رضا علیشاهی خیاط اندیمشکی، متدی جدید ابداع کرده که با آن می شود به سادگی خیاط شد

آقارضا قیچی طلا!

هر کسی اگر کمی دست به قیچی باشد و از دنیای پارچه و نخ و سوزن سردربیاورد، حتما اسم مولر یا گرلاوین را شنیده است. اینها آدم‌هایی بوده‌اند که در سال‌های دور، متدهای خیاطی را ابداع کرده‌اند و موفق شده‌اند روش کار خود را به سراسر جهان صادر کنند. خیاطی به روش مولر و گرلاوین در ایران سال‌هاست که متداول است، ولی حالا جوانی38 ساله از اندیمشک برخاسته که صاحب متدی جدید در خیاطی است، روشی ساده با فرمولی فعلا محرمانه که رضا علیشاهی آن را این روزها فقط به شاگردانش یاد می‌دهد؛ نگرانی او همان ماجرای قدیمی ترس مخترعان کشورمان از دزدیده شدن اختراع‌شان است. او می‌ترسد چون با این که گواهی ثبت اختراع و تاییدیه‌های دانشگاهی و تایید رسمی بنیاد ملی مد و لباس را دارد، ولی همه داشته‌های او تا امروز فقط یک مشت قول کاغذی است. بنگلادشی‌ها که از سرآمدان صنعت پوشاک در جهانند از او برای همکاری دعوت کرده‌اند، ولی رضا به آنها پاسخ منفی داده چون دوست دارد همان‌طور که روش مولر از آلمان برخاست و جهانی شد، روش او هم از ایران بلند شود و جهانی شود. درد‌دل‌های این خیاط مخترع شنیدنی است. کسی که تضمین می‌دهد در کمتر از ده جلسه می‌تواند از یک فرد مبتدی یک خیاط بسازد.
کد خبر: ۱۲۲۹۲۵۶

چند سال است خیاطی می‌کنید؟
پدرم از کت و شلواردوزهای ماهر خوزستان بود، همین باعث شد من از هفت هشت سالگی کنارش مشغول کار شوم. می‌شود گفت 30سال است که خیاطی می‌کنم.
در خیاط‌خانه پدرتان با چه متدی کار می‌کردید؟
در تک‌دوزی‌ها معمولا هیچ‌کدام از متدهای خیاطی کارایی ندارد و تجربیاتی که نسل به نسل به دست آمده مبنای کار است، ولی با این حال تقریبا همه تک‌دوزی‌ها چارچوبی از متد مولر را به کار می‌برند.
از چه زمانی به فکر افتادید که در حوزه طراحی دوخت تغییر ایجاد کنید؟
من در طول سال‌های کاری‌ام می‌دیدم متدهای موجود کفاف تک‌دوزی را نمی‌دهد و لباس‌ها در تن شیک نمی‌ایستد و به اصطلاح تن‌خور خوبی ندارند. همچنین به تجربه دریافته بودم متد مولر با 140 سال قدمت با نیازها و اندام امروزی تطابق ندارد. البته زمانی که روش مولر ابداع شد در صنعت پوشاک یک معجزه محسوب می‌شد، ولی موضوع این است که این روش قدیمی نمی‌تواند به نیازهای انسان امروزی پاسخ کامل و دقیق بدهد. برای همین وقتی مستقل از پدرم وارد کار تولید شدم، تصمیم گرفتم متدی را طراحی کنم که با همه سلیقه‌ها انطباق داشته باشد ومحدود به یک نژاد یا جغرافیا نباشد.
کار را از کجا شروع کردید؟
ابتدا تجربه‌ها و دیدگاه‌هایم را جمع‌آوری کردم، چون تصمیم داشتم یک کتاب بنویسم. اما وقتی اطلاعاتم را جمع‌آوری کردم، متوجه شدم روش کار من هیچ شباهتی به متدهای قبلی ندارد چه از لحاظ طراحی الگو و چه از بابت تعیین سایز.
وقتی در این رابطه با یکی از استادان دانشگاه صحبت کردم، پیشنهاد داد به جای نوشتن کتاب، طرحم را ثبت اختراع کنم. ابداع یک روش جدید درخیاطی البته کار آسانی نیست، ولی من چون سال‌ها تک‌دوزی کرده بودم و برای حدود2000 نفر لباس دوخته بودم با انواع اندام‌ها آشنایی داشتم و می‌دانستم اگر کجای الگو اصلاح شود، ایراد لباس برطرف می‌شود و خوش‌فرم‌تر می‌ایستد. در واقع من سال‌ها تاثیر تغییرات در الگوی لباس را روی اندام‌های مختلف آزمایش کرده بودم و سرانجام موفق شدم شیوه‌ای را ابداع کنم که برای همه اندام‌ها و سلیقه‌ها قابلیت دوخت داشته باشد.
رسیدن به این روش چقدر طول کشید؟
مطالعاتش نزدیک به چهارسال طول کشید. دانشگاه امیرکبیر نیز پنج ماه طول کشید تا طرح را بررسی کند و سرانجام بعد از یک سال انتظار، طرح در اداره ثبت اختراع ثبت شد و گواهی گرفت.
روش کار شما دقیقا چگونه است؟
من با استفاده از دور باسن شخص به یک متغیر به نام آر‌اِی(RA) دست پیدا می‌کنم که حروف اختصاری اسم و فامیل من است. این متغیر در طراحی بیشتر قسمت‌های الگو نقش بازی می‌کند. در واقع آراِی یک‌عدد است که وقتی به اضافه یک می‌شود، سایز بزرگ‌تر و وقتی منهای یک می‌شود، سایز کوچک‌تر را می‌سازد.
فرمولش چیست؟
دور باسن، ضربدر... تقسیم بر ... متغیر آراِی را می‌سازد.
موضوع محرمانه است؟
بله، متاسفانه من آن‌قدر کم معرفی شده‌ام که می‌ترسم با وجود این که گواهی ثبت اختراع و سند دارم، اما طرحم دزدیده شود.
یعنی نمی‌خواهید روش‌تان را به کسی یاد بدهید؟
چرا می‌خواهم، اما قصد دارم درسراسر کشور کلاس برگزار کنم و روشم را در این کلاس‌ها آموزش دهم.
می‌گویند یکی از شرکت‌های معتبر پوشاک در بنگلادش شما را دعوت به همکاری کرده، درست است؟
بله، اما خوشبختانه یا متاسفانه به آنها پاسخ منفی‌دادم.
چرا؟
چون دوست دارم در کشور خودم بمانم و هر کاری که می‌کنم برای ایران باشد.
اما اگر دعوتشان را قبول می‌کردید احتمالا آنجا معروف می‌شدید و می‌توانستید بهتر در کشور کار کنید.
شاید این‌طور بود، اما من سه فرزند دارم و در این دنیا هیچ چیزی برایم مهم‌تر از خانواده نیست. شاید هم بنگلادش کشور مورد علاقه‌ام نیست. البته چند شرکتی که به من پیشنهاد همکاری داده‌اند همه می‌خواهند طرح را از من بخرند که این هم یکی از دلایل جواب منفی‌دادن به آنها بوده است.
چرا؟ شاید با مبلغی که می‌دهند زندگی‌تان متحول شود.
البته با آنها به مرحله قیمت‌گذاری نرسیدم، ولی همه تلاشم این است که خودم از ابداعم استفاده کنم، نه خارجی‌ها. در این راه همه توانم را به کار خواهم بست و اگر نشد آن وقت چون 20 سال حق مالکیت دارم آن وقت به فکر فروش می‌افتم.
روش شما چه ویژگی‌های دارد که خارجی‌ها دنبال آن هستند؟
این روش یک‌سری مزایای فنی و ظاهری دارد، مثلا جدول سایزینگ را حذف می‌کند و سایزهای بزرگ‌تر و کوچک‌تر از سایز مبنا به صورت استاندارد بزرگ یا کوچک می‌شوند. استفاده از این متد برخلاف متدهای متداول نیاز به تجربه ندارد. در متدهای موجود خیاط باید برای رسیدن به لباس دلخواه، براساس تجربه‌اش در متد دستکاری کند، ولی در متد ابداعی من این چنین نیست و با یک آموزش کوتاه می‌شود برای همه اندام‌ها الگو طراحی کرد. همچنین این روش سرعت آموزش را هم بالا می‌برد و احتمال اشتباه برای کارآموزان را پایین می‌آورد.
سرعت یادگیری در این روش چقدر بالاست؟
من بارها اعلام کرده‌ام که یک تحصیلکرده دانشگاهی در رشته طراحی دوخت را مقابل یک کارآموز قرار دهید که فقط به مدت یک ماه تحت تعلیم این روش قرار گرفته آن‌وقت ببینید که این کارآموز در عرض پنج تا شش جلسه چطور می‌تواند یک لباس استاندارد حتی بهتر از فرد تحصیلکرده بدوزد.
یعنی هر تازه‌کاری می‌تواند با متد شما خیاط شود؟
کسی که فقط بلد باشد پشت چرخ بنشیند و آن را کنترل کند در مدت کمتر از شش هفت جلسه می‌تواند یک تکه از لباس مثلا پیراهن، شلوار یا مانتو بدوزد به طوری که کارش با کسانی که سال‌ها در این حوزه کار می‌کنند، قابل رقابت باشد.
لباسی که با این روش دوخته می‌شود شکل ظاهری‌اش با بقیه لباس‌ها فرق دارد؟
از نظر ظاهری تفاوت مشهودی ندارد، ولی این لباس بیشترین تشابه را با اندام شخص دارد و روی تن شیک می‌ایستد. همچنین با این احتمال پیچ خوردگی و پریدگی درزها از بین می‌رود و لباس نیاز به کش کاری هم ندارد.
واکنش داخلی‌ها به کار شما-به‌خصوص بنیاد ملی مد و لباس-چه بود ؟
اول خیلی خوب استقبال و طرح را بررسی کردند، اما بعد از صدور تاییدیه و ثبت اختراع هیچ حمایتی نکردند. حتی برای ملاقات با دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس، پنج دقیقه هم به من وقت ندادند.
می‌دانید چرا؟
واقعا نه، فقط می‌گفتند سر فرصت با شما تماس می‌گیریم، اما هیچ تماسی نگرفتند.
طبق قانون باید از شما چه حمایتی بشود؟
طبق مفاد قانون ساماندهی مد و لباس باید به منظور حفظ و تقویت فرهنگ و هویت ایرانی-اسلامی و ترویج الگوهای بومی و ملی، هدایت بازار تولید و عرضه البسه و پوشاک براساس طرح‌ها و الگوهای داخلی همچنین در جهت ترغیب مردم به پرهیز از انتخاب و مصرف الگوهای بیگانه و غیرمأنوس با فرهنگ و هویت ایرانی، وزارت ارشاد باید کارگروهی تشکیل دهد و برای رسیدن به این اهداف تلاش کند. یکی از کارهایی که این کارگروه باید پیگیری کند آشنا کردن صنعتگران داخلی و دست‌اندرکاران پوشاک جهان با الگوهای ایرانی است، همچنین ارائه تسهیلات برای تجاری کردن طرح که هیچ کدام از این کارها برای من انجام نشده است.

مریم خباز

جامعه

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها