اما از امکانات درون خانه که بگذریم، اصلیترین مطالبه ویلچرنشینان، مناسبسازی فضای شهر بهمنظور دسترسی راحت بهخدمات شهری و از جمله حملونقل درون شهری است. متأسفانه در کشور ما تمهیدات مناسبی برای امکانپذیر شدن استفاده افراد دارای معلولیت و ویلچرنشین از متروها، اتوبوسها و حتی تاکسیها پیشبینی نشده است.
شرکت «فهم الکترونیک تبریز» از معدود شرکتهایی است که با هدف برطرف کردن نیازهای ویلچرنشینها، در عرصه طراحی و تولید محصولات توانبخشی وارد شده است. فرهاد فتورهچی مدیرعامل و بنیانگذار این شرکت است که در سال ۱۳۷۶ بهمنظور فعالیت در حوزه هوشمندسازی صنعتی شروع بهکار کرده است. او در سالهای اخیر و در پی احساس نیاز شخصی بهواسطه بیماری مادرش، بخش جدیدی را به فعالیتهای شرکت اضافه کرد و همراه با همسرش، سلماز علیزادگان که نایب رئیس هیأتمدیره و جانشین مدیرعامل است، از سال ۱۳۹۳ شروع به طراحی و ساخت «پلهرو» کردند.
«پلهرو»
ویلچر برقی «پلهرو» محصولی است که میتواند بهصورت برقی، ویلچرنشین را از پلهها بالا و پایین ببرد. «پلهرو» اصلا مشابه داخلی ندارد و مشابه خارجی آن هم بهدلیل قیمت بسیار بالایی که دارد، به ندرت در بازار پیدا میشود. قیمت نمونههای خارجی از این محصول، حدود هفت هشت برابر قیمت «پلهرو» است و همین امر در کنار کیفیتبالای طراحی و ساخت، این بالابر برقی را به محصولی بسیار محبوب تبدیل کرده است.
فتورهچی درباره برتری «پلهرو» نسبت به نمونههای خارجی مشابهاش بهجامجم میگوید: «مکانیزم دستگاه ما کاملا متفاوت از نمونههای خارجی است و وجه تشابه آنها فقط در عملکرد و کاری است که انجام میدهند. درواقع صفر تا صد طراحی و ساخت «پلهرو» را خودمان انجام دادهایم و کارآیی محصول ما بسیار بیشتر از مشابه خارجیاش است. بهعنوان مثال «پلهرو» با هربار شارژ کردن که ۲ ساعت زمان میبرد حدود ۷۰۰ پله را میپیماید، در حالیکه نمونههای خارجی با هربار شارژ کردن فقط توانایی پیمایش ۵۰ پله را دارند.»
«کشنده برقی ویلچر»
محصول دیگر این مجموعه «کشنده برقی ویلچر» است که آن هم کاملا بومی و محصول ابتکار و خلاقیت این شرکت است. این دستگاه قابل نصب بر روی هر نوعی از ویلچر است و درواقع با یک اشاره ویلچر معمولی را به ویلچر برقی تبدیل میکند. این محصول بسیار سبک است و پس از تا شدن فضای بسیار کمی هم اشغال میکند که همین عوامل منجر به سهولت در حمل آن با خودرو شدهاند.
فتورهچی درباره ویژگیهای منحصربهفرد این دستگاه میگوید: «برتریهای این محصول هم مانند «پلهرو» در حوزههای قیمت و کارآیی نمود دارند. حداقل قیمت یک ویلچر برقی در بازار چیزی در حدود ۲۵میلیون تومان است، حال آنکه با نصف این قیمت میتوان «کشنده ویلچر» را تهیه و هر ویلچر سادهای را به ویلچر برقی تبدیل کرد.
از دیگر قابلیتهای این دستگاه زمان لازم برای شارژ شدن کامل آن است که آن هم حدود ۲ ساعت زمان میبرد. «کشنده ویلچر» با هربار شارژ میتواند ۲۰ کیلومتر مسیر را با حداکثر سرعت ۲۴کیلومتر در ساعت طی میکند و سرعت آن قابل تنظیم است، در حالیکه ویلچر برقی معمولی با هربار شارژ نهایتا ۴ تا ۵ کیلومتر راه میروند و حداکثر سرعت آنها در حدود ۷ کیلومتر در ساعت است.»
طرحهای اجرا شده و در دست اقدام
مدیر عامل شرکت «فهم الکترونیک تبریز» در خصوص طرحهایی که این شرکت مشغول توسعه آنها هستند و در آینده به بازار عرضه خواهند شد، به جامجم میگوید: «یکی از محصولاتی که تا کنون نمونه دستی آن تولید شده و نمونه برقی هم بهزودی به مرحله تولید میرسد، «بالابر چندمنظوره» است. از این دستگاه میتوان برای جابجا کردن مددجو یا بیمار استفاده کرد و مراجعه به دستشویی یا حمام و همچنین سوار و پیاده شدن از خودرو برای او بهراحتی امکانپذیر خواهد شد. ابعاد این محصول ۴۵سانتیمتر در ۱۲۰سانتیمتر است و علاوه بر سبک بودن، فضای بسیار کمی را اشغال میکند.»
او میافزاید: «ما در حوزه مددرسانی به ویلچرنشینان تا بهحال پروژههای مهمی را هم انجام دادهایم که هماکنون محصولاتمان در حال بهرهبرداری و استفاده هستند. یکی از این پروژهها «بالابر ویژه سوار شدن فرد دارای معلولیت به قطار» است. اگر همین امروز هر ویلچرنشینی در هرکدام از ایستگاههای راهآهن کشور اعلام نیاز کند، از این دستگاه برای کمک در فرآیند سوار شدن او به قطار استفاده میشود.»
فتورهچی درباره پروژه دیگری که شرکت تحت مدیریتش در تالار «ایوان شمس» انجام داده است، میگوید: «ما در بحث تجهیز سالنها برای افراد دارای معلولیت هم گامهای بسیار خوبی برداشتهایم که یکی از آنها تجهیز تالار ایوان شمس برای سهولت در بهروی سن رفتن ویلچرنشینها است. در این طرح شخص ویلچرنشین میتواند بهراحتی ویلچر خود را به روی یک بالابر که کاملا درون سن مخفی شده است، هدایت کند و تنها با زدن یک دکمه، پس از مدتی کوتاه بر روی سن ظاهر میشود.»
مجوزها و استانداردها
وی ضمن اشاره به پروانه ساخت وزارت بهداشت و همچنین استانداردهای الکترونیکی خاصی که این شرکت برای تولید محصولاتش دریافت کرده است، خاطرنشان میکند: «ما علاوه بر پروانه ساخت وزارت بهداشت، برای محصولاتمان استاندارد تجهیزات الکترونیکی را هم دریافت کردهایم، بهطوری که هر ویلچرنشینی حتی میتواند با محصولات ما به اتاق عمل برود! تا پیش از این استفاده از ویلچر برقی برای افرادی که باتری قلبی داشتند خطرناک محسوب میشد، زیرا ممکن بود تداخل امواج الکترونیکی هر لحظه موجب اختلال در عملکرد باتری قلب شود؛ اما اخذ این استاندارد نشان میدهد تجهیزاتی که ما تولید میکنیم برای این دسته از مددجوها ایمن هستند و میتوانند با اطمینان مورد استفاده قرار گیرند.»
او میافزاید: «ویلچر «پلهرو» تنها ویلچر استاندارد در دنیا است که میتواند بر روی پلهبرقی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین بهدلیل رعایت تناسبات ابعادی، ویلچر «پلهرو» تنها ویلچر دنیاست که میتوان از آن در داخل کابین هواپیما و برای تردد در راهروی هواپیما استفاده کرد.»