به گزارش
جام‌جم آنلاین به نقل از آی‌اف‌ال ساینس، نتایج یک مطالعه بزرگ که این هفته در مجله پزشکی نیوانگلند منتشر شده است، نشان داد که استفاده از اکسی‌توسین که به عنوان درمان بالقوه‌ای برای اوتیسم به شدت مورد توجه قرار گرفته بود، به بن‌بست رسیده است.
لینماریه سیکیش، محقق اصلی این پژوهش، توضیح می‌دهد: «امید زیادی وجود داشت که این دارو مؤثر باشد. این موضوع برای همه ما در تیم تحقیقاتی بسیار ناامید کننده بود، اما به نظر نمی‌رسد که اکسی‌توسین عملکرد اجتماعی افراد مبتلا به اوتیسم را تغییر دهد.»
اکسی توسین به عنوان «هورمون عشق» شناخته می‌شود. این ماده شیمیایی است که باعث می‌شود فردی برایمان جذاب باشد. همچنین به ما در ایجاد دوستی کمک می‌کند و نقش مهمی در ارتقاء مواردی مانند تعامل اجتماعی، ارتباطات و همکاری ایفا می‌کند. در سوی دیگر ماجرا، اختلالات طیف اوتیسم (ASD) در نقطه مقابل این موارد قرار دارند و فرد دچار اختلال در توانایی تعامل اجتماعی است. در حالت کلی، افراد مبتلا به اوتیسم می‌توانند در مواردی مانند تماس چشمی، مکالمه و بسیاری از پیچیدگی‌های دیگر ارتباطی مشکل داشته باشند.
به عبارت دیگر، می‌توان درک کرد چرا دانشمندان این دو را به هم متصل کرده‌اند. به نظر می‌رسد برخی از مطالعات کوچک‌تر نیز این نظر را تأیید کرده بودند که اکسی‌توسین می‌تواند عملکرد اجتماعی و شناختی را در برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم بهبود بخشد. با این حال، سایر مطالعات نشان داده است که این هورمون هیچ تاثیری در این زمینه ندارند. علیرغم نتایج متفاوت، برای بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم در جهت بهبود عملکرد اجتماعی، این هورمون تجویز می‌شد. با این وجود، این مقاله اکنون نشان داده است که اگرچه استفاده از اکسی‌توسین عوارض یا آسیبی به همراه نخواهد داشت، اما احتمالاً فایده چندانی نیز ندارد.
جرمی وینسترا-واندر ویل، از محققان ارشد این پژوهش، می‌گوید: «برای هزاران کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم قبل از انجام تحقیقات کافی در خصوص اثرگذاری این دارو، اکسی‌توسین استنشاقی تجویز شده است. خوشبختانه، داده‌های ما نشان می‌دهد که استفاده از این دارو ایمن است و مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما از سوی دیگر، متأسفانه وقتی برای چند ماه به صورت روزانه از آن استفاده شد، عملکرد بهتری نسبت به دارونما از خود نشان نداد.»
در این مطالعه ۲۹۰ کودک بین ۳ تا ۱۷ ساله مورد بررسی قرار گرفتند. طی ۲۴ هفته، شرکت‌کنندگان در گروه آزمایش، روزانه دوز اکسی توسین را از طریق اسپری بینی دریافت کردند، در حالی که گروه کنترل، اسپری دارونما دریافت کرد. در ابتدا، نیمه راه و پایان‌ای رژیم دارویی، مهارت‌های اجتماعی کودکان توسط محققان و والدین با استفاده از ابزار‌های استاندارد تحلیلی اوتیسم بررسی شد.
محققان مشاهده کردند که درمان با اکسی‌توسین هیچ اثربخشی‌ای ندارد. کودکان گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل، بهبودی اندکی در تعاملات اجتماعی نشان دادند، اما از نظر مقدار کمّی و آماری این میزان تفاوت معنادار نبود. سایر نتایج، چه خوب و چه بد، اساساً در هر دو گروه یکسان بود.
آیا این تحقیقات به معنی پایان تجویز اکسی‌توسین به عنوان دارویی بالقوه برای افراد مبتلا به اوتیسم خواهد بود؟ پاسخ این سوال پیچیده است. سیکیش گفت، اجماع نتایج این تحقیق به این صورت بود که هیچ شواهد به اندازه کافی قوی که بتواند بررسی بیشتر اکسی توسین را به عنوان درمانی برای اختلالات طیف اوتیسم توجیه کند، مشاهده نشد.
با این حال، دانیل اچ گشویند، استاد مغز و اعصاب دانشگاه یو‌سی‌ال‌ای، در مقاله‌ای نوشت که نقاط مختلف منشأ اوتیسم، بعلاوه تفاوت‌های ظریف روش مطالعه، ممکن است در تحقیقات بعدی نشان دهد که رد استفاده از مسیر پیام‌رسانی اکسی‌توسین (یا به طور کلی تلاش برای افزایش انگیزه اجتماعی) به عنوان یک هدف بالقوه درمانی در اختلال طیف اوتیسم هنوز پخته نیست.
در هر صورت، وینسترا-واندر ویل معتقد است که این تحقیقات درس بسیار مهمی به همراه داشته است: «پزشکان و خانواده‌ها باید بر این موضوع تأکید داشته باشند که شواهد محکمی در خصوص ایمن بودن و مزایای درمان‌های جدید را پیش از ارائه آن‌ها به بیماران در کلینیک، موجود باشد.»
