مژده لواسانی از جمله مجریانی است که در برنامههای مختلف حضور داشته و توانسته قابلیتهای خود را در معرض نمایش قرار دهد. با این حال او جزو مجریانی است که تاکنون تجربه تهیهکنندگی برنامههایی که اجرا نکردهاست را نداشته. وقتی از او در این زمینه سوال کردیم علاوه بر اینکه نبود شرایط را عنوان میکند، معتقد است هنوز آنطور که باید اعتمادسازی و فرهنگ لازم در این زمینه که یک مجری زن بتواند تهیهکنندگی کند، ایجاد نشدهاست.
خانم لواسانی با وجود سالها تجربه اجرا چطور شده که تاکنون نخواستید یا شرایطی پیش نیامده تا به عنوان تهیهکننده در برنامهای به اجرا بپردازید؟
در تمام سالهایی که بهعنوان مجری فعالیت داشتهام در رادیو تهیهکنندگی و سردبیری را تجربه کردهام. یک زمانی در رادیو سردبیری را شروع کردم که 16 ساله بودم و بهعنوان جوانترین سردبیر رادیو شناخته شدم و هنوز هم این رکورد را دارا هستم. اما در تلویزیون به جز اجرا یا سردبیر بودم یا در
اتاق فکر حضور داشتم و تهیهکننده نبودم. دلیل آن هم نخواستن من نبود. دلیل آن همیشه سختیهای موجود بوده و مخصوصا به دورهای برمیگردد که تهیهکنندهها اصولا اسپانسر میآوردند و خودشان سر برنامهشان بودند یا مدیران شبکه به آنها اعتماد داشتهاند. البته من هم خیلی مشتاق تجربه تهیهکنندگی نبودم؛ چون بر این باور هستم مجری باید فارغ از دغدغههای دیگر برنامه و دغدغه مالی تنها دغدغه محتوایی و اجرا داشته باشد. همیشه در اتاق فکر برنامههایی که حضور داشتم بودهام تا در این زمینه کمکی کرده باشم. شاید اگر خیلی از برنامههایی که اجرا کردهام و مخاطب دوست داشته شرایطی بهوجود میآمد که خودم تهیهاش میکردم شکل دیگری از آب درمیآمد و اتفاقات بهتری رخ میداد.
در نهایت تصورتان بر این است اگر خودتان در برنامهای تهیهکننده باشید، میتوانید برنامهای بهتر را ارائه دهید؟
وقتی یک تهیهکننده خودش برنامه را اجرا کند مانند آقایان علیخانی، خسرویی، فردوسیپور، ضیا، رشیدپور و... صفر تا صد آنچه قرار است روی آنتن برود محصول نگاه آنها و با مشورت متخصصان است. من به عنوان مجری صفر تا صد برنامه را در دست ندارم. این در حالی است که مخاصب از مجری توقع دارد. مخاطب اگر جایی از برنامه به مذاقاش ننشیند، نمیگوید مژده لواسانی نقشی ندارد و میگوید توی مجری چرا این کار را کردی؟ چرا فلان واکنش را داشتی؟ چرا این حرف را زدی؟ وقتی یک مجری؛ ولی نه هر مجری به هویتی میرسد که مخاطب او را میبیند و از او توقع دارد، طبیعتا کل ساختار برنامه را بر دوش او میگذارد. من بارها شدهاست در برنامهام اتفاقی افتاده که شاید موافق آن نباشم؛ اما در ساختار اجرای یک برنامه همیشه رعایت کردم و تلاشام بر این بوده تا جایی که میشود نظر تهیهکننده اعمال شود؛ چون در هر صورت شرایط حرفهای ایجاب میکند مواردی که موافق آن هم نیستم را انجام دهم. زيرا در نهایت این تهیهکننده است که تصمیم میگیرد ولی مخاطب موقع دیدن یک برنامه متوجه این موضوع نیست و هر اتفاقی که در برنامه بیفتد و هر خطمشی که داشته باشد، آن را به حساب مجری میگذارد. برای همین است وقتی برنامهای تهیهکننده و مجریاش یکی است، مخاطب در هر صورت با مجری طرف است. این باعث میشود کنترل برنامه در دست همان کسی باشد که اجرا میکند. بنابراین فکر میکنم تهیهکننده بودن مجری در تلویزیون ایران، همیشه اتفاق خوبی بوده و به بهتر شدن برنامه نیز کمک کردهاست. نمونههای موفقی نیز در این زمینه وجود دارد. چون خودش مسؤولیت برنامهاش را بر عهده دارد، بنابراین تلاش او هم بیشتر میشود تا آن برنامه، به بهترین شکل ارائه شود. برنامههایی را که مجریهای آقا خودشان تهیهکنندگی آن را به عهده داشتهاند، از نظر من موفق بودهاند.
با اشارهای که به مرد بودن این مجریهای تهیهکننده کردید آیا زن بودن شما به عنوان مجری تاثیری در تجربه نکردن تهیهکنندگیتان هم داشتهاست؟ یعنی با توجه به مزیتهایی که در زمینه تهیهکنندگی مجری بیان کردید، اگر موقعیتی به وجود آید شما دوست دارید این تجربه را در کارنامه خود داشتهباشید؟
حتما. به نظر من فضای اعتمادسازی نسبت به مجری زن مقداری ضعیف است. همانطور که وقتی یک برنامه چالشی است اساسا خیلی به مجری زن اعتماد نمیشود. این موضوع البته فقط به تلویزیون برنمیگردد و شاید به فرهنگ جامعه برگردد. این موضوع تنها درباره مجریهای زن و مرد نیز صدق نمیکند. درباره هر حرفه موفقی هم میتوان به این نتیجه رسید. به عنوان مثال در تصورها وکیل موفق یک وکیل مرد است. این باوری است که در ساختار فرهنگی ماست. برای همین هم چندان مدیریت سازمان و مدیران و لایه میانی و... را مقصر نمیدانم. مردمی که برنامه را نگاه میکنند اگر مجری مرد داشتهباشد، بیشتر با آن همسو میشوند تا مجری زن. برای همین هم میبینیم که اصلا تهیهکننده مجری زن موفقی نداریم که بشود در کنار این تهیهکننده مجریهای مرد، نامی از آنها آورد. نمونههای موفق و ناموفق مرد خیلی زیاد است؛ اما متاسفانه کارنامهای برای زنان وجود ندارد. وقتی با تهیهکننده زن هم صحبت میشود آنها هم میگویند آنقدرها که حمایت باید بشوند نمیشوند و این چیزی است که وجود دارد و به ضعف ساختار فرهنگی ما برمیگردد. شاید اگر کمی این اعتمادسازیها شکل گیرد و فضا برای زنان بازتر شود تا توانایی خود را در معرض نمایش بگذارند، به مرور این موضوع نیز در میان مردم رایج میشود که میتوانند برنامهای با حضور یک مجری زن، تهیهکنندگی زن و... ساخته شود و نتیجه خوبی را هم به همراه داشتهباشد.
آزاده باقری - روزنامه نگار / ضمیمه قاب کوچک روزنامه جام جم