موضوع ما پیرامون مذاکرات وین است. در حال حاضر آمریکا قرار است صرفا بخشی از تحریمها را تعلیق کند و بخشی از تحریمهای اصلی باقی خواهد ماند. تحلیل شما از وضعیت تحریمها به چه شکل است، چون برخی کارشناسان معتقدند این موضوع یک گشایش موقتی خواهد بود و دستاورد بلندمدتی ندارد.
هر توافقی که با آمریکا انجام میشود تا زمانی که تنشها نیز ادامه داشته باشد و یک توافق جامع نباشد، همیشه باید انتظار داشت اتفاقات جدیدی رخ دهد. در طول ۴۲ سال گذشته از زمان پیروزی انقلاب اسلامی و ماجرای سفارت آمریکا این مساله همواره وجود داشته است. در زمانی آرامش نسبی بوده اما یک زمانی فضا تند شده تا جایی که آمریکا تصمیم به حمله به ایران گرفته بود اما در حال حاضر ما در دوران نسبتا خوبی حضور داریم که تهدیدهای آنچنانی از سوی آمریکا وجود ندارد و رئیس جمهور آمریکا نیز هر روز علیه ایران مصاحبه نمیکند که بگوید همه گزینهها روی میز است، لذا این وضعیت نشان میدهد که آنها به دنبال این هستند توافقی با ایران داشته باشند.
چرا در حال حاضر اتمام این توافق برای آمریکا مهم است؟
علت آن مشخص است، چراکه آمریکا درصدد است خود را از تنشهای منطقه دور کند و به شرق دور که منافع حیاتی آمریکا در آنجاست بپردازد. به همین دلیل شاهدیم آمریکا از عراق و افغانستان در حال خروج است و به نحوی سعی دارند نیروهای خود را در منطقه غرب آسیا کم کنند و از سوی دیگر قصد خروج از سوریه را هم دارند.
اما با توجه به سوال ابتدایی، باید بدانیم چنانچه یک توافق جامع با ایالات متحده در رابطه با مسائل مختلف داشته باشیم طبیعتا میتوان گفت در زمینههای مختلف از جمله برجام نیز میتوان گامهایی برداشت. اگر همین توافق فعلی به نام برجام دو امضا شود اما تنشها همچنان بالا باشد، طبیعتا آمریکاییها زهر خود را میریزند و به شکلهای مختلف آزار و اذیت و تحریمها و تهدیدهای خود را ادامه میدهند.
یک مرحله پیش از این موضوع این که ایران معتقد است همه تحریمهای ناقض برجام از جمله کاتسا و یوترن باید برداشته شود اما آمریکا زیر بار برداشتن بخش مهمی از تحریمها نمیرود، تحلیل شما از این موضوع چیست؟
خبرگزاریهای خارجی از جمله نیویورک تایمز، واشنگتن پست و آسوشیتدپرس، هر روز نکات جدیدی را مطرح میکنند و میگویند مذاکرات به نوعی کند شده است یا معتقدند مسائل سیاسی منطقه و دولت جدید اسرائیل و هماهنگی آنها با عربها یا غنیسازی ۶۳ درصد، تاثیر توافقنامه برجام را از بین برده است اما تا جایی که بنده اطلاع دارم و به واقعیت نزدیکتر است باید بگویم ایران خواستار یک تعهد از دولت آمریکا و حتی کشورهای 1+4 است که دیگر آمریکا نتواند پس از امضای برجام ۲ آن را بر هم زده و از آن خارج شود و دوباره تحریم ها برگردد.
بهویژه اینکه روز گذشته آقای ترامپ در مصاحبه با فاکسنیوز درباره حضور خود در انتخابات برای دوره بعدی ایالاتمتحده پاسخ مثبت داد لذا حضور ترامپ و کاندیداتوری او در دوره بعدی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قطعی و پیروزی او نیز از احتمال بالایی برخوردار است بنابراین به اعتقاد بنده چنانچه جمهوریخواهان دوره بعدی روی کار بیایند از برجام خارج خواهند شد.
با توجه به بدعهدی آمریکا در خروج از برجام آیا نباید توافقنامه جدید حاصل از مذاکرات وین با امضای رئیس جمهور آمریکا مبنی بر عدم خروج از برجام تضمین شود؟
توافقهای مهم بینالمللی باید در پارلمانهای کشورها تصویب شود. بنابراین کنگره آمریکا یا مجلس نمایندگان سنا باید این مذاکرات را تصویب کند که البته دفعه گذشته چنین کاری را انجام ندادند و ترامپ نیز از برجام خارج شد. البته من معتقدم آنها در این دوره نیز نتیجه مذاکرات را نیز تصویب نخواهند کرد و در سنای آمریکا هم قطعا این موضوع تصویب نخواهد شد بنابراین دولت فعلی آمریکا و کشورهای 1+4 باید تضمین دهند و از این رو ایران باید به دنبال راهحل دیگری باشد. در همین چارچوب میتوان جلسهای با حضور وزرای خارجه 1+4 و آمریکا تشکیل داد تا آنها تعهد دهند اگر دولت بعدی آمریکا از برجام خارج شود، تاثیر خود را روی آمریکا نیز بگذارد تا دولتهای آینده بههیچوجه زیر بار خروج از این تعهد نروند و آمریکا ناچار به تامین خسارتها در صورت خروج احتمالی شود.
با توجه به این توضیحات آیا میتوان اینچنین جمعبندی کرد که در صورت توافق نیز گشایشهای صورتگرفته صرفا یک اقدام موقتی خواهد بود؟
بخشی از این موضوع نیز به خود ما بستگی دارد. ایران تا سه دهه گذشته با آمریکا کار تجاری انجام میداد. ما در منطقه با آمریکا در ارتباط با یمن و عراق اختلافنظر سیاسی داریم که این موضوعات حل خواهد شد و جنگ سوریه نیز به اعتقاد من دیگر تمام شده است. بنابراین با این وضعیت دیگر آمریکا نمیتواند در منطقه برای ایران بازی درآورد و مذاکره موشکی نیز موضوعی شبیه طنز است. آمریکا در مذاکرات موشکی با ایران اساسا حرفی برای گفتن ندارد. لذا اینگونه میتوان نتیجهگیری کرد که ما با آمریکا حرفی برای گفتن نداریم که بخواهد لاینحل باشد و از این رو آنها در رابطه با منطقه و موشکی نمیتوانند بهانه بیاورند. هر کار و گشایشی که در این دوره صورت گیرد دولت بعدی آمریکا که اگر ترامپ هم باشد و در حال حاضر نسبت به دوره قبل نیز زخمی شده است قطعا برای ایران مزاحمت ایجاد خواهد کرد. البته آمریکا این گرفتاری را برای همه کشورهای دنیا ازجمله روسیه و چین و برخی کشورهای دیگر حتی ترکیه نیز ایجاد کرده است و به آنها هم اجازه مراودات مالی را نمیدهد.
گروه سیاسی روزنامه جام جم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
بهتاش فریبا در گفتوگو با جامجم:
رضا کوچک زاده تهمتن، مدیر رادیو مقاومت در گفت گو با "جام جم"
اسماعیل حلالی در گفتوگو با جامجم: