چرا چهره‌‌های مشهور اعتبار دارند؟

دوستی که خودش چهره‌‌ مشهور است، می‌گفت «خسته شدم از بس مردم درباره من اظهار نظر می‌کنند و حرف می‌زنند» گفتم: «ببین، چهره‌‌های مشهور عضو خانواده مردم هستند، مثل این است که برای یک اتفاق در خانه همه اعضای خانواده اظهار‌نظر می‌کنند. نمی‌شود وارد خانه‌ها شد، با مردم انس گرفت و عضو آنها باشی، ولی درباره تو اظهار نظر نکنند، تو دیگر باید بپذیری که عضو آن خانواده هستی!»
همان‌قدر که مردم از یک چهره‌‌ مشهور پذیرش دارند، با او کار هم دارند و نسبت به رفتار او بی‌تفاوت نیستند. توهمی که مردم نسبت به چهره‌‌های مشهور دارند، به خاطر این است که چون تصور می‌کنند آنها به علت ارتباط با طیف‌های مختلف جامعه و احتمالا ارتباط با منابع خبری، لزوما حرف او حرف مهم و بالاتری است و این همان نکته‌ای است که حرف آنها به حرف با اهمیتی تبدیل می‌شود.
طیفی از مردم وقتی در سطح خیال زیست می‌کنند، باید توضیح داد که این تعبیر توهین‌آمیزی نیست، بلکه تعبیر فلسفی است و مراد دوگانه عقل و خیال است، خیال گذرگاهی برای رسیدن به عقلانیت، ولی رهزن است و طیفی در آن باقی می‌مانند، لذا پشتوانه‌های عقلی ماجرا از دست می‌رود و به آن توجه نمی‌شود. مهم این است که من این آدم را دوست دارم و با او خاطرات خوشی دارم، هر قدر هم از سوی او آسیب ببینم، نمی‌توانم از او دست بکشم. می‌بینیم در دنیای واقعی که یک نفر از بازیگری خوشش می‌آید و حتی از سوی او آزار داده می‌شود، ولی باور نمی‌کند که این همان چهره است و می‌گوید این فرد آن کسی نیست که من می‌شناسم. نمی‌خواهد چهره‌ای را که با آن زندگی می‌کند، تخریب کند و برای همین باور نمی‌کند. کار رسانه همین است که مردم را در فضای خیال‌انگیز سیر می‌دهد، چون عالم خیال محدودیتی ندارد.
پشتوانه خیال‌انگیز و محبت‌آمیز در میان مردم سبب می‌شود که رفتارهای متناقض از سوی افراد مشهور دیده نشود. این پشتوانه را چون از دست نمی‌دهند و تا وقتی که دیده می‌شوند و رسانه دارند و در رسانه هستند، این پشتوانه را برای خودش می‌داند که حرف بزند و موضع بگیرد. این دنبال‌کننده‌های صفحات مجازی مانند پول داخل کارت اعتباری است، تا زمانی که داخل کارت اعتباری جلوی اعداد صفر باشد، ما به خودمان اجازه می‌دهیم داخل هر فروشگاهی شویم و با هر شکلی که می‌خواهیم با فروشنده حرف بزنیم و خرید کنیم، حالا در فضای مجازی این اعتبار، در واقع دنبال‌کننده‌ها هستند که به من اجازه می‌دهد در موضوعات ورود کنم و اظهار نظر کنم. اتفاقا می‌بینیم که هرقدر چهره‌‌های مشهور بیشتر موضع می‌گیرند به‌جای این‌که مردم آنها را دنبال نکنند بر تعداد دنبال‌کننده‌های آنها افزوده می‌شود و این سرمایه آن فرد را افزایش می‌دهد و جرات هزینه کردن را به او می‌دهد.
مردم ما به‌شدت سیاسی هستند در حالی که مردم نقاط دیگر دنیا تا این اندازه سیاسی نیستند. این مسأله به کارکرد افراد مشهور ربطی ندارد بلکه به ساخت فرهنگی جامعه مرتبط است. فضای زندگی مردم دنیا با مردم ما متفاوت است، به همین خاطر در آن حوزه‌هایی که برای مردم مهم است و به آنها اعتنا دارند افراد مشهور اعتبار دارند و این یک رابطه مستقیم است و چون مردم به مسائل سیاسی اعتنا دارند افراد مشهور هم بین مردم اعتبار دارند.

حجت‌الاسلام مصطفی امینی‌خواه