فوت‌وفن‌های مربوط به اشکال در باتری خودرو که هر راننده‌ای باید بداند

رمزگشایی از ایراد باتری خودرو

باتری هر خودرویی یک روزی از کار می‌افتد. ما همیشه مراقب خودروی‌مان هستیم و بموقع آن را برای بررسی به تعمیرگاه می‌بریم. اما گاهی‌اوقات پیش می‌آید فراموش می‌کنیم، چراغ داخلی خودرو را خاموش کنیم و آن وقت تمام شب لامپ روشن مانده و با خالی‌شدن شارژ باتری صبح روز بعد برای روشن کردن خودرو به دردسر می‌افتیم.

کد خبر: ۱۱۷۴۰۵۹

اگر در این مواقع بدانید چه کار می‌توانید بکنید، روشن‌کردن خودرو یا تعویض باتری، کار پرزحمت و ترسناکی نخواهد بود. البته روشن‌کردن خودرو با باتری‌های کهنه‌تر و باتری‌هایی که سالم نیستند، مشکل است و دردسر دارد و باید باتری کهنه با نو جایگزین شود. در ادامه به روش احیای باتری و روشن‌کردن خودرو در موارد اضطراری می‌پردازیم.

وقتی باتری خودروی شما هنوز نو یا در حد نو است (باتری‌های باکیفیت خودرو معمولا تا شش سال عمر می‌کنند)، باتری به باتری‌کردن خودرو (به اصطلاح راه‌انداز کمکی)، تمام چیزی است که به آن نیاز دارید. در این حالت باید کابل‌های رابط (جامپر) یا یک راه‌انداز کمکی خوداتکا داشته باشید. به علت این‌که باتری هنوز نو و سالم است، می‌تواند از باتری دیگر انرژی بگیرد و بخوبی شارژ شود.

برای باتری به باتری کردن، ابتدا خودروی دیگری را که باتری آن سالم است، نزدیک خودرویی که روشن نمی‌شود، پارک کنید. کاپوت هر دو خودرو را بالا ببرید و کابل‌های رابط را به‌کار بگیرید. مراقب دست‌ها و چشم‌هایتان باشید تا اگر اتفاقی افتاد، صدمه نبینید.

اکنون، یک سر کابل رابط (قسمت قرمز آن که مثبت است) را به قطب قرمز باتری از کارافتاده، متصل کنید. سپس طرف دیگر کابل قرمز را به قطب مثبت (قرمز) باتری سالم متصل کنید. در این مرحله، یک طرف کابل رابط سیاه را به قطب سیاه باتری سالم وصل کنید و طرف دیگر آن را به قسمت فلزی رنگ‌نشده خودرو که از باتری دور است، متصل کنید. این کار باعث می‌شود از اتصال با زمین، یک مدار الکتریکی به وجود آید و از تولید جرقه احتمالی، پیشگیری کند. اکنون همه چیز آماده است و خودرویی که باتری آن سالم است را به مدت پنج تا ده دقیقه، روشن بگذارید. سپس خودرویی را که باتری آن از کار افتاده بود، روشن کنید. اگر خودرو روشن شد و قصد نداشتید با آن جایی بروید، بگذارید ۲۰ دقیقه همان‌طور روشن بماند. اما اگر می‌خواستید بیرون بروید، حداقل هشت تا ۱۶ کیلومتر رانندگی کنید تا باتری کاملا پر شود.

باتری کهنه

اگر باتری خودرو کهنه است، بهتر است بدون دردسر به شما بگویم به یک باتری نو نیاز دارید. اما قبل از هر چیز باید مطمئن شوید مشکل روشن نشدن خودرو مربوط به خرابی باتری است تا بی‌جهت مجبور به خرید باتری نشوید. چند علامت وجود دارد که با بررسی آنها می‌توانید تشخیص دهید باتری خودروی شما مشکل دارد. یکی از اصلی‌ترین نشانه‌ها این است که وقتی می‌خواهید خودرو را روشن کنید، هیچ یک از چراغ‌های آن روشن نمی‌شود. همچنین هنگام استارت زدن، موتور خودرو با سرعت عادی نمی‌چرخد و خودرو روشن نمی‌شود. البته این علامت همیشه به معنای از کارافتادن باتری نیست، اما اگر بارها این مساله رخ داد، قاعدتا باتری خودرو مشکل دارد.

هنگام تشخیص باتری معیوب، آسان‌ترین کار یدک کردن و بردن آن به تعمیرگاه و سپردن خودرو به تعمیرکار است. اما اگر یاد بگیرید این گونه مشکلات را خودتان تشخیص دهید در وقت و هزینه‌هایتان صرفه‌جویی خواهید کرد. در ضمن یادتان باشد می‌توانید با باتری‌ای که در حال از کارافتادن است، خود را به تعمیرگاهی برسانید. اما استفاده مجدد از چنین باتری کهنه‌ای، شما را حتما به دردسر می‌اندازد. بعید نیست در بدترین جای ممکن و بدون کمک گیر بیفتید.

گاهی اوقات باتری خودرو چنان صدمه می‌بیند که با استفاده از کابل رابط هم نمی‌توانید آن را راه بیندازید. در این صورت باتری حتما باید تعویض شود.

چه چیزی باتری خودرو را از کار می‌اندازد؟

در بیشتر وسایل نقلیه به دلیل وجود ساعت و حافظه داخلی رایانه‌های موتور خودرو، ماژول‌های کنترل بدنه و پیش‌تنظیم ایستگاه‌های رادیویی، حتی وقتی وسیله نقلیه خاموش است از باتری آن استفاده می‌شود (به این مشکل، به اصطلاح برق دزدی گفته می‌شود). البته تمام این موارد در کنار هم، جریان برق بسیار کمی از باتری می‌کشد. تا ۵۰ میلی‌آمپر برق‌دزدی هم ایرادی نداشته و برای باتری مشکلی به‌وجود نمی‌آورد. البته بسیاری از وسایل نقلیه حتی کمتر از این مقدار برق مصرف می‌کنند. برای این‌که از این موضوع مطمئن شوید، بهتر است به دفترچه سرویس خودرو نگاهی بیندازید.

برای اندازه‌گیری استفاده از جریان برق وقتی که خودرو خاموش است، می‌توانید از دستگاه مولتی‌متر که جریان برق را اندازه‌گیری کند، استفاده کنید. این کار را با باتری کاملا شارژ شده انجام دهید. درهای خودرو را کاملا ببندید. یادتان باشد صرفا خاموش کردن چراغ سقفی خودرو کافی نیست؛ درِ باز خودرو در بسیاری از وسایل نقلیه، چند مدار را فعال می‌کند. سپس اگر کابلی را به فندک خودرو متصل کرده‌اید، جدایش کنید. کابل متصل به فندک، حتی اگر ابزاری مانند تلفن همراه یا دستگاه جی‌پی‌اس، برای شارژ به آن متصل نشده باشد، می‌تواند حداقل چند میلی‌آمپر از جریان برق را مصرف کند. اگر هم خودرو به آمپلی‌فایر متصل است، فیوز آن را کاملا بکشید تا این ابزار به جای این‌که در حالت ذخیره انرژی (Standby) قرار بگیرد، کاملا خاموش شود.

توجه: اگر رادیو یا سیستم دزدگیر برای روشن‌شدن دوباره به رمز نیاز دارد، قبل از قطع برق آنها، رمزهایشان را در دسترس داشته باشید. رمز این سیستم‌ها در دفترچه راهنمای آنها موجود است. آمپرسنج را به صورت سری (متوالی) در مدار باتری خودرو که با کابل متصل به زمین است، قرار دهید. اکنون کابل متصل به زمین باتری را جدا کنید و آمپرسنج را بین ترمینال باتری و کابل قرار دهید. آمپرسنج را روی بالاترین درجه، ده یا ۲۰ آمپر قرار دهید. مراقب باشید کار اشتباهی انجام ندهید، مثلا روشن کردن خودرو یا چراغ‌های جلوی خودرو ممکن است فیوز آمپرسنج را بسوزاند. جریان عبوری بیش از ظرفیت آمپرسنج به آن صدمه می‌زند.

وقتی مطمئن شدید، کشانه (Drain) جریان برق در وضعیت امن قرار دارد، بتدریج درجه آمپرسنج را کم کرده و روی پایین‌ترین اندازه، مثلا ۲ آمپر بگذارید. اکنون می‌توانید مقدار برق‌دزدی خودرو را متوجه شوید. برخی از وسایل نقلیه ممکن است فقط ده میلی‌آمپر برق‌دزدی داشته باشند. اما خودروهای مدل بالا که به ابزارهای متعددی مجهز هستند، برق‌دزدی بیشتری دارند.

راه خلاصی از برق‌دزدی

وقتی مطمئن شدید جریان برق اضافی از باتری‌تان کشیده می‌شود، باید ببینید این برق‌دزدی در کدام قسمت خودرو رخ می‌دهد. مثلا ممکن است موقع بسته شدن درِ صندوق عقب خودرو، لامپ آن خاموش نشود. باید برای تشخیص این موضوع، فیوزهای هرکدام از آنها را درآورید و بخش‌های مختلف را امتحان کنید. البته ابزارهای زیر در بیشتر خودروها بیشترین برق‌دزدی را دارند:

سیستم‌های هشداردهنده خودرو

سیستم‌های هشداردهنده خودرو به برق‌دزدی معروفند و باتری‌های کاملا شارژ را در مدت چند روز خالی می‌کنند. بنابراین هنگام برق‌دزدی، پیش از هر چیز باید این سیستم‌ها را بررسی کنید. البته هنگام بررسی این سیستم‌ها که بیشتر آنها پیچیده هستند، مراقب باشید به آنها صدمه نزنید و آنها را برای همیشه از کار نیندازید.

رادیوضبط استریو

رادیوضبط‌های استریویی که در کارخانه خودروسازی در خودرو کار گذاشته می‌شوند، معمولا مشکل برق‌دزدی ندارند. اما دستگاه‌هایی که بعدها روی خودرو کار گذاشته می‌شود، گاهی اوقات چنین مشکلی دارند. این استریوها، سیم‌های کلفتی به ضخامت انگشت دست دارند و به طور مستقیم به باتری خودرو وصل می‌شوند و احتمال این‌که برق‌دزدی داشته باشند، زیاد است. وقتی این ضبط‌ها در حالت Standby، قرار می‌گیرند تا رادیو شروع به کار کند، فقط یک تا سه میلی‌آمپر برق هدر می‌دهند. اما گاهی اوقات در حالت Standby قرار نمی‌گیرند و به همین دلیل بیش از چند صد میلی‌آمپر برق از باتری خودرو می‌کشند.

حسگرهای مجاورتی

این حسگرها می‌توانند وجود اجسام نزدیک را بدون هیچ گونه تماس فیزیکی تشخیص دهند. یک گیرنده رادیویی دائما گوش‌به‌زنگ فرکانس ارسالی از کلید است. وقتی گیرنده، علامتی را مطابق با فرکانس خود می‌گیرد، بررسی می‌کند آیا کلیدی که آن علامت را فرستاده است، همان کلید خودروست. وجود این حسگرها باعث می‌شود خودروی پارک‌شده شما در یک مکان که به دلیل ابزارهای الکتریکی بی‌سیم دیگر، دائم فعال شده، علائم ارسالی مختلف را بررسی کند. این موضوع باعث می‌شود انرژی اضافی از باتری خودرو هدر برود.

با بررسی موارد مختلف فنی موجود در خودرو می‌توانید علت برق‌دزی را تشخیص دهید و باتری خودرو را از صدمه دیدن محفوظ نگه دارید.