قصه‌های هوشی

این قصه ماجرای انیمیشنی است که این روزها از شبکه پویا پخش می‌شود. انیمیشن «هوشی ‌درتعطیلات» به سفارش مرکز سیمای استان‌ها در صداوسیمای مرکز زنجان (شبکه اشراق) در ۱۳ قسمت تولید شده و سعی دارد مشاغلی چون کفاشی، اتوشویی و... را برای آشنایی بیشتر کودکان به زبان طنز و شعر به تصویر بکشد. این مجموعه پویانمایی داستانی به کارگردانی ارسلان ندیمی برای گروه سنی کودک با صداپیشگی علی اسکندری، آزاده نیکبخت، محمد نادریان، وحید حیدری، سیدمحمد مطهری و نویسندگی ناصر خوشبخت است. در مورد این اثر و ساخت مجموعه‌های انیمیشنی با کارگردان هوشی در تعطیلات و همچنین مدیرکل صداوسیمای مرکز زنجان و مدیر هماهنگی تولید برنامه‌های پویانمایی و عروسکی سیمای استان‌ها گپ زدیم.
تولید پویانمایی در شبکه‌های استانی
این پویانمایی به سفارش مرکز سیمای استان‌ها در صداوسیمای مرکز زنجان (شبکه اشراق) تولید شده است. سیدمحسن لطیفی، مدیر کل صدا و سیمای مرکز زنجان درباره ساخت مجموعه‌های انیمیشنی به جام‌جم می‌گوید: با توجه به سیاست‌های سازمان مبنی بر تاثیر تولیدات پویانمایی بر شکل‌گیری شخصیت کودک و نوجوان و توجه کودکان به این ساختار نمایشی، توجه به تولیدات تلویزیونی در ساختار پویانمایی در دستور کار رسانه‌ ملی و شبکه‌های استانی قرار گرفته است. لطیفی می‌افزاید: بر این‌ اساس با توجه به ظرفیت‌های فرهنگی و توانمندی همکاران سیمای مرکز زنجان که پیش از این دست به تولید اثر فاخر انیمیشن هوشی در تعطیلات زده‌اند و از شبکه‌های سراسری نیز پخش شد، این‌بار نیز انیمیشن «کوچول‌ محله» و «چیله‌ لر» در دست تولید است. وی توجه به عناصر فرهنگی و قصه‌های بومی و بهره‌گیری از توان تخصصی تولیدکنندگان استانی را از اهداف این مرکز می‌داند که در تولید این آثار موردنظر قرار گرفته است. لطیفی هدف از تولید این آثار را شخصیت‌پردازی و تاثیرگذاری بر شخصیت کودکان با استفاده از ساختارهای جدید تولید تلویزیونی می‌داند و می‌افزاید: آثار تولیدشده در این مرکز در شبکه‌های سراسری و استانی پخش می‌شود.

معرفی مشاغل با آقای هوشی
ارسلان ندیمی، کارگردان انیمیشن هوشی در تعطیلات درباره کاراکتر هوشی می‌گوید: هوشی شخصیت اصلی داستان، بچه کنجکاو و بازیگوشی است که طی داستان دچار مشکلاتی می‌شود که باهوش و ذکاوت بالایی که دارد مشکلات و چالش‌های پیش‌رو را حل می‌کند و همین برای مخاطب جذاب است.
وی در مورد الهام‌ گرفتن از داستان یا انیمیشن خاصی در ساخت این مجموعه می‌افزاید: چند نمونه خارجی از این نوع آثاری که درخصوص مشاغل است تولیدشده ولی این کار کاملا بومی است و برای نوشتن آن بر اساس تحقیقات میدانی زمان زیادی صرف کردیم. بخش‌ دوم این کار هم نوشته شد که در ۲۶ قسمت به موضوع پزشکی هسته‌ای ختم می‌شد اما بنابر دلایلی ساخته نشد.
ندیمی با اشاره به تاثیر و افزایش انگیزه به کودکان توسط انیمیشن‌ها می‌گوید: دیدن مجموعه‌هایی چون سندباد، تام‌ و جری و حتی پینوکیو در کودکی باعث شد این مسیر را انتخاب کنم.
وی با اشاره به هدف ساخت انیمیشن هوشی برای معرفی مشاغل و معرفی دنیای تابستانه کودکان بیان می‌کند: ما همواره سعی کردیم با زبان طنز، کودکان را به قصه هوشی نزدیک کنیم و درواقع با هنرنمایی شخصیت‌های داستان به زبان طنز برای کودکان جذابیت ایجاد کردیم. در امتداد داستان هرقسمت با یک ماجرا و اتفاقی شروع می‌شود که ذهن کودکان را به چالش می‌کشد. در قسمت‌هایی از داستان هوشی با تخیل‌پردازی به مبارزه با غول برمی‌خیزد و در ادامه به معرفی مشاغل ختم می‌شود.
کارگردان این مجموعه درباره این که پویانمایی هوشی در تعطیلات چقدر توانسته با فرهنگ سایر شهرها ارتباط برقرار کند، پاسخ می‌دهد: در تولید به این موضوع که در سطح کشور پخش خواهد شد توجه کردیم و تقریبا خیلی بومی‌سازی درخصوص زنجان صورت‌نگرفته و نگاه‌مان کلان بود. هر چند قسمت‌هایی از این فیلم به معرفی آثارباستانی، المان‌های بازار زنجان اختصاص داده شد ولی سعی کردیم داستان‌ها حالت عمومی و همه‌گیری داشته باشد.
ندیمی می‌گوید: کار با هزینه بسیار پایین وکیفیت بالا تولید شد. هرچند برای ساخت انیمیشن نمی‌توان هزینه ثابتی تعریف کرد. با این حال کمبود بودجه باعث شد چهار سال کار به طول بینجامد.

ظرفیت بالای مراکز استانی در تولید پویانمایی
سیدارشاد میرشجاعی، مدیر هماهنگی تولید برنامه‌های پویانمایی و عروسکی سیمای استان‌ها در گفت‌ و گو با ما به جایگاه انیمیشن در جامعه امروز اشاره می‌کند و می‌گوید: پویانمایی به لحاظ گستردگی مخاطب و پوشش‌دادن گروه‌های مختلف سنی اعم از خردسال، کودک، نوجوان، جوان و حتی بزرگسال از اهمیت جایگاه ویژه‌ای در میان ساختارهای دیگر برنامه‌سازی برخوردار است؛ بنابراین فکر نمی‌کنم هیچ‌یک از ساختارهای برنامه‌سازی دیگر به اندازه آثار پویانمایی بتواند در هدایت نسل آینده موثر باشد؛ به این دلیل که در حوزه‌های دیگر تمرکز بیشتر روی مخاطب بزرگسال است و به همین دلیل، جنبه سرگرمی آن اهمیت بیشتری دارد در حالی‌که در حوزه آثار پویانمایی زیرساخت‌های فرهنگی گروه‌های سنی مختلف شکل می‌گیرد که نشان از اهمیت جایگاه این حوزه برنامه‌سازی دارد.
میرشجاعی بیان می‌کند: تمام کشورهای صنعتی و پیشرفته جهان در تولید آثار انیمیشن بسیار هدفمند و برنامه‌ریزی‌شده عمل می‌کنند و به این باور رسیده‌اند که انیمیشن در تربیت نسل آینده یک کشور نقش بسیار موثر و بسزایی دارد و جدا از بهره‌برداری فرهنگی می‌تواند از لحاظ اقتصادی هم صنعت بسیار پربازده و سودآوری باشد. به همین دلیل برنامه‌ریزی مالی قابل‌توجهی در تولید و ساخت تولیدات آثار پویانمایی انجام می‌دهند.
وی درباره این پرسش که انیمیشن ایرانی از لحاظ جایگاه در کجا قرار گرفته است، می‌گوید: خوشبختانه با توجه به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر اهمیت جایگاه این عرصه در تاثیر سطح ارتقای فرهنگ یک کشور و تلاش متخصصان این حوزه پویانمایی در کشور ما طی این سال‌ها پیشرفت بسیار چشمگیر و قابل‌ توجهی داشته است.
به اعتقاد میرشجاعی از لحاظ تکنیک و تخصص فاصله چندانی با کشورهای مطرح در این حوزه نداریم و با توجه به ادبیات غنی و عقبه تاریخی کشورمان به لحاظ محتوایی می‌توانیم این فاصله را کمتر کنیم.
میرشجاعی درباره آسیب‌ها و تهدیدهایی که در سر راه ساخت انیمیشن وجود دارد، عنوان می‌کند: با توجه به شرایط اقتصادی موجود و اختلاف ارزش پولی کشورما نسبت به ارز در این حوزه بازار جدیدی ایجاد شده و سفارشات زیادی با رقم پیشنهادی بسیار بالاتر از نرخ برآوردهای داخلی از سوی شرکت‌های خارجی و حتی کشورهای همسایه به‌وجود آمده که گاهی با وجود دو تا سه واسطه، باز هم رقم باقی مانده دو تا سه برابر بالاترین قیمت‌های برآورد تولید در داخل کشور است که رغبت و تمایل تیم‌های تولیدکننده کشورمان را برای تولید آثار داخلی کم می‌کند و به لحاظ این که اکثر این سفارشات بیشتر بخش اجرایی کار را در برمی‌گیرد لذا اگر برنامه‌ریزی درستی صورت نگیرد به مرور تولید محتوای ارزشمند و متناسب با فرهنگ ایرانی-اسلامی در تولیدات ما آسیب خواهد دید و این زنگ خطر بزرگی برای انیمیشن به‌خصوص از لحاظ تولیدمحتواست.
مدیر هماهنگی تولید برنامه‌های پویانمایی و عروسکی سیمای استان‌ها به پیشرفت و کیفیت کار تولیدکنندگان شهرستان اشاره می‌کند و می‌افزاید: در مراکز استان‌ها نیروهای بسیار مستعد، متخصص و علاقه‌مندی وجود دارد که تولیدات‌شان از سطح کیفی بسیار بالایی برخوردار است و تمام آنها قابلیت پخش از شبکه‌های سراسری را دارد و این نشان‌دهنده وجود ظرفیت بسیار بالای مراکز استان‌ها درحوزه پویانمایی است.
او درخصوص اقدامات صورت‌گرفته در شناسایی افراد مستعد در تولید انیمیشن بیان می‌کند: ایجاد بانک اطلاعاتی عوامل تولید در سراسر کشور و برگزاری جشنواره ملی پویانمایی تلویزیون ایران توسط معاونت امور استان‌ها از مهم‌ترین اقداماتی است که در خصوص شناسایی افراد مستعد و فعال در زمینه انیمیشن صورت گرفته است.
میرشجاعی در مورد هدف تولید هوشی در تعطیلات می‌گوید: طرح‌هایی که نشانگر ویژگی‌های فرهنگی و بومی آن استان است و بخشی از جغرافیا، آیین‌ها و سنت‌های آن استان را چه از لحاظ محتوا و چه از لحاظ بصری به نمایش می‌گذارد در اولویت کار قرار دارد و مجموعه هوشی در تعطیلات دارای این ویژگی بود و به همین لحاظ در مرکز سیمای استان‌ها این طرح تصویب و در مرکز زنجان تولید شد و خوشبختانه مورد اقبال مخاطبان هم قرار گرفت. وی در پایان بیان می‌کند: مراکز استانی از ظرفیت بسیار بالایی در تولید آثار پویانمایی و برنامه‌های عروسکی برخوردار هستند که ان‌شاءا... با توجه به حمایت‌های موثر معاون امور استان‌ها و رئیس مرکز سیمای استان‌ها می‌توانیم شاهد رشد هر چه بیشتر این هنر- صنعت ارزشمند در مراکز استان‌ها باشیم.