تحقیقات بازار از طریق تحلیل و رصد شبکه های اجتماعی

پیش‌تر، برنامه‌ریزی‌ها برای انجام این تحقیقات به این شکل بود که افرادی را مامور می‌کردند که به سراغ جامعۀ هدف آن‌ها رفته و از انواع نظر سنجی‌ها و آزمایش‌های روان‌شناسی برای رسیدن به پاسخ سوالات خود استفاده می‌کردند؛ طولانی بودن این فرآیند، می‌توانست این خطر را داشته باشد که نتایج بدست آمده، منقضی شوند. 

تحقیقات بازار به روش سنتی یا مدرن

هر روش تحقیق، نقاط ضعف و قوت خود را دارد. برخی از انواع روش‌های سنتی، پرهزینه، زمان‌بر و انعطاف‌ناپذیرند. برخی دیگر بر مبنای شاخص‌های کیفی بوده و خروجی آن‌ها داده‌های خام و غیر قابل‌ اندازه‌گیری است که امکان تصمیم‌گیری را با مشکل مواجه می‌کند. امروزه صاحبان امر در کسب و کارها به این نتیجه رسیده‌اند که استفاده از داده‌های رسانه‌های اجتماعی و تحلیل آن‌ها، هم مقرون به صرفه و سریع بوده و هم ابزاری مناسب برای بدست آوردن دیدگاه مشتریان، تصویر برند و تحلیل رقباست تا بتوانند فروش بیشتر محصولات برند را شاهد باشند. 

از مزایای استفاده از شبکه های اجتماعی برای تحقیقات بازار می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• داده‌های بدست آمده از آن، از بستر جامعه بیرون میایند و دقیقا همان عباراتی هستند که در طی روز بین مردم در جریان است و دیدگاه‌های لحظه‌ای آن‌ها را بیان می‌کند.
• تجزیه و تحلیل این داده‌ها سریع‌تر انجام می‌شود و به نیروی انسانی کم‌تری برای این فرآیند نیاز است.
• اندازۀ جامعه هدف نمونه می‌تواند بسیار بزرگ باشد و داده‌های بیش‌تری را در اختیار تحلیل‌گران قرار دهد
• روشی بسیار ارزان‌تر از سایر روش‌های سنتی تحقیقات بازار است.

از کجا شروع کنیم؟

مسأله‌ای که در استفاده از شبکه های اجتماعی برای market research وجود دارد، حضور پررنگ مردم و برندهای کوچک و بزرگ در تمام این کانال‌ها با نرخ تعامل بالا بوده که جمع‌آوری، بررسی و تحلیل این حجم از داده را تبدیل به بزرگ‌ترین دغدغۀ بیزینس‌ها کرده است و به دنبال راه‌حلی برای مدیریت آن هستند. تصور کنید در کار تولید مواد لبنی هستید و قرار است وارد زیر شاخۀ بستنی شوید و لازم است بدانید چه طعمی طرفدار بیش‌تری دارد؛ حجم بسیار زیادی از داده در مورد این بخش وجود دارد که باید در تحقیقات بازار شما مورد بررسی قرار گیرد که بدون استفاده از ابزار تجمیعی و تحلیلی داده، تمام این فرآیند دچار پیچیدگی‌های خاصی می‌شود. زلکا، به عنوان یک پلتفرم رصد، پایش و تحلیل شبکه‌های اجتماعی تمام داده‌های موجود در حوزۀ کاری شما در رسانه های اجتماعی را پایش، جمع‌آوری و تحلیل می‌کند و به صورت گزارش‌های کمی و کیفی در اختیار شما می‌گذارد.

برای درک چگونگی انجام این روش، در ادامه به راهکارهای Zelkaamoon در تحقیقات بازار از طریق سوشال مدیا نگاهی می‌اندازیم:

۱. مقایسۀ توجه جامعه‌ به موضوعات مختلف

شما به عنوان مدیر فروش می‌توانید با تحلیل داده‌های موجود در شبکه‌های اجتماعی، سلیقه و ذائقۀ مردم را تشخیص داده و استراتژی کمپین‌های تبلیغاتی، تولید و فروش محصولات برند را تدوین کنید. برای روشن‌تر شدن موضوع به کمک بستر داده‌کاوی زلکا، ذائقۀ مردم نسبت به طعم‌ها و انواع بستنی را بدست آورده‌ایم که در شکل زیر مشاهده می‌کنید.

شکل شماره ۱: شناخت مخاطبان از طریق تحلیل شبکه‌های اجتماعی

تحلیل به صورت عمیق‌تر نیز می‌تواند انجام شود؛ بطور مثال می‌توانیم ببینیم خانم‌ها و آقایان بیشتر از چه طعم‌هایی صحبت کرده‌اند تا بتوانیم تبلیغات هر کدام از محصولات را هدفمندتر انجام دهیم.

شکل شماره ۲: شناخت عمیق مخاطبان برای تبلیغات هدفمند

۲. برند شما را با چه صفات و کلماتی می‌شناسند؟  

آیا می‌دانید مردم در هنگام نام بردن از برند شما بیشتر از چه کلمات و صفاتی استفاده می‌کنند؟ با تحلیلی که در شبکه‌های اجتماعی در مورد خدمات یا محصول خود انجام می‌دهید، می‌توانید زبانی را که با آن مشتری‌ها در مورد ارزش برند شما صحبت می‌کنند، یاد بگیرید و بدانید مردم از چه ادبیات و صفت‌هایی برای توصیف محصولات برند شما استفاده می‌کنند و کدام دسته از محصولات، موزیک‌ها و واژه‌ها در کنار برند شما قرار می‌گیرند.

۳. دنبال کردن روندهای روزانه (trends) در شبکه های اجتماعی برای بدست آوردن دیدگاه لحظه‌ای مخاطب

می‌دانیم که می‌توان از بیش‌تر پلتفرم‌های شبکه های اجتماعی مانند توییتر و اینستاگرام اطلاعات قابل توجهی را برای تحلیل رشد ترندها به دست آورد. با جستجوی جدیدترین پست ها و هشتگ‌های محبوب، متوجه می‌شوید که مردم در لحظه در مورد چه چیزی صحبت می‌کنند. یکی از انواع مثال‌ها جستجوی هشتگ‌ها در توییتر است. با بررسی تعدادی از هشتگ‌های مربوط به برند، صنعت و یا محصول، می‌توانید خط فکری و عبارت‌های کلیدی مشتری و رقبای خود را دنبال کنید.

همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، حجم داده‌های نیاز به بررسی یک صنعت بسیار زیاد بوده و فرآیند تحقیق را کند می‌کند. زلکا با پیش بینی این نیاز، ابزار «جهان‌نما» را در کنار ابزارهای دیگر طراحی کرده است که در هر لحظه هشتگ‌ها و روندهای داغ یک یا چند حوزه را در هر کدام از رسانه‌های اجتماعی نمایش می‌دهد. یعنی شما دقیقاً می‌دانید که برای مثال در بازۀ زمانی یک ساعت گذشته در سرتاسر کشور، افراد، رقبا و رسانه‌ها در مورد چه مسأله‌ای در حال گفتگو هستند و خط فکری آن‌ها را دنبال کنید.

شکل شماره ۳: تحلیل ترندهای دوره‌ای

تجزیه و تحلیل‌های این چنینی در «زلکامون» می‌تواند به برند ها کمک کند که بدانند مردم در هر لحظه در مورد آن‌ها چه می‌گویند و محصول و خدمات آن‌ها با کدام دسته از محصولات بیش‌ترین میزان ارتباط را دارد و این مسأله می‌تواند همه چیز از استراتژی فروش گرفته تا بازاریابی و تبلیغات برند را تحت تأثیر قرار دهد.  

نویسنده: پریسا نوروزی