موجب شد که تشیع مصر، شام، مغرب و مشرق را فرا گیرد. همه جا شعار تشیع شنیده میشد. این اتفاق همان چیزی بود که پیامبر میخواستند، یعنی فراگیر شدن اهمیت غدیر خم.
جهانی شدن عید غدیر خم حول چه محوری رخ میدهد؟
استکبار ستیزی محور اصلی جهانی شدن غدیر است. این نکته را امیرالمومنین در همن خطبهای که بیان کردم، فرمودهاند. باید پیام مهم غدیر به گوش جهانیان برسد. مظلومان عالم باید بدانند که کسی حق ظلم به آنان را ندارد. غارت ثروت ملتها نمونه بارز استکبار و استعمار ملتهاست.
اگر مردم بدانند که پیام ولایت علی (ع) چیست هرگز ظلم را نمیپذیرند. در جهان امروز ثروت، قدرت و هویت ملتها توسط کشورهای مستکبر در حال غارت و نابودی است، ما وظیفه داریم پیام غدیر را جهانی کنیم. من معتقدم عیدغدیر نباید محل اختلاف باشد، بلکه محور وحدت انسانها برای مبارزه با استکبار معرفی شود. امت مسلمان باید از ظرفیت غدیر خم برای رساندن پیام اسلام محمدی به جهانیان استفاده کند.
خوشبختانه ما از یک نظام مقتدر و رهبری دوراندیش و آگاه برخورداریم و مردمی مطلع و ولایتمدار داریم. رسانهها باید با تکیه بر این ظرفیت بی نظیر، پیام غدیر را جهانی کنند. باید طوری عمل کنیم که دشمن خیال نکند، روز غدیر روز اختلاف با برادران اهل سنت است. اتفاقا روز وحدت مسلمانان برای رساندن پیام پیامبر (ص) به جهانیان است. زیرا پیامبر ما شخصیتی جهانی دارند و غدیر نیز عیدی جهانی است. این تصور که غدیر مختص شیعیان است، اشتباه است.
عید سادات در دیدگاه جهانی
عید غدیر عید سادات است، زیرا جد سادات به عنوان بزرگترین شخصیت بعد از نبی مکرم (ص) از طرف خدا به عنوان امام معین شده است. این مایه افتخار و عزت است. اما اصل و ریشه ماجرای غدیر همانطور که خود امام علی (ع) فرمود مبارزه با استکبار است. نپذیرفتن غدیر، یعنی پذیرش استکبار و پذیرش ولایت امیرالمؤمنین یعنی مبارزه با استکبار. درست است که مردم وابستگی مذهبی و احساسی خود را دارند که جای تقدیر دارد و اهمیت ویژهای دارد که این دلبستگی نسل به نسل منتقل شده است، اما امروز باید به مساله غدیر نگاهی فراتر داشته باشیم. باید مردم را همراه و آگاه کنیم که ضمن حفظ آداب و رسوم زیبایی که مرسوم است نسبت به هدف غدیر نیز آشنا شوند.
غدیر از بزرگترین اعیاد ماست بایدبرنامه ریزی در خور شأن آن صورت بگیرد و عیدالله الاکبر برای شیعه و غیر شیعه تبیین شود. باید همه بدانند که احترام غدیر فراتر از جشن است. مساله دعوت جهانی به پذیرش ولایت و نفی استکبار است. شیعه و سنی باید بدانند که غدیر روز دعوت است. روز فراخوان همگانی به قطع دست اسرائیل از سرزمینهای اسلامی است. این درحالی است که برخی از سران کشورهای مسلمان با اسرائیل دست میدهند و رابطه برقرار میکنند و به جای مبارزه با ریشه ظلم به مسلمانان به فکر تشکیل جبهه ضد ایران اسلامی میافتند. در حالی که نمیدانند اگر این جریان به راه بیفتد خودشان نیز به خطر میافتند و زیر بار چکمههای استکبار له میشوند. از مسئولین عزیز میخواهم از این فرصت پیش آمده استفاده کنند و پیام رسول الله را به نسل جوان برسانند. خطبه غدیر را از تمام شبکهها به زبانهای مختلف برای مردم منتشر کنند. صاحبان رسانه زیارت غدیر امام هادی (ع) را منتشر کنید و به فرمایش پیامبر اکرم در انتقال پیام غدیر عمل کنید.
منبع: روزنامه جام جم