حاشیه‌های شکل گرفته درباره اسناد خمیر شده در مرکز اسناد کتابخانه ملی هنوز ادامه دارد و روایت‌های ضد و نقیض از آن رو به افزایش است

آب در خوابگه اسناد؟!

بالاخره اسناد نخست‌وزیری کجا هستند و چه سرنوشتی پیدا کرده‌اند؟ آیا خمیر شده و از دست رفته‌اند یا آبگرفتگی تنها یک شایعه بوده و اتفاق خاصی رخ نداده است؟ واقعیت این است که پاسخ دادن به چنین سؤالی بسیار دشوار است و ظاهرا هر قدر هم ماجرا بیشتر کش و قوس پیدا می‌کند پاسخ دادن به این سؤالات دشوارتر می‌شود. از یک طرف تاییدیه می‌آید که چنین اتفاقی رخ داده و بخشی از اسنادی که البته بدون ارزش بوده‌اند خمیر شده‌اند و از طرف دیگر گفته می‌شود کدام آبگرفتگی؟ اصلا چنین اتفاقی رخ نداده است!
کد خبر: ۱۲۳۷۵۷۸

1. پیدا کنید توییت حذف شده را
ماجرای آبگرفتگی آن طبقه مرکز اسناد که ذکرش رفت، حاشیه‌ای بود که از فضای مجازی آغاز شد. یکی از مقامات مسؤول در وزارتخانه‌ای، در یک توییت اعلام کرد آبگرفتگی، اسناد نخست‌وزیری دهه 60 را از بین برده و بخش مهمی از اسناد کشور خمیر شده‌اند. ماجرا زود پر و بال پیدا کرد و از فضای مجازی رسید به دنیای حقیقی تا پرس‌و‌جوها درباره این‌که چه اتفاقی رخ داده، شروع شود. البته اگر همین حالا در توییتر جست‌و‌جو کنید، توییت مذکور را پیدا نخواهید کرد، بوده و خیلی‌ها هم آن را به اشتراک گذاشته بودند، اما حالا نیست! حالا فکرش را بکنید مقام مسؤول در یک وزارتخانه توییتی زده و به همین راحتی هم پاکش کرده. اگر حرفش خلاف واقع نبوده، چرا پاک کرده و اگر خلاف واقع بوده، آیا نباید توضیحی درباره نوشتن و حذف آن ارائه می‌کرده است؟ حتما نه دیگر... چه سؤالی است آخر!

2. تناقض‌های بیانیه و جناب معاون
بعد از همه حاشیه‌های پیش آمده روابط عمومی مرکز اسناد کتابخانه ملی اطلاعیه‌ای صادر کرده و تمام اخبار مرتبط با آبگرفتگی و از بین رفتن اسناد را شایعه دانست. در این بیانیه آمده بود، تغییرات جوی اخیر هیچ آسیبی به اسناد این مرز و بوم نرسانده است. در بخشی از این بیانیه هم تاکید شده، ساختمان آرشیو با تکمیل ظرفیت مخازن روبه رو شده است، از این رو به لحاظ افزایش ظرفیت مخازن فعلی از طریق نصب قفسه‌های ریلی، سازمان اقدام به انتقال موقت اسناد پیش آرشیوی به یکی از مخازن ساختمان کتابخانه ملی کرده تا این اسناد را پس از نصب قفسه‌های ریلی به جای خود بازگرداند.
بعد هم تاکید شده در راستای ایجاد شفافیت و پاسخ به اهالی رسانه نشست خبری در 25 آذر برگزار خواهد شد. یعنی یک ماه دیگر!
حالا همه این موارد را بگذارید کنار گفت و گوی علی زرافشان، معاون اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی با یکی از برنامه‌های تلویزیونی. ایسنا نوشته، زرافشان نفوذ آب به طبقه منفی پنج مرکز اسناد و خمیر شدن برخی اسناد را تایید کرده و البته بر این نکته هم تاکید کرده که اسناد خمیر شده، امحایی و بدون ارزش ملی بوده‌اند.
خب یک مورد دیگر را هم اضافه کنیم به ماجرای سردرگمی که با آن روبه روییم. هانیه گراییلی، مدیر‌کل حوزه ریاست و مشاور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، شایعات مبنی بر نابود شدن اسناد دولتی را بداخلاقی سیاسی دانسته و به ایسنا گفت: انتقال اسناد از ساختمان آرشیو به ساختمان کتابخانه، پیش از بارندگی‌ها روی داده و دلیل آن، پرشدن مخازن بوده است.
او افزود: ساختمان آرشیو در جایی بنا شده که خود مردم محلی به آن چاله هرز می‌گویند و با کمترین بارش‌ها، آب وارد ساختمان می‌شود. سازندگان این بنا به غلط فکر می‌کردند این مشکل با زهکشی حل خواهد شد، اما متاسفانه این اتفاق نیفتاده است. هر ساله وقتی بارندگی زیاد می‌شود، ساختمان مشکل آبگرفتگی دارد و این مساله مربوط به یک‌سال یا حتی ده سال اخیر نیست، از روزی که این ساختمان ساخته شده با این مساله روبه‌رو بوده است.

ضد و نقیض ماجرا

بیانیه روابط عمومی:
تغییرات جوی اخیر هیچ آسیبی
به اسناد این مرز و بوم
نزده است
معاون اسناد سازمان اسناد
و کتابخانه ملی:
اسناد خمیر‌شده، امحایی و فاقد ارزش ملی بوده‌اند
مدیر‌کل حوزه ریاست و مشاور
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی:
شایعات
بداخلاقی سیاسی است

3. قناتی که اسناد را خمیر کرده
روز گذشته سیروس پرهام مترجم، ویراستار و یکی از بنیانگذاران سازمان اسناد ملی ایران هم گفته خبر نفوذ آب به مخزن طبقه منفی 5ساختمان آرشیو و آسیب دیدن برخی اسناد را شنیده اما درباره جزئیات دقیق آن اطلاعی ندارد.
او همچنین درباره دلیل این اتفاق این‌طور توضیح داده است: به سندهایی که ارزش ملی و نگهداری دائمی دارند، می‌گویند سند آرشیوی؛ یعنی برای نگهداری همیشگی و دائمی هستند. اسنادی که وارد مخازن آرشیو می‌شوند برای نگهداری دائمی هستند. خمیر شدن اسناد یا آبگرفتگی به این علت است که زیر این مخزن قناتی بوده که از آن آب رد می‌شده است. زمان احداث ساختمان ظاهرا متوجه نشده‌اند؛ با این‌که برای احداث ده طبقه باید خیلی عمیق بکنند، اما قنات نزدیک نبوده که متوجه شوند. به گفته پرهام، در سال‌های گذشته چنین اتفاقی در ساختمان سازمان اسناد رخ نداده بود. او همچنین رسانه‌ای نکردن این موضوع را مصلحت ندانستن مسؤولان کتابخانه ملی برای ایجاد جنجال عنوان کرد.

زیر پوست ماجرا

یکی از بنیانگذاران سازمان اسناد ملی ایران:
زیر مخزن قناتی بوده و زمان احداث ساختمان
ظاهرا متوجه نشده‌اند
ماجرا رسانه‌ای نمی‌شود تا جنجال نشود

4. ما بفهمیم جنجال می‌شود؟
هرچند باید بنا را بر این گذاشت که سازمان‌ها و نهادها تمایل به بیان واقعیت‌ها و شفاف‌سازی دارند، اما واقعیت این است که چند نکته می‌تواند ذهن هر مخاطبی را به خود مشغول کند. این‌که بالاخره آبگرفتگی در کار نبوده یا بوده و اسناد فاقد ارزشی را نابود کرده است. از طرف دیگر این‌که چرا همین فردا خبرنگاران و اهالی رسانه به طبقه منفی 5 دعوت نمی‌شوند و این دعوت می‌ماند برای یک ماه دیگر؟
در صحبت‌های پرهام هم این نکته مطرح شده است که کتابخانه ملی صلاح نمی‌بیند ماجرا رسانه‌ای شود، چون جنجال ایجاد خواهد شد. آیا از بین رفتن اسناد ـ اگر اتفاق افتاده باشد ـ اتفاق کمی است؟ مسؤولان نباید رسما درباره‌اش توضیح داده و عذرخواهی کنند؟ آیا باید ماجرا بی‌سر و صدا و با انتشار یک بیانیه و وعده برگزاری نشست خبری یک ماه بعد از اتفاق تمام شود و در پایان هم این‌طور وانمود شود که اگر رسانه‌ها بفهمند جنجال می‌شود!

زینب مرتضایی فرد
ادبیات و هنر

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها