تن و جان فدای سلفی!

آنها از رسانه‌ها غافلند!
جمله‌ای که بر زبان آورد، بارها در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد و حالا رئیس‌جمهور السالوادور یکی از مهم‌ترین روسای جمهوری است که تاکنون در مجمع عمومی سازمان صحبت کرده است! او که پیشتر شهردار پایتخت السالوادور (سن سالوادور) بوده و چند ماهی بیشتر از تکیه زدنش به کرسی ریاست جمهوری این کشور نمی‌گذرد، از کاربران فعال شبکه‌های اجتماعی است و در سخنرانی خود، موفقیتش در انتخابات ریاست جمهوری السالوادور را مدیون پلتفرم‌هایی نظیر فیسبوک لایو دانست که به اعتقادش رقبای انتخاباتی‌اش از آن غافل بودند!
لطفا لبخند بزنید
ابوکیله بعد از تمام کردن سخنرانی‌اش عکس خود را در توییتر پست کرد و به خاطر همان یک عکس 7000 لایک را در کمتر از یک ساعت از 1/1 میلیون دنبال‌کننده‌اش دریافت کرد. در این تصویر او در حالی که مقابل لوگوی سازمان ملل متحد (نقشه‌ای از جهان که با شاخه‌های زیتون احاطه شده) و مارتین گارسیا موریتان، نماینده آرژانتین در سازمان ملل متحد و یکی از معاونان دبیرکل سازمان ملل ایستاده به دوربین لبخند می‌زند. البته که مهم‌تر از این عکس، صحبت‌های بعد از آن بود. « شاید در سال‌های آینده لازم نباشد که به نیویورک بیاییم تا در این ساختمان دور هم جمع شویم و تنها با چند ویدئو کنفرانس هم می‌توان این کار را انجام داد و چند میلیون در هزینه‌ها صرفه‌جویی کرد و من مطمئنم اگر اثر این ویدئو کنفرانس‌ها بیشتر از گردهمایی‌های نیویورک نباشد از آنها کمتر نیست. از تاثیر رسانه‌ها غافل نباشید.»
خیلی دور از ذهن نیست
گوشی‌های هوشمند و اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و پیشرفت سریع‌شان این روزها آدم‌ها را بیشتر از هر زمان دیگری به یکدیگر متصل کرده‌اند. در طول یک روز، از طریق گوشی هوشمندتان می‌توانید با دوستان‌تان گپ اینترنتی داشته باشید، قبض‌های‌تان را بپردازید، پیتزا سفارش دهید و یک قرار ملاقات ترتیب دهید. این روزها ولی، شبکه‌های اجتماعی روی دیگری هم دارند! مصداق می‌خواهید؟ صحبت‌های رئیس‌جمهور السالوادور را در نظر بگیرید. صحبت‌هایی که شاید خیلی هم دور از ذهن نباشد. زمانی که به سبب صرفه‌جویی در هزینه و وقت و ... دیگر همه اتفاق‌های مهم دنیا براساس ویدیو کنفرانس و به اشتراک گذاشتن آنها در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی باشد و تاثیر بیشتری هم داشته باشد، البته که اگر کاری به خوب و یا بد بودن این اتفاق نداشته باشیم! ما بخواهیم یا نه در عصر بمباران اطلاعات زندگی می‌کنیم و دیگر هیچ اتفاقی از چشم هیچ مخاطبی در جهان پنهان نمی‌ماند که هیچ، بلکه رسانه‌ها در پررنگ شدن حواشی اتفاقات هم برای کمک در کنارمان هستند! مخاطبان شبکه‌های اجتماعی نیز با دست به دست کردن ویدیوها و عکس‌ها به بیشتر دیده شدن آنها کمک شایانی می‌کنند. یکی از پرکاربردترین اتفاقی‌هایی که این روزها در شبکه‌های اجتماعی، تبدیل به عملی فراگیر شده است، مساله‌ای به نام «سلفی» است که هم تعداد افرادی که سلفی می‌گیرند بسیار بالاست و هم این پدیده در تمام لحظات و تجربه‌های زندگی بخشی از مردم حضور دارد. البته که این مساله به خودی خود مشکلی ندارد، اما بحران در جایی ایجاد می‌شود که سلفی گرفتن تبدیل به نوعی اعتیاد می‌شود. به‌عنوان مثال می‌توان برای ثبت خاطره‌ای در یک سفر، یک مهمانی یا در طبیعت عکسی سلفی انداخت و این مساله یک روند عادی عکاسی است اما در جامعه ما دیگر وضعیت به این نحو نیست و هدف اصلی مردم سلفی گرفتن شده است!
سندرمی به نام سلفی
ما در عصری زندگی می‌کنیم که سلفی گرفتن برای همگان پدیده جذابی است و دیگر کمتری کسی گوشی موبایل خود را به دیگران می‌دهد تا از او عکس بگیرند! فرقی ندارد آن فرد، رئیس‌جمهوری در قلب نیویورک باشد و پسرکی پس از گل زدن در فوتبال در روستایی کوچک. البته اگر این پدیده به اندازه باشد، هیچ مشکلی ندارد اما بعضا کار به جایی می‌رسد که سلفی گرفتن تبدیل به یک سندرم و بیماری می‌شود و به این جهت می‌توان امروزه از سندرم سلفی و فرهنگ اینستاگرامی یا اینستاگرامیزه شدن فرهنگ سخن گفت که نوعی فاجعه تلقی می‌شود. جالب است بدانید که واژه انگلیسی «Selfitis» یا «علاقه بیش از حد به گرفتن عکس‌های سلفی» اولین‌بار در سال ۲۰۱۴ معرفی شد.
در واقع این برای اولین‌بار بود که انجمن روان‌شناسان آمریکا این عادت ناشایست را جزو مشکلات روحی و روانی و البته در میان بیماری‌های روانی طبقه‌بندی می‌کنند و آن را سندروم سلفی گرفتن نامیدند. از نظر روان‌شناسی آنهایی که دائما سلفی می‌اندازند، دچار یک نوع بیماری به نام خود زشت انگاری هستند و در مقابل آنها عده‌ای دیگر هم به دلیل خودشیفتگی‌شان دائما جلوی دوربین گوشی همراهشان قرار می‌گیرند و تصاویرشان را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذارند تا جلب توجه کنند!

همه چیز برای سلفی گرفتن

یکی از مخرب‌ترین رفتارهایی که افراد مبتلا به سندروم سلفی از خود نشان می‌دهند، این است که در هیچ کجا از سلفی گرفتن ابا ندارند. مساله‌ای که در کشور خودمان بارها و بارها مصداق‌های آن را دیده‌اید. از سلفی گرفتن با جنازه تا سلفی گرفتن بر لبه یک پرتگاه، از سلفی با سیل تا سلفی در یک دعوای خیابانی! اتفاقی که روزانه بارها و بارها می‌افتد و دیگر هیچ‌کس چرایی هم نمی‌گوید که هیچ، از نظر بعضی‌ها لایک خورش هم بالاست! با تمامی این تفاسیر از نظر روانشناسان، اگر شما این چند نشانه را دارید باید به روانشناس مراجعه کنید.
فردی که مبتلا به سندروم خودشیفتگی است، با گرفتن عکس‌های سلفی و در بیشتر مواقع انتشار این عکس‌ها در فضای مجازی سعی می‌کند توانایی‌های خود را به رخ سایرین بکشاند.
دغدغه زیادی درباره عکس‌های خود دارد و گاهی کار به جایی می‌رسد که این دغدغه، تبدیل به وسواس می‌شود.
دائما در حال بررسی است که ببیند دیگر افراد راجع به او چه نظری دارند.
وقتی عکسی را به اشتراک می‌گذارد، مرتبا چک می‌کند که چه کسانی عکس او را دیده‌اند و منتظر است تا از سمت دوستانش واکنشی بگیرد. اگر واکنش‌های کمی ببیند، نگران می‌شود!
در همه حال دغدغه‌ای به نام سلفی گرفتن و به اشتراک گذاشتن آن با دیگران دارد.

یگانه عصاری

رسانه