دردسرهای یافتن یک چهاردیواری

مجموعه‌ای موفق که البته آن‌طور که باید و شاید، دیده نشد و در میان دیگر ساخته‌های کارگردانش به چشم نیامد.

با این حال چاردیواری در نوع خودش مجموعه‌ای موفق با جنس شوخی‌های صحیح و استاندارد بود.

این روزها شبکه یک سیما اقدام به بازپخش این مجموعه کرده و چاردیواری را هر روز صبح جز روزهای پنجشنبه و جمعه، ساعت 9 و 30 دقیقه روی آنتن می‌فرستد. به این بهانه نگاهی دوباره به این مجموعه انداختیم و نقاط قوت و ضعفش را مورد بررسی قرار دادیم.

باز هم آقای کارگردان

چاردیواری سریال مناسبتی نوروز 1389 در شبکه یک سیما بود و چون بسیاری از سریال‌های مناسبتی دیگر این شبکه، سیروس مقدم کارگردانی‌اش کرد. مقدم حالا بعد از سال‌ها تجربه در عالم مجموعه‌ سازی، از آن دست کارگردانانی شده که اصطلاحا رگ خواب مخاطب را خوب توی دستش دارد و می‌داند هر بار چه راهی را به کار بگیرد تا مخاطب جذب کارش شود.

آقای کارگردان، چاردیواری را به فاصله کوتاهی بعد از مجموعه‌های موفق و پربیننده جدی‌اش چون «روز حسرت» و «رستگاران» کارگردانی کرد؛ مقدم دو سال پیش از چاردیواری هم «پیامک از دیار باقی» را در همین بازه زمانی نوروز روانه آنتن کرده بود. مجموعه‌ای که قدرت او و تیمش را در ساخت مجموعه‌های مناسبتی طنز و به‌کارگیری شوخی‌های درست و نکته‌سنجانه، به مخاطبان ثابت کرده بود.

رقبایش که بودند؟

چاردیواری در کنار «زن‌بابا» و «دارا و ندار» سه مجموعه نوروزی اصلی سال 89 بودند که به ترتیب از شبکه‌های یک، سه و پنج روی آنتن رفتند. 89، سال دور هم جمع شدن ستاره‌های طنز سیما بود؛ سالی که در آن مسعود ده‌نمکی برای نخستین بار به مجموعه‌سازی روی آورد و در دارا و ندار ترکیبی از بازیگرانی چون فتحعلی اویسی، علیرضا خمسه، سام درخشانی، بهنوش بختیاری، رضا رویگری، سحر ولدبیگی، شهاب عباسی، رامین راستاد و نگار فروزنده را در کنار هم قرار داد. مجموعه‌ای که با نگاهی طنز، به اختلاف طبقاتی در جامعه می‌پرداخت.

در زن‌بابا سیروس گرجستانی، مهران غفوریان، علی صادقی، شقایق دهقان، رامین ناصرنصیر، شهین تسلیمی و حدیث میرامینی دور هم جمع شدند و با این حال، مجموعه چندان اقبالی به دست نیاورد و در این رقابت، چاردیواری با حضور بازیگران خوبش بیشتر از دیگر مجموعه‌ها به چشم آمد.

ستاره‌ها دور هم جمع می‌شوند

از جمله نکاتی که تماشای چاردیواری را حتی در زمان پخش دوباره‌اش برای مخاطبان جذاب و شیرین می‌کند، ترکیب درست بازیگرانی است که مقدم در این مجموعه دور هم جمع کرده است. امیر جعفری، بهنوش طباطبایی، سعید آقاخانی، آتیلا پسیانی، جواد عزتی، مریم امیرجلالی، ناهید مسلمی، مهران رجبی، سمیرا حسن‌پور، آزیتا لاچینی، شهربانو موسوی، داریوش سلیمی، نعیمه نظام‌دوست و محمد فیلی از جمله بازیگران آشنای این مجموعه بودند که ترکیب درستی را در کنار هم تشکیل می‌دادند. در کنار هم قرار گرفتن زوج امیر جعفری و بهنوش طباطبایی و نیز بده‌بستان‌های کلامی جعفری با آقاخانی حسابی روان و قابل قبول از کار درآمده بود.

جعفری که با بازی در مجموعه‌هایی چون «بدون شرح» و «من یک مستاجرم» از ابتدا تصویر خود را به عنوان بازیگری طنز به مخاطبان شناسانده بود، بعد از مدتی دوری از این فضا و حضور در کارهای جدی‌تر، بازگشتی پذیرفتی به نقش‌های طنز را در این مجموعه برای خود رقم زد و جنس بازی متفاوتی از خود به نمایش گذاشت.

طباطبایی که همواره خود را به عنوان بازیگری سینمایی می‌داند و در کمتر مجموعه‌ای حضور می‌یابد، جنس بازی‌اش در چاردیواری متفاوت با نقش‌آفرینی‌های سینمایی‌اش بود و آقاخانی هم که در سال‌های اخیر گویی ترجیح داده تمرکزش را بیشتر روی کــــارگـــردانی معطوف کند، نقش مکمل مجموعه را تماشایی ایفا کرد.

دیگر بازیگر این مجموعه که بازی تاثیرگذاری داشت و نقش‌آفرینی‌اش به چشم آمد، آتیلا پسیانی بود.

او نقش پدر یک خانواده سنتی را ایفا می‌کرد که حسابی نگران زندگی فرزندانش بود؛ اما این نگرانی بیش از حد، در اکثر موارد باعث دخالت می‌شد. پسیانی در این مجموعه گویشی شیرین هم داشت و این لهجه آن‌قدر گوش‌نواز اجرا شده بود که اعتراض هیچ قومی را به بار نیاورد!

داستان چه بود؟

شاید بهتر باشد اصلی‌ترین دلیل مورد توجه قرار گرفتن چاردیواری را علاوه بر ترکیب درست بازیگرانش، در داستان آن بدانیم. داستانی که با زندگی‌های مردم عجین بود و هر کسی می‌توانست بخشی از مشکلاتش را با زبان طنز در آن ببیند. چاردیواری داستان پسری با نام نادر (با بازی امیر جعفری) را روایت می‌کرد که کم‌کم از سن ازدواج در حال گذر بود و خانواده‌اش در تلاش بودند تا همسری برایش بیابند. نادر یکی دو سال قبل با دختری به نام مریم (بهنوش طباطبایی) ازدواج کرده بود تا او بدون اجازه پدرش بتواند برای تحصیل از ایران خارج شود و از آنجا که آنها هنوز به طور رسمی از هم طلاق نگرفته بودند، نادر امکان ازدواج با فرد دیگری نداشت.

نادر که به خاطر مجرد بودنش با خانواده و بخصوص پدرش کشمکش داشت، پس از قهر از او تصمیم گرفت سقفی برای خود بیابد و چون بسیاری از صاحب‌خانه‌ها ملکشان را به جوانان مجرد اجاره نمی‌دهند، از مریم خواست تا این بار او نقش همسر را برایش ایفا کند.

در واقع مشکلات میان جوانان و خانواده‌ها و شکاف نسل‌های اجتماعی، از جمله صحبت‌های اصلی این سریال بود.

زهرا غفاری - رسانه