جزئیات «معامله» علیه فلسطین

به گزارش جام جم آنلاین از فارس،‌ نگاهی سریع به دیدارهای اخیر در منطقه، بویژه دیدارهای مصری و اردنی و نیز سفرهای «جرد کوشنر» (مشاور رئیس‌جمهور آمریکا) و «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا به منطقه نشان می‌دهد که زمان رونمایی از طرح «معامله قرن» علیه فلسطین، فرا رسیده است؛ طرحی که واشنگتن مدعی است به وسیله آن می‌خواهد به نزاع اسرائیل-فلسطین برای همیشه پایان دهد.

روزنامه «الاخبار» لبنان، در گزارشی در این خصوص نوشت، در پی اعتراض‌های مصر و اردن (به جزئیاتی از طرح معامله قرن) و اعلام اینکه برخی از بندهای این طرح «خطوط قرمز قاهره یا مشروعیت حاکمیت سیاسی اَمان بویژه در مسأله تبادل اراضی را زیر پا می‌گذارد» در برخی از بندهای این طرح تغییراتی اعمال شده است؛ اما با این حال بندهای این طرح را فقط می‌توان «مصیبت» توصیف کرد.

در گزارش الاخبار آمده است، سفر «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر به آمریکا در هفته آینده و دیدار وی با «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور این کشور «سفر معمولی» نیست و منابع آگاه می‌گویند بیشتر شبیه «فراخوانده شدن به کاخ سفید» است، خصوصا اینکه در زمانی کوتاه قبل از رونمایی از معامله قرن انجام می‌شود.

طبق این گزارش، این دیدار برای آن است که با السیسی درباره جزئیات معامله قرن قبل از رونمایی آن صحبت شود. درست است که سفر به آمریکا در دستور کار السیسی بوده اما این‌بار طرف آمریکایی زمان آن را مشخص کرده است. «عبدالله دوم» شاه اردن نیز اخیرا به آمریکا رفت و پس از برگشت از این سفر، با السیسی دیدار کرد و وی را در جریان جزئیات گفت‌وگوها درباره معامله قرن با مسئولان آمریکایی قرار داد.

اردن

الاخبار نوشت، بر اساس گفته منابع آگاه و نیز اظهارات شاه اردن در هفته گذشته، وی تحت فشارهای شخصی بسیاری درباره معامله قرن قرار گرفته است. اطلاعات نشان می‌دهد آنچه شاه اردن در جریان آن قرار گرفته «بسیار خطرناک است و اجرایی شدن آن به آسانی و به صورت مستقیم ممکن نیست». علی‌رغم آنکه امان قادر است بخش زیادی از بندهای آن را اجرایی کند اما مسأله تبادل اراضی و تغییرات احتمالی در نتیجه معامله قرن که عواقب آن مشخص نیست، باقی می‌ماند.

در ادامه این گزارش آمده، در معامله قرن، از اردن خواسته شده حدود یک میلیون آواره فلسطینی را در چند دوره اسکان (دائمی) دهد که بالاترین میزان آن مربوط به دوره اول یعنی حدود 300 هزار نفر است. اردن در مقابل این کار، 45 میلیارد دلار در قالب پروژه‌ها و نیز کمک مالی برای خروج از بحران اقتصادی که چند ماه است درگیر آن شده، دریافت خواهد کرد.

روزنامه الاخبار سپس اعلام کرد، بر اساس این طرح، اردن باید دو منطقه «الباقوره و الغمر» را که مدت اجاره آنها به رژیم صهیونیستی بر اساس توافق‌های قبلی به سر آمده، به این رژیم بدهد و در مقابل آن زمینی با همان مساحت در عربستان سعودی دریافت خواهد کرد؛ ریاض با مشارکت امارات و قطر بودجه مالی برای تبادل این اراضی را تأمین خواهند کرد.

شاه اردن در زمان لغو دو الحاقیه مربوط به اجاره اراضی الباقوره و الغمر (در سال گذشته 2018) در صفحه توئیتر خود نوشته بود: «الباقوره و الغمر در صدر اولویت‌های ما قرار دارد و تصمیم ما نیز پایان دادن به الحاقیه‌‌های توافقنامه صلح درباره الباقوره و الغمر است چرا که ما هر کاری لازم باشد برای اردن و اردنی‌ها انجام می‌دهیم».

«الغمر» منطقه مرزی است که در استان العقبه در جنوب بحر المیت واقع شده و به منطقه مورد منازعه اردن و رژیم صهیونیستی معروف است و پس از امضای معاهده صلح بین دو طرف در سال ۱۹۹۴ موسوم به «وادی عربه»، این منطقه به رژیم صهیونیستی اجاره داده شد. منطقه الباقوره نیز یک شهرک مرزی اردن است که در شرق رود اردن واقع شده و وضعیت آن نیز همانند الغمر است.

بر اساس این گزارش، شاه اردن به اطلاع سران مصر رسانده (که طی سفرش به واشنگتن) در جریان نقشه‌های جدیدی شامل تصورات جدید از اراضی اشغالی فلسطینی (بویژه کرانه باختری و قدس) قرار گرفته و احتمال دارد بر اساس معامله قرن،‌آمریکا قصد ایجاد کنفدراسیون مشترک میان اردن، تشکیلات خودگردان و مدیریت شهری رژیم اسرائیل در کرانه باختری پس از الحاق قدس به اسرائیل را دارد. اما عبدالله اردن به اطلاع السیسی رسانده این را تهدیدی برای ثبات نظام پادشاهی (اردن) می‌داند و به همین دلیل ترجیح می‌دهد کشورش فقط نظارت بر مقدسات دینی در قدس شرقی را بر عهده داشته باشد و وارد دیگر جزیئات میان دو طرف فلسطینی و اسرائیلی نشود.

الاخبار به نقل از منابع مصری نوشت، به همین دلیل تغییراتی در دستگاه اطلاعات اردن با هدف حفاظت‌ از شاه، تنگ کردن دایره تصمیم‌گیری اطراف وی و نیز دور کردن شخصیت‌های اصالتا فلسطینی دیده شده است زیرا وی بیم تبعات تحولات آینده را دارد و در همین راستا به اختلافاتی که چندماه پیش میان وی و السیسی درگرفت، پایان داده است.

«دیوید فریدمن» سفیر آمریکا در فلسطین اشغالی در سخنرانی خود هفته گذشته خود در مقابل کمیته «آیپک» (کمیته روابط عمومی اسرائیل و آمریکا در کنگره) سه پارامتر اصلی معامله قرن را اینگونه اعلام کرد: «تسلط امنیتی کامل اسرائیل بر کرانه باختری، حضور امنیتی دائم اسرائیل در منطقه غور اردن (میان کرانه باختری و اردن) و برشمردن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل».

مصر

بر اساس معامله قرن، از مصر خواسته خواهد شد تسهیلاتی درباره وضعیت کنونی در «شیخ زوید، رفح و العریش» قائل شود؛ به جای الحاق این اراضی به غزه و الحاق بخش‌هایی از صحرای «نگب» به مصر (که پیش‌تر در خبرها اینگونه آمده بود) پیشنهادهایی طرح شده، شاملِ راهکارهای مشترک در این بخش از مرزهای مصر برای ورود و خروج فلسطینی‌ها و تسهیل آن و نیز ایجاد طرح‌های صنعتی، همچنین امکان أخذ تابعیت بر اساس قوانین مشخص. قاهره در مقابل این اقدامات حدود 65 میلیارد دلار در چند نوبت و در قالب طرح‌هایی در منطقه شمال استان سیناء دریافت خواهد کرد.

لبنان

الاخبار سپس نوشت، لبنان نیز قرار است بخشی از معامله قرن باشد البته به صورتی که منافی با ترکیب جمعیتی‌اش نباشد؛ بر اساس فرمول توافق‌شده، به برخی کشورها اجازه خواهد داد درباره جذب یا اسکان آوارگان (فلسطینی کنونی در لبنان) با هدف پایان دادن کلی به پرونده هماهنگی به عمل آید بر اساس این قاعده که درخواستی برای بازگشت این آوارگان به فلسطین اشغالی در آینده مطرح نشود.

حدود 175 هزار آواره فلسطینی در قالب 12 اردوگاه و 156 مجتمع فلسطینی و در پنج استان لبنان، زندگی می‌کنند.

وبگاه «الخلیج اونلاین» هفته گذشته طی گزارشی اعلام کرد، معامله قرن در سالگرد «یوم النکبه» (روز فاجعه اشغال فلسطین) 15 ماه می (25 اردیبهشت) رونمایی خواهد شد. در ادامه این گزارش آمده بود، دولت ترامپ تمام مقدمات لازم برای ارائه معامله قرن را انجام داده و بودجه مالی مورد نظر برای تضمین اجرایی شدن بندهای این طرح را از کشورهای عربی و دیگر کشورها دریافت کرده است.

معامله قرن یا توافق نهایی، طرحی به پیشنهاد دولت آمریکا و رژیم صهیونیستی و حمایت عربستان، برای پایان منازعه اسرائیل با فلسطین و مقدمه‌ای برای عادی‌سازی روابط عربی اسرائیلی است.

در این طرح و مذاکرات بعدی، مسئله آوارگان با «وطن جایگزین» در خارج از فلسطین اشغالی -آنطور که در بالا توضیح داده شد- حل و «حق بازگشت» آوارگان فلسطینی به کشورشان برای همیشه لغو می‌شود.