سلول های بنیادی چگونه در آزمایشگاه رشد می کنند؟

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، انواع مختلفی از این یاخته‌ها از جمله سلول‌ های بنیادی جنینی که از توانایی تبدیل به انواع سلول‌ های دیگر برخوردارند، شناسایی شده است.

سلول‌ های بنیادی در محیط‌های خاص و جایگاه مشخصی پرورش می‌یابند. بخش‌هایی از بدن مانند مغز استخوان، بند ناف و برخی دیگر از اعضای بدن یافت می‌شوند.

به‌تازگی، دانشمندان به وجود سلول‌های بنیادی در دندان‌های کودک و مایع آمنیوتیک، مایعی که کودک به دنیا نیامده را در بر می‌گیرد، پی برده‌اند و این سلول‌ها نیز ممکن است توان پدید آوردن چند گونه سلول را داشته باشند. پژوهش برای شناسایی و مطالعه روی این سلول‌ها بسیار نوید بخش است، اما در گام‌های نخستین خود است.

اما سلول های بنیادی چگونه در آزمایشگاه رشد می کنند؟

به گفته حسین سلطانی نژاد، مدیر فناوری و تجاری سازی ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی خون از انواع مختلف سلول ها تشکیل شده است. از گلبول های قرمز خون که اکسیژن را حمل می کنند تا انواع گلبول های سفید خون که با عفونت مبارزه می کنند.

وی با بیان این‌که یک سلول بنیادی خونی می تواند همه این سلول ها را ایجاد کرده باشد، افزود: این سلول‌ها می‌توانند خود را بازسازی یا تجدید کند. سلول‌ های بنیادی خون در مغز استخوان یافت می‌شوند که در آن سلول‌ های خونی مادام العمر تولید می شوند. انتقال این سلول ها در پیوند مغز استخوان است که تولید خون مهم و طولانی مدت را فراهم می کند.

مدیر فناوری و تجاری سازی ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی با اشاره به تلاش بیش از بیست ساله پژوهشگران و محققان برای ایجاد سلول های بنیادی خون در آزمایشگاه، ادامه داد: سلول های بنیادی خون رشد یافته در آزمایشگاه همچنین دارای پتانسیل بالایی برای سلول درمانی هستند که به دنبال توسعه آن، داروهای جدید و کارآمدتر تولید خواهد شد.

توسعه کشت سلول‌ های بنیادی در آزمایشگاه

با استفاده از دانش به دست آمده از مطالعه رشد سلول های بنیادی خون، برخی از آزمایشگاه‌ها موفق به ساخت سلول های بنیادی خون شده اند. این یافته ها هیجان انگیز هستند اما زمان زیادی طول می‌کشد تا بیماران بتوانند از این درمان ها بهره مند شوند.

این پژوهشگر حوزه سلول‌های بنیادی همچنین بیان کرد: اگرچه این نتایج امیدوار کننده است اما پیش از اینکه این سلول‌ها برای استفاده بالینی مورد بررسی قرار گیرند، باید محدودیت‌ها بررسی شود.

برخی از پژوهشگران سلول های بنیادی خون انسان را که روی موش آزمایش شده بودند، تولید کردند که در موش ها نیز آزمایش شد. پژوهش‌ها نشان داد این روش می تواند با استفاده از سلول های انسانی کار کند. اکنون شواهدی از یک مطالعه قبلی با استفاده از بافت انسانی دارند که نشان می دهد این روش ممکن است موفق باشد.

پژوهش‌ها در ایران

مدیر فناوری و تجاری سازی ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی با بیان این‌که در کشورمان نیز پژوهش‌های مختلفی در این حوزه صورت می‌گیرد، ادامه داد: در فرآیند این پژوهش‌ها، الزامات ایمنی، زیست‌سازگاری و آسیب‌های احتمالی مورد توجه قرار می‌گیرد. هنگام دستکاری سلول ها در آزمایشگاه، خطرات ایجاد سرطان نیز وجود دارد.

این پژوهشگر حوزه سلول‌‎های بنیادی گفت: تحقیقات بسیاری برای ایمنی در روش‌های پژوهشی مورد استفاده در کشت آزمایشگاهی سلول‌های بنیادی لازم است که محققان داخلی و خارجی، با کار کردن روی روش‌های رونویسی و بیان ژن سعی می‌کنند ضمن کاهش این خطرات، توسعه این سلول‌ها در آزمایشگاه را ممکن کنند. پژوهش‌هایی که از سوی ستاد توسعه فناوری‌ سلول‌های بنیادی مورد حمایت قرار می‌گیرد.