اقتصاد تولید محور تقویت‌کننده روابط دولت و ملت

این‌که ملت‌ها بتوانند تولید را مبنای اقتصاد قرار دهند، مسیری است که شاید دربردارنده بهترین ملاحظات عبرت‌آموز برای کشور باشد. در تولید، کمتر شاهد فسادیم.

عمدتا در نظام اداری بخش دلالی، فساد را رقم می‌زند. این در حالی است که تولید سود معقول دارد و نیروی مولد، هرگز نمی‌تواند به درخواست‌های نامشروع بخش‌های مختلف تن بدهد.

با این وصف به بخش تولید عمدتا چندان توجهی نمی‌شود مگر در فصل انتخابات که مسؤولان سیاسی، صحبت‌هایی را در مورد تولید مطرح می‌کنند. اگر می‌خواهیم اقتصاد کشور را به سمت سلامت ببریم مبتنی بر توانمندی داخلی باید تولید را تقویت کنیم.

پرداختن به این کار مهم تحریم‌ های خارجی و فشارهای بیرونی را منتفی می‌کند و می‌توانیم آنچه منافع ما بر آن استوار است را پیگیری کنیم و هرگز زیر بار زورگویی قدرت‌های خارجی نرویم.

از‌این‌رو، استراتژی تبیینی از سوی رهبر انقلاب مبنی بر این‌که تولید در کشور باید محور تلاش‌ها و توجه دولت، مردم، احزاب و گروه‌های سیاسی باشد، بسیار مهم و تعیین‌کننده است. همچنین می‌تواند بسیاری از مشکلات اجتماعی را هم مرتفع کند.

کشور قابلیت‌های مختلف دارد که توجه به آنها می‌تواند مشکل اشتغال و بیکاری را برطرف کند. توجه به تولید داخلی بعد از قیام نهضت ملی، مورد تاکید بیشتر قرار گرفت و کشور در بخش‌های کشاورزی و دامداری از قابلیت‌های خوبی برخوردار شد اما با خیانت حکومت پهلوی خسارت‌های جبران‌ناپذیری به این بخش‌ها وارد شد.

علاوه بر آن، سیاست غرب، فشار بر ایران برای تک محصولی شدن و اتکای به نفت بود. اتکای به نفت یک بیماری جدی است که در واقع روابط دولت و ملت را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

بعد از پیروزی انقلاب در حوزه سیاسی تعریف جدیدی در بخش رابطه دولت و ملت تعریف شد و سیاستمداران در این عرصه با شدت و ضعف‌هایی تلاش کردند که خود را در این عرصه خدمتگزار مردم بدانند اما نوع تعامل در حوزه اقتصادی به خوبی شکل نگرفت.

از این جهت که با تکیه بر درآمدهای نفتی، دولت خود را چندان مدیون مردم نمی‌داند. اگر تولید افزایش پیدا کند نوع این رابطه هم تغییر پیدا می‌کند چون دولت‌ها با توجه به افزایش بیشتر تولید می‌توانند مالیات بیشتری دریافت کنند.

از این رو سعی می‌کنند بیش از پیش محیط را برای تولید ملی و تکیه بر توانمندی داخلی فراهم کنند و به نوعی خود را خادم مردم بدانند. اگر دولت به واقع خود را خادم بخش تولید بداند و بخش تولید را با سرنوشت خود عجین بداند، تحولی بزرگ در کشور رخ خواهد داد.

با این حال عملکرد دولت‌های گذشته در این زمینه، چندان رضایت‌بخش نیست و همچنان در بخش‌هایی از دولت باور زیادی نسبت به توان داخلی وجود ندارد و این مساله را البته باید ناشی از رسوبات فرهنگی دوران پهلوی دانست که برخی از دولتمردان و سیاسیون ما همچنان نسبت به عبارت «ما می‌توانیم» اعتقاد چندانی ندارند.

در شرایط امروزی باید تحریم را یک فرصت بدانیم و اقتصاد کشور را تولید محور کنیم و از این فرصت مغتنم برای ارتقای روابط و تعامل میان دولت و ملت در عرصه‌ های اقتصادی بهره ببریم.

عباس سلیمی نمین - تحلیلگر مسائل سیاسی / روزنامه جام جم