به گزارش جام جم آنلاین، اگرچه سال ۱۹۰۰ و اعزام «پرنس فریدون ملکم» به دومین دوره بازی های المپیک در فرانسه سرآغاز حضور ورزش ایران در این بازیها به حساب میآید اما حضور رسمی در المپیک و شرکت در قالب «کاروان» از سال ۱۹۴۸ و همزمان با برگزاری چهاردهمین دوره بازی های المپیک در لندن آغاز شد؛ با این حساب تا به امروز که ورزش جهان در انتظار آغاز سی و دومین دوره بازی های المپیک در توکیو است، ایران در ۱۶ دوره این بازیها شرکت داشته است و در آستانه هفدهمین حضور رسمی قرار دارد.
«حضور رسمی» ایران در بازی های المپیک پس از عضویت در کمیته بین المللی المپیک (IOC) آغاز شد. تا زمان برگزاری بیست و یکمین دوره بازی های المپیک (۱۹۷۶ کانادا) ایران حضور مستمر در این بازیها داشت اما بعد از آن دو دوره این بازیها و فرصت شرکت در آن برای ورزش کشورمان از دست رفت.
بازی های ۱۹۸۰ مسکو و ۱۹۸۴ لس آنجلس دو دوره بازیهای المپیک بودند که به ترتیب به دلیل اشغال افغانستان که کشور مسلمان و همسایه ایران است و حمایتهای آمریکا از عراق که به خاک کشورمان تجاوز کرده بود، توسط ایران تحریم شدند.
بعد از آن ورزش ایران همزمان با برگزاری بیست و چهارمین دوره بازی های المپیک (۱۹۸۸ سئول) شرکت دوباره در این بازیها را از سر گرفت و به صورت متوالی آن را ادامه داد.
طی این مدت کاروان ۸۴ نفره ایران در المپیک ۱۹۷۶ کانادا بزرگترین کاروان اعزامی ایران به این بازیها بود.
ضمن اینکه بهترین عملکرد کاروان ایران - از نظر مدال آوری - هم بعد از المپیک ۲۰۰۰ سیدنی که طی آن کاروان کشورمان صاحب ۶ مدال شد، مربوط به المپیک لندن میشود که کاروان ایران به ۱۲ مدال شامل ۴ مدال طلا، ۵ نقره و ۳ برنز دست یافت و هفدهم شد.
در جریان ۱۶ دوره حضور ورزش ایران در ادوار مختلف بازیهای المپیک ۵۳ ورزشکار ایران موفق به مدال آوری در این بازیها شده اند.
محمدجعفر سلماسی اولین مدال آور المپیکی ایران بود. وی در المپیک ۱۹۴۸ لندن صاحب مدال وزنه برداری شد.
مدال برنز سلماسی تک مدال ایران در آن دوره بازیها بود که کاروان ۳۸ نفره ایران در میان ۵۹ کشور شرکت کننده را در رده سی و چهارم قرار داد.
آخرین مدال ایران هم توسط کمیل قاسمی در مسابقات کشتی آزاد المپیک ریو به دست آمد. با نایب قهرمانی قاسمی مجموع مدالهای کاروان اعزامی ایران در آن دوره بازیها به عدد ۸ رسید و جایگاه ۲۵ را برای کشورمان نهایی کرد.
در مجموع اینکه تا به امروز ورزش ایران از حضور در ۱۶ دوره بازیهای المپیک صاحب ۶۸ مدال شامل ۱۵ طلا، ۲۰ نقره و ۲۵ برنز شده است.
تا پیش از المپیک ۲۰۱۲ لندن، کشتی (آزاد و فرنگی)، وزنه برداری و تکواندو تنها رشتههایی بودند که کاروان ورزش ایران توسط ورزشکاران آنها در ادوار مختلف صاحب مدال المپیک شد تا اینکه در آن دوره بازیها احسان حدادی با مدال نقره خود، دوومیدانی را هم به جمع رشتههای مدال آور المپیک اضافه کرد.
در این میان سهم کشتی گیران در ثبت مدالهای المپیکی ورزش ایران بیشتر از دو رشته دیگر است.
تاکنون ۳۸ کشتی گیر ایران صاحب ۴۳ مدال المپیک (۹ طلا، ۱۴ نقره و ۲۰ برنز) شدهاند. در میان کشتی گیران البته سهم آزادکاران در ثبت مدالهای المپیک خیلی بیشتر است.
غلامرضا تختی (سمت راست) جزو پرافتخارترین ورزشکاران ایران در المپیک
شرایط مدالی رشتههای ایران در المپیک به این شرح است:
مجموع مدالهای ایران در المپیک (۶۸ مدال شامل ۱۵ طلا، ۲۰ نقره و ۲۵ برنز)
تعداد / نام رشته | مجموع عملکرد | مدال طلا | مدل نقره | مدال برنز |
تعداد کلی | ۶۸ | ۱۸ | ۲۱ | ۲۹ |
کشتی | ۴۳ | ۹ | ۱۴ | ۲۰ |
کشتی آزاد | ۳۶ | ۶ | ۱۳ | ۱۷ |
کشتی فرنگی | ۷ | ۳ | یک | ۳ |
وزنه برداری | ۱۸ | ۷ | ۵ | ۶ |
تکواندو | ۶ | ۲ | یک | ۳ |
دوومیدانی | یک | - | یک | - |
کمترین تعداد مدال ورزشکاران ایران در بازیهای المپیک به رنگ طلا بوده است طوریکه تنها ۱۶ ورزشکار کشورمان موفق به کسب آن شده اند.
اولین ورزشکار ایرانی که در المپیک طلایی شد امامعلی حبیبی گودرزی بود. وی در بازیهای ۱۹۵۶ ملبورن که سومین «حضور رسمی» کاروان ایران در المپیک به حساب میآمد در مسابقات کشتی آزاد صاحب مدال طلا شد.
غلامرضا تختی هم دومین طلایی ورزش المپیکی ایران است. وی در همان المپیک ملبورن و بعد از امامعلی حبیبی گودرزی قهرمان مسابقات کشتی شد.
آخرین طلایی ایران در ادوار مختلف المپیک هم حسن یزدانی است. وی در المپیک ریو قهرمان مسابقات کشتی آزاد شد.
در همان بازیها سهراب مرادی و کیانوش رستمی در مسابقات وزنه برداری صاحب مدال طلا شدند.
در کل اینکه ۱۸ مدال طلا به نام ۱۶ ورزشکار در پرونده المپیکی ایران ثبت شده است. هادی ساعی و حسین رضازاده تنها ورزشکاران ایران هستند که دو مدال طلای المپیک در اختیار دارد.
مدال آوران طلا ایران در ادوار مختلف بازی های المپیک به این شرح هستند:
مدال آوران طلا ایران در ادوار مختلف المپیک (۱۸ مدال، ۱۶ ورزشکار)
ردیف | دوره المپیک | رشته | نام ورزشکار |
۱ | ۱۹۵۶ ملبورن (استرالیا) | کشتی آزاد | امامعلی حبیبی گودرزی |
۲ | ۱۹۵۶ ملبورن (استرالیا) | کشتی آزاد | غلامرضا تختی |
۳ | ۱۹۶۸ مکزیکو (مکزیک) | وزنه برداری | محمد نصیری سرشت |
۴ | ۱۹۶۸ مکزیکو (مکزیک) | کشتی آزاد | عبدالله موحد |
۵ | ۱۹۹۶ آتلانتا (آمریکا) | کشتی آزاد | رسول خادم |
۶ | ۲۰۰۰ سیدنی (استرالیا) | وزنه برداری | حسین توکلی |
۷ | ۲۰۰۰ سیدنی (استرالیا) | وزنه برداری | حسین رضا زاده |
۸ | ۲۰۰۰ سیدنی (استرالیا) | کشتی آزاد | علیرضا دبیر |
۹ | ۲۰۰۴ آتن (یونان) | وزنه برداری | حسین رضا زاده |
۱۰ | ۲۰۰۴ آتن (یونان) | تکواندو | هادی ساعی |
۱۱ | ۲۰۰۸ پکن (چین) | تکواندو | هادی ساعی |
۱۲ | ۲۰۱۲ لندن (انگلبیس) | کشتی فرنگی | حمید سوریان |
۱۳ | ۲۰۱۲ لندن (انگلبیس) | وزنه برداری | بهداد سلیمی |
۱۴ | ۲۰۱۲ لندن (انگلبیس) | کشتی فرنگی | قاسم رضایی |
۱۵ | ۲۰۱۲ لندن (انگلبیس) | کشتی فرنگی | امید نوروزی |
۱۶ | ۲۰۱۶ ریو (برزیل) | وزنه برداری | کیانوش رستمی |
۱۷ | ۲۰۱۶ ریو (برزیل) | وزنه برداری | سهراب مرادی |
۱۸ | ۲۰۱۶ ریو (برزیل) | کشتی آزاد | حسن یزدانی |
نایب قهرمانی ورزشکاران ایران در بازیهای المپیک از المپیک ۱۹۵۲ فنلاند (پانزدهمین دوره بازیها) و توسط محمود نامجو (وزنه برداری)، ناصر گیوه چی و غلامرضا تختی (کشتی آزاد) آغاز شد.
کسب مدال نقره المپیک تا بازیهای ۲۰۰۴ آتن و نایب قهرمانی علیرضا رضایی و مصطفی جوکار ادامه داشت.
بعد از آن اما هیچ یک از ورزشکاران ایران در المپیک پکن موفق به کسب این رنگ مدال نشدند و به همین دلیل جدول مدال آوران نقره ایران برای مدت هشت سال بدون تغییر ماند تا اینکه در المپیک ۲۰۱۲ لندن پنج مدال نقره برای کاروان ایران به دست آمد.
در کل اینکه تاکنون ۲۱ مدال نقره توسط ۱۹ ورزشکار در ادوار مختلف بازیهای المپیک به دست آمده است.
غلامرضا تختی و عسکری محمدیان تنها ورزشکارانی هستند که دو مدال نقره در اختیار دارند.
مدال آوران نقره ایران در ادوار مختلف بازیهای المپیک به این شرح هستند:
مدال آوران نقره ایران در ادوار مختلف المپیک (۲۱ مدال، ۱۹ ورزشکار)
ردیف | دوره المپیک | رشته | نام ورزشکار |
۱ | ۱۹۵۲ هلسینکی (فنلاند) | وزنه برداری | محمود نامجو |
۲ | ۱۹۵۲ هلسینکی (فنلاند) | کشتی آزاد | ناصر گیوه چی |
۳ | ۱۹۵۲ هلسینکی (فنلاند) | کشتی آزاد | غلامرضا تختی |
۴ | ۱۹۵۶ ملبورن (استرالیا) | کشتی آزاد | محمدعلی خجسته پور |
۵ | ۱۹۵۶ ملبورن (استرالیا) | کشتی آزاد | محمدمهدی یعقوبی |
۶ | ۱۹۶۰ رم (ایتالیا) | کشتی آزاد | غلامرضا تختی |
۷ | ۱۹۶۸ مکزیکو (مکزیک) | وزنه برداری | پرویز جلایر |
۸ | ۱۹۷۲ مونیخ (آلمان) | وزنه برداری | محمد نصیری سرشت |
۹ | ۱۹۷۲ مونیخ (آلمان) | کشتی فرنگی | رحیم علی آبادی |
۱۰ | ۱۹۷۶ مونترال (کانادا) | کشتی آزاد | منصور برزگر |
۱۱ | ۱۹۸۸ سئول (کره جنوبی) | کشتی آزاد | عسگری محمدیان |
۱۲ | ۱۹۹۲ بارسلونا (اسپانیا) | کشتی آزاد | عسگری محمدیان |
۱۳ | ۱۹۹۶ آتلانتا (آمریکا) | کشتی آزاد | عباس جدیدی |
۱۴ | ۲۰۰۴ آتن (یونان) | کشتی آزاد | علیرضا رضایی |
۱۵ | ۲۰۰۴ آتن (یونان) | کشتی آزاد | مسعود مصطفی جوکار |
۱۶ | ۲۰۱۲ لندن (انگلیس) | وزنه برداری | سجاد انوشیروانی |
۱۷ | ۲۰۱۲ لندن (انگلیس) | دوومیدانی | احسان حدادی |
۱۸ | ۲۰۱۲ لندن (انگلیس) | وزنه برداری | نواب نصیرشلال |
۱۹ | ۲۰۱۲ لندن (انگلیس) | تکواندو | محمدباقری معتمد |
۲۰ | ۲۰۱۲ لندن (انگلیس) | کشتی آزاد | صادق گودرزی |
۲۱ | ۲۰۱۶ ریو (برزیل) | کشتی آزاد | کمیل قاسمی |
بازیهای ۱۹۸۸ تنها دورهای است که کاروان ایران در آن مدالی به رنگ برنز به دست نیاورده است. در واقع از مجموع ۱۶ دوره حضور رسمی ایران در بازیهای المپیک، ورزشکاران کشورمان در ۱۵ دوره صاحب مدال برنز شده اند و به همین دلیل تعداد مدالهای برنز ورزشکاران المپیکی ایران بیشتر از مدالهای طلا و نقره است.
۲۹ مدال از مجموع ۶۸ مدال المپیکی ورزش ایران به رنگ برنز است که توسط ۲۸ ورزشکار به دست آمده است. مدال ایران در ادوار مختلف المپیک ۲۵ مدال به زنگ برنز بودنه است. امیررضا خادم تنها ورزشکار المپیکی ایران است که صاحب دو مدال برنز شده است.
مدال آوران برنز ایران در ادوار مختلف بازیهای المپیک به این شرح هستند:
مدال آوران برنز ایران در ادوار مختلف المپیک (۲۹ مدال، ۲۸ ورزشکار)
ردیف | دوره المپیک | رشته | نام ورزشکار |
۱ | ۱۹۴۸ لندن (انگلیس) | وزنه برداری | محمد جعفر سلماسی |
۲ | ۱۹۵۲ هلسینکی (فنلاند) | وزنه برداری | علی میرزایی |
۳ | ۱۹۵۲ هلسینکی (فنلاند) | کشتی آزاد | محمود ملاقاسمی تبریزی |
۴ | ۱۹۵۲ هلسینکی (فنلاند) | کشتی آزاد | توفیق جهانبخت |
۵ | ۱۹۵۲ هلسینکی (فنلاند) | کشتی آزاد | سید عبدالله مجتبوی |
۶ | ۱۹۵۶ ملبورن (استرالیا) | وزنه برداری | محمود نامجو |
۷ | ۱۹۶۰ رم (یتالیا) | کشتی آزاد | محمدابراهیم سیف پور |
۸ | ۱۹۶۰ رم (یتالیا) | کشتی فرنگی | محمد پذیرا |
۹ | ۱۹۶۰ رم (یتالیا) | وزنه برداری | اسماعیل علم خواه |
۱۰ | ۱۹۶۴ توکیو (ژاپن) | کشتی آزاد | سیدعلی اکبر حیدری |
۱۱ | ۱۹۶۴ توکیو (ژاپن) | کشتی آزاد | محمدعلی صنعت کاران |
۱۲ | ۱۹۶۸ مکزیکو (مکزیک) | کشتی آزاد | ابوطالب طالبی گرگری |
۱۳ | ۱۹۶۸ مکزیکو (مکزیک) | کشتی آزاد | سیدشمس الدین سید عباسی |
۱۴ | ۱۹۷۲ مونیخ (آلمان) | کشتی آزاد | ابراهیم جوادپور |
۱۵ | ۱۹۷۶ مونترال (کانادا) | وزنه برداری | محمد نصیری سرشت |
۱۶ | ۱۹۹۲ بارسلونا (اسپانیا) | کشتی آزاد | امیررضا خادم |
۱۷ | ۱۹۹۲ بارسلونا (اسپانیا) | کشتی آزاد | رسول خادم |
۱۸ | ۱۹۹۶ آتلانتا (آمریکا) | کشتی آزاد | امیررضا خادم |
۱۹ | ۲۰۰۰ سیدنی (استرالیا) | تکواندو | هادی ساعی |
۲۰ | ۲۰۰۴ آتن (یونان) | کشتی آزاد | علیرضا حیدری |
۲۱ | ۲۰۰۴ آتن (یونان) | تکواندو | یوسف کرمی |
۲۲ | ۲۰۰۸ پکن (چین) | کشتی آزاد | مراد محمدی |
۲۳ | ۲۰۱۲ لندن (انگلیس) | وزنه برداری | کیانوش رستمی |
۲۴ | ۲۰۱۲ لندن (انگلیس) | کشتی آزاد | احسان لشگری |
۲۵ | ۲۰۱۲ لندن (انگلیس) | کشتی آزاد | کمیل قاسمی |
۲۶ | ۲۰۱۶ ریو (برزیل) | کشتی فرنگی | سعید عبدولی |
۲۷ | ۲۰۱۶ ریو (برزیل) | کشتی فرنگی | قاسم رضایی |
۲۸ | ۲۰۱۶ ریو (برزیل) | کشتی آزاد | حسن رحیمی |
۲۹ | ۲۰۱۶ ریو (برزیل) | تکواندو | کیمیا علیزاده |
در میان ۵۳ ورزشکار ایرانی که مدال المپیک را در اختیار دارند، بعضاً صاحب بیش از یک مدال هستند مانند هادی ساعی و حسین رضا زاده که دو مدال طلا المپیک کسب کرده اند. البته ساعی علاوه بر این دو مدال طلا، یک مدال برنز از حضور در این بازیها به دست آورده است. غلامرضا تختی هم با در اختیار داشتن یک مدال طلا و دو نقره جزو ورزشکاران رکوردار کشورمان در المپیک است.
محمد نصیری و عبدالله موحد دو ورزشکار پرافتخار ایران در وزنه برداری و کشتی
البته ویژهترین رکورد ورزشکاران از حیث کسب مدال المپیک در اختیار محمد نصیری است. وی تنها المپیکی ایران است که صاحب مدال المپیک در هر سه رنگ طلا، نقره و برنز شده است.
نصیری مدال طلای المپیک ۱۹۶۸ مکزیکو (مکزیک) را در اختیار دارد. او در المپیک ۱۹۷۲ مونیخ (آلمان) مدال نقره گرفت و حضور در المپیک ۱۹۷۶ مونترال (کانادا) را با کسب مدال برنز به پایان رساند.
منبع: مهر
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد