کارخانه خیالپردازی ...

در اصل تا اوایل دهه 70 تولید انیمیشن بسیار کم بود. بررسی کتاب‌های تاریخ انیمیشن ایران به ما می‌گوید که طی آن سال‌ها حداکثر تولید در یک‌سال شش دقیقه یا کمتر بوده است. با شروع دهه 70 اما اوضاع تغییر کرد و به‌وجود آمدن بازار تیزرهای تبلیغاتی باعث پیدایش شرکت‌های تولید انیمیشن شد. ظهور کامپیوترهای پیشرفته (به تناسب زمان خود) و ورود این تکنولوژی در انیمیشن حرکت جدیدی در تولید انیمیشن در جهان و ایران به‌وجود آورد.

ساخت انیمیشن‌های دوبعدی که قبل از این زمان با طراحی دستی و روی طلق‌های مخصوص صورت می‌گرفت به کمک کامپیوتر سرعت بیشتری گرفت. در عین حال که انیمیشن سه بعدی (D3) تکنیک جدیدی بود که پا به عرصه گذاشت و یک بخش مهم در تولیدات را شکل داد.

اولین سریال که به این صورت ساخته شد سال 1373 سریال «یار مهربان» در 32 قسمت در موسسه حور برای تلویزیون بود.از آن پس با استفاده از کامپیوتر صنعت انیمیشن رونق گرفت و شرکت‌ها یکی پس از دیگری تاسیس شد و حجم تولیدات از چند دقیقه قبل از دهه 70 به هزاران دقیقه افزایش یافت.

جوانان با استعداد با پشتکار خود صنعت انیمیشن ایران را گسترش دادند و در این راه تاسیس مرکز انیمیشن صبا در تلویزیون کمک‌های بسیاری به انیمیشن ایران کرد.تاسیس این مرکز باعث شد که همیشه انیمیشن ایران یک پشتوانه محکم داشته باشد.

در حال حاضر و پس از سال‌ها تلاش و تجربه انیمیشن ایران به جایگاه قابل قبول رسیده است. ساخت سریال‌های متعدد با کیفیت خوب و فیلم‌های سینمایی که مخاطب را به سینماها می‌کشاند نشانه‌های بارز این حرکت است.

آموزش و به‌کارگیری جوانان در این هنر باعث شده ایران جایگاه مناسبی از لحاظ کیفی و کمی در منطقه داشته باشد. جذب بسیاری از این جوانان در شرکت‌های خارجی موید این موضوع است که نیروی انسانی خلاق و باتجربه ایرانی در سطح بین‌المللی می‌تواند کار کند.

حالا وقت آن است که با یک استراتژی جدید این شرکت‌ها و نیروهای جوان را برای تامین نیاز تصویری تلویزیون به کار گرفت. به‌وجود آمدن باکس‌های پخش مشخص در بهترین زمان‌های پخش برای دیده شدن کارهای ایرانی لازمه کار است. اتفاقی که در همه کشورهای تولیدکننده انیمیشن امری اجباری است. انیمیشن‌های خارجی هر چند کارهای خوبی باشند اما از لحاظ فرهنگی نمی‌توانند نیازهای کودک و نوجوان ایرانی را برآورده کنند. انیمیشن ما می‌تواند با پتانسیل فرهنگی عظیمی که ایران دارد نه‌تنها در داخل کشور بلکه در خارج از مرزها هم مخاطب خود را بیابد. ایجاد امکان مبادله فرهنگی و تشکیل شرکت‌های بازاریابی فروش خارج از کشور یکی از راه‌های گسترش این ایده است. اقتصاد انیمیشن در تمام دنیا به تولید و فروش لوازم‌جانبی آن وابسته است؛ لوازمی همچون عروسک، لوازم‌التحریر، لباس و.... در برخی کشورها که تولید انیمیشن هم ندارند با سرمایه‌گذاری‌های کلان توانسته‌اند در این بازار پرسود برای خود جای ارزشمندی مهیا کنند. این کار، اقتصاد انیمیشن را متحول می‌کند و در عرصه اجتماعی هم کودک ایرانی با نمادهای کشور خود هر روز سرو کار دارد، اما با نبود قانون کپی رایت عملا هنرمند ایرانی نمی‌تواند از درآمد خوبی در انیمیشن برخوردار شود و این باعث ضعف در تولید می‌شود. بهبود وضعیت به‌وجود آمدن قوانینی که از این حق هنرمندان حمایت کند، الزامی است.

عرصه دیگر، بازی‌های کامپیوتری است که حالا یکی از گسترده‌ترین محصولات تصویری دنیا را تشکیل می‌دهند و انیمیشن یکی از پایه‌های اصلی این صنعت است. یک صنعت انیمیشن پویا با کاراکترهای جذاب و پرطرفدار قطعا می‌تواند پشتوانه خوبی برای ساخت بازی‌های موفق کامپیوتری باشد.

کلام آخر این‌که انیمیشن ایران طی چهار دهه پس از انقلاب در بهترین شرایط خود از لحاظ نیروی متخصص انسانی و توانایی‌های کمی و کیفی است. در داخل و خارج از ایران هم بازارهای خوبی برای آن وجود دارد و یک برنامه دقیق حمایتی می‌تواند سکوی پرش این هنر صنعت ارزشمند باشد.

رضا تقدسی، تهیه‌کننده انیمیشن