عوامل افزایش رزق و روزی

به گزارش جام جم آنلاین؛ رزق یکی از اساسی ترین ارکان زندگی انسان ها ست. اعتقاد صحیح به رازقیت خداوند متعال و تلاش در کسب روزی تاثیر انکار ناپذیری در افزایش رزق و روزی دارد.

معنای رزق: هر چیز سودمند و قابل استفاده برای انسان، رزق شمرده می شود، و اختصاصی به رزق مادی ندارد چنانچه در آیه 29 سوره نساء آمده: « یا ایها الذین آمنوا لا تاکلوا اموالکم بینکم بالباطل: ای اهل ایمان مال یکدیگر را به ناحق نخورید.» 

بنابراین معنای رزق در قرآن هم به معنای رزق مادی است و هم معنوی که البته معنوی آن مهم تر و اساسی تر است و از منظر قرآن رزق مادی باید به تبع رزق معنوی به دست آید زیرا هدایت، رسولان، کتب الهی و پاداش بهشت همه از رزق هایی هستند که ایمان انسان به اینها، به طور جدی معاش مادی و حیات معنوی او را تحت تاثیر قرار می دهد.( آدم از نظر قرآن، ج 3) 

خواجه نصیر الدین در معنای کلمه رزق آورده است که: رزق چیزی است که می توان از آن بهره برداری کرد و کسی نمی تواند از آن منع کند.( کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ص 143)

از نظر علامه طباطبایی رزق عطیه ای الهی است که بدون عوض و استحقاق عطا می شود. این واژه ابتدا فقط در خوراکی ها استعمال شده است و سپس در معنای آن توسعه داده شده و به تمام چیزهایی که مورد بهره برداری انسان قرار می گیرد مانند مال، جاه ، فامیل، علم و ... اطلاق شده است. ( تفسیر المیزان، ج، 3، ص141)

عوامل افزایش رزق و روزی:

1 . تقوا و پرهیزکاری : « و من یتق الله یجعل له مخرجا و یرزقه من حیث لا یحتسب و من یتوکل علی الله فهو حسبه : و کسی که از خدا پروا کند برای او راه خروجی از ( مشکلات ) قرار می دهد و او را از راهی که گمان نمی برد روزی می دهد. »( آیه 2و 3 سوره طلاق) 

از مهم ترین عوامل افزایش رزق و روزی هم  در سطح فردی و هم در سطح اجتماعی تقوا و پرهیزکاری می باشد. 

2. شکر و سپاسگزاری

یکی از مهمترین عوامل افزایش روزی ، شکر و سپاسگزاری به درگاه حضرت ایزد منان است و در مقابل آن صفت زشت کفر و ناسپاسی است که موجب نقصان و کاهش روزی می گردد. خداوند متعال در آیه 7 سوره ابراهیم بر این مطلب تاکید نموده و می فرماید:« لَئن شَکرتُم لازیدنَّکُم: اگر واقعا سپاسگذاری کنید نعمت شما را افزون خواهیم کرد.»

این قانون ،قانون تخلف ناپذیری است که هر که بدان عمل کند نتیجه اش را خواهد دید. رسول گرامی اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در مورد عدم تخلف از این قانون می فرمایند: « هیچ بنده ای نیست که خداوند شکر را روزی اش فرموده باشد و از افزایش محرومش گرداند، زیرا خود می فرماید: لئن شکرتم لازیدنکم» ( الشکر لله عزوجل، ص 65، ح 3)

علاء بن کامل می گوید : به امام رضا ـ علیه السلام ـ عرض کردم : خداوند راه های فراوانی را در رزق و روزی بر من گشوده است که هیچ گاه فکر آن را نمی کردم، حضرت رضا ـ علیه السلام ـ فرمودند: این گشایش روزی نتیجه شکر گزاری تو از خداوند است.( بحار الانوار، ج 68، ص28)

3.صدقه دادن

رسول گرامی اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ می فرمایند: « روزی را به وسیله صدقه فرود آورید.» ( من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 381، ح 8524)

یعنی می توانید کاری بکنید که رزق برایتان سخت و دیر دسترس نباشد، بلکه به راحتی در دسترس شما قرار گیرد و آن از طریق صدقه دادن ممکن می شود. انسان ها عموما فکر می کنند با بُخل و نگه داشتن مالی که در اختیار دارند مال و رزق خود را حفظ می کنند ، ولی معصومین ـ علیهم السلام ـ قاعده دیگری را پیشنهاد می دهند و می فرمایند: از طریق صدقه دادن شرایطی در نظام عالم فراهم می شود که رزقت را آسان به دست می آوری ، چون بُخل ، انسان را مادی و دنیایی می کند و راه های معنوی ایجاد رزق را به روی او می بندد و با صدقه دادن ، عوامل معنوی موجب می شوند که رزق آسان تر به دست آید.( جایگاه رزق انسان در هستی، ص 82)

روزی امام صادق ـ علیه السلام ـ به فرزندش محمد فرمود: چقدر خرجی نزد تو مانده؟ عرض کرد: چهل دینار. امام فرمود: آن را بیاور و صدقه بده. عرض کرد : دیگر چیزی جز این مقدار برایم باقی نمانده، امام فرمودند: آن را صدقه بده که خداوند جای آن را پر می کند، مگر ندانسته ای هر چیزی را کلیدی است و کلید رزق صدقه است،  پس آن را صدقه بده . (جایگاه رزق انسان در هستی، ص 80)

رسول گرامی اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ می فرمایند: « بر هر مسلمانی واجب است در هر روز صدقه ای بدهد، عرض شد: چه کسی می تواند چنین کاری کند؟ پیامبر فرمودند : رفع مانع از سر راه مردم صدقه است، راهنمایی کردن مردم صدقه است، عیادت مریض صدقه است، امر به معروف صدقه است، نهی از منکر صدقه است، پاسخ سلام دادن صدقه است.» ( سفینه البحار، ج 3، ص 63)

4.استغفار

در آیات و روایات به این مطلب تصریح شده است که طلب آمرزش از خداوند غفار موجب ریزش برکات و مواهب می گردد. در آیه 10 الی 12 سوره نوح می خوانیم:« از پروردگارتان آمرزش بخواهید که او همواره آمرزنده است تا بر شما از آسمان باران پی در پی  فرستد و شما را به اموال و پسران یاری کند، و برایتان باغ ها قرار دهد و نهرها برای شما پدید آورد.» مرحوم طبرسی در ذیل این آیه شریفه این روایت را نقل می کند:« ربیع بن صبیح گوید : مردی نزد امام حسن مجتبی ـ علیه السلام ـ آمد و از خشکسالی گله کرد . امام حسن مجتبی ـ علیه السلام ـ به او فرمود: استغفار کن، مرد دیگری آمد و عرض کرد: دعا کنید خدا به من پسری بدهد. امام فرمودند: از خداوند آمرزش بخواه. مرد دیگری آمد و از فقر و تنگدستی گِله کرد ، امام فرمودند: استغفار کن. عرض کردیم : افراد گوناگونی با حوایج مختلف نزد شما آمدند . شما همه آنها را سفارش به استغفار کردید. امام فرموددند : من این را از خود نگفتم ، بلکه این را در نتیجه تامل در گفته خدا به دست آوردم. خدا از نوح پیامبرـ علی نبینا و آله و علیه السلام ـ حکایت می کند که به قوم خود گفت: « استغفروا ربکم ...» ( مجمع البیان، ج 10، ص543)

 امیرالمومنین امام علی ـ علیه اسلام ـ می فرمایند: خداوند استغفار را سبب فراوانی روزی و رسیدن رحمت و مهربانی قرار داده است. » ( نهج البلاغه، خطبه 143)

5.بامدادان در طلب روزی رفتن

امام صادق ـ علیه السلام ـ به خالد بن نجیح فرمود : به شیعیان ما سلام برسانید و بگویید بعد از نماز صبح زود در طلب روزی بروید و مال حلال کسب کنید، زیرا خداوند به زودی روزی شما را عنایت می کند و در راه کسب حلال یاریتان می کند. ( مکارم الاخلاق، ص 153) 

در سخنی دیگر آمده است : سحرخیزی و صبح زودبه دنبال روزی رفتن ، روزی انسان را گسترش می دهد. » ( وسائل الشیعه ، ج 17، ص 23)

نتیجه: 

ارتباط با خداوند به هر شکلی که باشد، باعث نزول برکات و گسترش رزق و روزی می گردد چه از طریق انجام اعمال عبادی و چه از طریق خدمت به خلق الله.

نگارنده: ز، فیاضی