روایت یهودیان و یونانی‌ها در کنار چند سنگ نوشته، تنها منابع درباره کوروش

محمدرضا کائینی پژوهشگر تاریخ در گفت‌وگو با خبرنگار جام‌جم آنلاین به مناسبت 7 آبان که به عنوان روز کوروش نامیده می‌شود با اشاره به اینکه تاریخ ایران به شش تا هشت‌ هزارسال پیش برمی‌گردد اظهار کرد: در شرایطی که در این مدت پادشاهانی با رفتارهای خوب و بد آمده‌ و رفته‌اند اما باید توجه داشت که کارنامه این افراد را فقط می‌توان براساس روایات معتبر ایرانی بررسی کرد و طبیعتا روایات بیگانگان در این خصوص نمی‌تواند محل توجه باشد.
کائینی با بیان اینکه از میان حکمرانان خوب یا بدی که بر ایران حکومت داشته‌اند حدود دویست سال است که نام کوروش برجسته شده است اظهار داشت: درباره کوروش به جز چند سنگ نوشته، تاریخ نگاری‌های یونانی و همچنین تبلیغات سیاسی یهودی‌ها چیز دیگری در دست نیست.
وی در ادامه این دو سوال را مطرح کرد که اساسا بر اساس کدام روایت ایرانی، باید کوروش را بر دیگر حکمرانان این سرزمین ترجیح داد؟ و همچنین در کجا گزارشی صحیح و موثق درباره کوروش و دیگر پادشاهان خاندان او آمده که بتوان به این وسیله بین رفتار او و دیگران مقایسه کرد؟
این پژوهشگر تاریخ با اشاره به اینکه تاریخ‌نگاری درباره کوروش به وسیله یونانی‌ها و به طور مشخص هرودوت آغاز شده است اظهار کرد: هرودوت در توصیف کوروش، صفات بسیار منفی را به او نسبت می‌دهد و چهره‌ای که از او می‌سازد آن چنان هم منزه نیست.
وی در ادامه با بیان اینکه دیگر تاریخ نویسان یونانی هم، کم‌وبیش راه هرودوت را در مورد کوروش رفته‌اند این سوال را مطرح کرد که چرا تاریخ‌نگاری عده‌ای که همیشه در ستیز با ایرانیان باستان بوده‌اند باید به این شکل پیش ما جدی و موثق پنداشته شود؟
کائینی با تاکید براینکه یهودیان گروه دیگر هستند که بسیار سنگ کوروش را به سینه می‌زدند خاطرنشان کرد که این قوم از پیامدهای فتح بابل توسط کوروش منتفع شده‌اند و ادامه داد: صرف نظر از راست و دروغ داستانی که یهودیان در مورد کوروش تعریف می‌کنند آنها همیشه این انگیزه را داشته‌اند که به خاطر این شهرت تاریخی همه چیز ایرانیان را به کوروش گره بزنند، کاری که تا الان هم اندیشکده‌ها و رسانه‌های یهودی به آن مشغول هستند.
این پژوهشگر تاریخ با تاکید براینکه در مجموعه تاریخی که از ایرانیان باقیمانده هیچ‌گاه کوروش به عنوان پدر یا سلسله جنبان تاریخ کشور مطرح نبوده است اظهار کرد: مسعودی و ابن حمدون هم هرچقدر از مردم گذشته سوال کرده‌اند، به چنین نامی بر نخورده‌اند.
وی ادامه داد: فردوسی به عنوان استاد اسطوره‌سازی هم هیچگاه کوروش را ندید تا از او به عنوان بزرگ بزرگان یادی کند.
کائینی با بیان اینکه از دویست سال پیش و قبل‌ از آن هیچکس به یاد نمی‌آورد که در میان اجداد و اطرافیان خود کسی به عنوان کوروش نامیده شده باشد اظهار داشت: کوروش حتی اگر واقعی هم باشد با مختصاتی که در دویست سال اخیر به آن معروف شده، اتفاقی کاملا جدید است.
وی در پایان با تاکید براینکه از تمام این مطالب بدنبال نفی وجود کوروش نیستیم اظهار کرد: منظور این است که راه پرپیچ و خمی که برای اثبات موضوع کوروش وجود دارد را نشان دهیم؛ کوروش اگر زیست تاریخی هم داشته، در دویست سال اخیر، پرورش خواندنی‌تری نسبت به قبل پیدا کرده است.