بن بست حادثه

سال‌هاست برخی مدیران از وجود هزاران نقطه حادثه خیز در معابر کشور حرف می‌زنند، اما این نقاط از سر راه مسافران برداشته نمی‌شود و مسافران قربانی می‌شوند و حکایت مرگ‌شان صفحات حوادث را سیاه می‌کند.

آن طور که رئیس پلیس راهور ناجا گفته حدود 5000 نقطه حادثه‌خیز در معابر درون و برون شهری کشور در کمین مسافران است، اما برای بی‌خطر شدن این نقاط قدمی جدی برداشته نمی‌شود چراکه در کشورمان هر سال نیم درصد ارزش راه را برای بازسازی آن اختصاص می‌دهند، این درحالی است که در کشورهای توسعه یافته برای بازسازی جاده‌ها هر سال حدود 6درصد ارزش راه هزینه می‌شود.

این بار اولی نیست که در معابر کشور جان شهروندان چوب حراج می‌خورد، جاده‌های کشور هر ساله در نقاط حادثه خیز شاهد تصادف‌هایی با آمار کشته‌های بالا است؛ فروردین سال گذشته 12 نفر براثر واژگونی اتوبوس سبزوار جان باختند، شهریور همان سال حادثه‌ای که برای اتوبوس مسافربری اتفاق افتاد کتاب زندگی 12دانش‌آموز هرمزگانی را بست. کمتر از یک ماه پس از این حادثه 11 مسافر در جاجرود نیز سرنوشتی مشابه پیدا کردند. برگ‌های تقویم را اگر کمی به‌عقب ورق بزنیم به اردیبهشت 92 و روزی می‌رسیم که به نوعی ماجرای حادثه اخیر کردستان است، چون پرده آخر زندگی 17 مسافر اتوبوس اهواز ـ اصفهان را که در آتش زنده زنده سوختند یک کامیون ده تن به تصویر کشید.

به گزارش جام‌جم، در حادثه‌ای دیگر این‌بار در سال 83، حادثه وخیم‌تر بود و بعد از تصادف یک تانکر حامل سوخت با چند اتوبوس و خودروی سواری یکصد نفر به شکلی سوختند که اجسادشان قابل شناسایی نبود. بنابراین بیراه نیست اگر گفته شود سوءمدیریت در جاده‌های کشور جان شهروندان را به بازی گرفته است و به جان و مال‌شان چوب حراج می‌زند. بعد از تمامی این حوادث برخی مدیران اعلام کردند دستورالعمل و نکات لازم پیش‌بینی شده اما هربار حادثه‌ای دلخراش یادآور می‌شود که معابر کشور جولانگاه مرگ است و تدابیر مدیران از مقام وعده فراتر نمی‌رود.

نقاط مرگبار

معابر کشور به مرگ ختم می‌شوند، آنها با پیچ و شیب‌های غیر استاندارد رانندگان را به پیشواز مرگ می‌برند. سردار تقی مهری، رئیس پلیس راهور ناجا در این‌باره می‌گوید: حدود ۳۰۰۰ نقطه برون‌شهری و ۲۰۰۰ نقطه درون‌شهری به‌عنوان نقاط حادثه‌خیز شناسایی شده است. این‌بار اولی نیست که مسئولان از نقاط حادثه‌خیز دم می‌زنند، مشکل این است که این نقاط همچنان در جاده‌های کشور باقی می‌مانند تا زندگی را به کام مسافران و خانواده‌هایشان تلخ کنند. آن‌طور که رئیس پلیس راهور ناجا می‌گوید فرماندهان باید با انجام پیگیری و مکاتبه این نقاط را ایمن‌سازی کنند.

راه بی‌اعتبار

بسیاری از معابر کشور شرایط نامناسبی دارند برای نمونه خط‌کشی، گاردریل و روشنایی مناسبی ندارند و حتی تابلوهای هشداردهنده مناسبی نیز پیش‌بینی نشده تا به رانندگان درخصوص خطرات راه هشدار دهد.

هادی هاشمی، رئیس پیشین پلیس راهور پایتخت با انتقاد از ناچیز بودن اعتباری که برای ایمن سازی معابر در نظر گرفته می‌شود، می‌گوید در کشورهای موفق بین 2 تا 6 درصد هزینه ساخت یک راه را هر سال برای نگهداری آن هزینه می‌کنند، این درحالی است که در کشورمان کمتر از یک درصد از هزینه ساخت راه به این مهم اختصاص پیدا کرده و در خوشبینانه‌ترین حالت نیم درصد آن محقق می‌شود.

تلاش لاک‌پشتی

تا چند سال پیش تعداد نقاط حادثه‌خیز در جاده‌های درون و برون‌شهری کشور بیش از 8000نقطه برآورد می‌شد، اما محمدحسین حمیدی، فرمانده پلیس راه کشور به ما می‌گوید این نقاط اکنون به 5400 نقطه رسیده است.

او عنوان می‌کند:‌ کاهش نقاط حادثه‌خیز توانسته در کم شدن تصادفات چشمگیر باشد. با توجه به این‌که اقدامات مربوط به اصلاح نقاط به علت کمبود بودجه بسیار کند انجام می‌گیرد، پلیس مجبور به آگاهی و آشکارسازی شده است.

بنابراین پلیس با تابلو‌های فسفری و کنترل سرعت رانندگان از طریق مختلف سعی کرده کم کاری‌های اصلاح نقاط حادثه‌خیز را جبران کند.

حمیدی در پاسخ به پرسش جام‌جم درخصوص راهکار پلیس برای کاهش تصادفات می‌گوید: چون در چند سال اخیر تصادفات تانکر‌های حمل سوخت با سایر اتومبیل‌ها و در نتیجه آن آتش‌ گرفتن افزایش یافته، اولویت را بر تعویض سیستم حمل و نقل سوخت کشور گذاشتیم. هر چند این اقدامات به کندی در حال انجام است و تردد این تانکر‌ها همچنان ادامه دارد اما باعث کاهش تصادفات شده است.

حمیدی با اشار ه به قدیمی بودن سیستم حمل و نقل بار کشورکه تانکرهای سوخت هم جزو آن است، ادامه داد: کنترل و نظارت بر حمل و نقل سوخت در کشور ما ساماندهی نشده و به روش سنتی انجام می‌گیرد. در حالی که این روش‌ها، ناکارآمد، غلط و نیازمند تغییر است.

فرسوده و قدیمی بودن تانکر‌ها و کامیون‌های انتقال سوخت، جاده‌های خطرناک و نامناسب را می‌توان بر قدیمی بودن سیستم کنترل دستگاه‌های ناظر اضافه کرد.

آن‌طور که رئیس پلیس راه کشور می‌گوید در حوزه ایمنی، ناوگان باری کشور یکی از خطرات بالقوه ما است. رانندگان با توجه به نیاز و فشار‌های اقتصادی که دارند بیشتر از زمان مجاز که همان 9 ساعت است رانندگی می‌کنند. مقدورات پلیس هم در حدی نیست که بتواند بر آنها نظارت و کنترل کافی را داشته باشد. هیچ سیستم کنترلی و نظارتی هم نمی‌تواند به طور کامل مانع این امر شود.

کمربندی‌های نابجا

کم نیستند شهر‌هایی که کمربندی آنها از وسط شهر یا دست کم از کنار شهرک‌های مسکونی می‌گذرد، در این شرایط کل مسیر حادثه‌خیز است، ناهماهنگی بین دستگاه‌های مختلف درخصوص احداث کمربندی باعث شده در بسیاری از شهر‌ها شهرک‌های مسکونی در مجاورت کمربندی‌ها ایجاد شود.‌

رئیس‌جمهور وارد شود

کمیسیون ایمنی راه‌های کشور حدود هشت سال پیش ایجاد و وزیر راه و شهرسازی به‌عنوان رئیس آن انتخاب شد، اما تصمیم‌های این نهاد تاکنون به‌درستی اجرا نشده چراکه 17 وزارتخانه و سازمان عضو این کمیسیون هستند به همین دلیل جای خالی رئیس‌جمهور در چنین نهادی احساس می‌شود.

حدود دو سال پیش لایحه تشکیل شورای عالی ایمنی حمل‌ونقل به مجلس فرستاده شد تا وظایف دستگاه‌های مختلف بدرستی مشخص شود قرار بر این بود رئیس‌جمهور این شورا را مدیریت کند تا همه نهادها وظایف خود را انجام دهند، اما زمانی که این لایحه مراحل آخر تصویب را پشت سر می‌گذاشت از مجلس پس گرفته شد.‌

بهنام اکبری - گروه جامعه جام جم