معظمی در آخرین اثر تلویزیونی اش دست روی یک موضوع خاص و چالش برانگیز گذاشته و آن هم پرداختن به موضوع عرفانهای کاذب است. در واقع این کار او حرکت روی لبه پرتگاه بود، اما توانست به خوبی از این مسیر پر فراز و نشیب عبور کند و یک مجموعهای خوش ساخت و دیدنی را برای مخاطبان تلویزیون آماده کند. در واقع شبکه پنج سیما با هدف شفاف سازی درباره عرفانهای کاذب و گروههای شیطان پرستی در قالب یک مجموعه جذاب به این موضوع پرداخته و به لحاظ سوژه یکی از متفاوت ترین سریالهای در حال حاضر تلویزیون است. این مجموعه که روزهای جمعه روی آنتن شبکه پنج میرود، هر روز از شبکه سه سیما هم بازپخش میشود. ضمن اینکه احمد معظمی تلاش کرده تا قاببندیهای متفاوتی را برای این سریال انتخاب کند تا به تعلیق قصه کمک بیشتری کرده و آن را برای مخاطب تلویزیون جذابتر کند. نویسندگان سریال هم با بهره بردن از گونه معمایی تلاش کردند به این موضوع که جزو آسیبهای اجتماعی است به شکل واقعی بپردازند تا صرفاً یک مجموعه سرگرمکننده نباشد و به خانوادهها هشدار بدهند که چگونه مراقب جوانان شان باشند تا در دام عرفانهای کاذب و گروههای شیطانی قرار نگیرند. به همین بهانه با احمد معظمی درباره مجموعه سارق روح به گفتوگو نشستیم.
برای شروع درباره شکلگیری طرح این مجموعه توضیح بدهید که چطور تصمیم گرفتید به فرقههای انحرافی بپردازید؟ البته تا به امروز در قالب مستند و میزگرد به این موضوع پرداخت شده بود، اما نه در قالب یک مجموعه تلویزیونی.
طرح این سریال را دکتر مرتضی اصفهانی نوشت و همراه هومان فاضل تحقیقات گستردهای انجام دادند که نزدیک به دو تا سه سال طول کشید و بعد از جمع آوری تحقیقات، فیلمنامه به نگارش در آمد. وقتی پیشنهاد کارگردانی این اثر به من داده شد، آنچه مرا برای کار وسوسه کرد، موضوع سریال بود. به هر حال یک موضوع چالش برانگیز و جذاب دستمایه کار بود و این یعنی، حرکت روی لبه پرتگاه. در واقع همین موارد به جذابیتهای کار اضافه کرد و من هم ترغیب شدم کارگردانی را با جان و دل بپذیرم. ضمن اینکه همانطور که خودتان اشاره کردید این موضوع در قالب ساختارهای مختلف غیرنمایشی پرداخت شده بود، اما نه در قالب یک مجموعه تلویزیونی. علاوه بر آن هدف از ساخت سارق روح، یک مجموعه سرگرمکننده نبود، بلکه قرار بود پیامهایی با اهمیتی را از طریق این مجموعه به مخاطب منتقل کنیم. معتقدم وقتی یک اثر پیامی برای مخاطب دارد، حتماً میتواند اثرگذار باشد. خوشبختانه توانستیم به اهدافمان برسیم.
خودتان قبل از کارگردانی این مجموعه تحقیقاتی درباره عرفانهای کاذب انجام دادید تا به قول معروف سوار بر کار باشید؟
قبل از ساخت این مجموعه انگیزهای برای مطالعه درباره این موضوع نداشتم، اما وقتی قرار شد چنین اثری را بسازم، شخصاً مطالعه کردم تا بیشتر به کار اشراف داشته باشم.
آیا در طول ساخت مجموعه که ذهن تان درگیر موضوع بود، آیا تغییراتی در فیلمنامه اعمال کردید؟
هر چه به ذهنم میرسید حتماً با نویسنده طرح میکردم. از سوی دیگر قبل از نگارش سریال تحقیق و پژوهش گستردهای صورت گرفته بود و دکتر اصفهانی چندین جلسه سه تا چهار ساعته با من و دیگر بازیگران سریال داشتند تا موضوع کاملاً برایمان روشن شود و با ذهن روشن و آگاه کار کنیم و بازیگران هم بیشتر با نقشهایشان عجین شود.
شنیدهایم قبل از اینکه کارگردانی سریال به شما سپرده شود، مهدی فخیمزاده و حتی برادرتان هم جزو نامزدهای کارگردانی بودند؟
اطلاعی ندارم برادرم هم جزو نامزدهای کارگردانی بوده یا نه، اما آقای فخیمزاده را میدانم. این تصمیم آقای ابوالفضل صفری تهیهکننده و دکتر اصفهانی بود که مرا برای کارگردانی انتخاب کردند. آنها کارهای مرا دیده و به این نتیجه رسیدند که مرا برای کارگردانی انتخاب کنند.
گونه کارهای شما در کارگردانی تا قبل از سارق روح ملودرام بود، خودتان احساس نگرانی نداشتید که با کارگردانی یک اثر چالش برانگیز و معمایی روی لبه پرتگاه حرکت میکنید؟
من همیشه اهل ریسک هستم و فراری از قصههای نخنما و کلیشه ای. موضوع این سریال آنقدر جذاب بود که خودم را درگیر کار کنم. از سوی دیگر علاقهمندم قصههایی را کار کنم که کمتر کار شده و برای مخاطب هم تماشایی باشد و با آن ارتباط برقرار کنند.
خودتان هم با موضوع ارتباط برقرار کرده بودید؟
بله بشدت موضوع را دوست دارم، چون کار نشده بود. خوشبختانه تا به امروز هم بازخوردهای خوبی از مخاطبان گرفتیم. البته این مجموعه بهصورت هفتگی از شبکه پنج پخش میشود، اما هر روز بازپخش آن از شبکه سه روی آنتن میرود. برای اولینبار یک قصه متفاوت کار شده و پیامهای روشنی هم برای خانوادهها دارد تا مراقب جوانان باشند.
هر چند قسمت تعدادی بازیگر مهمان به مجموعه اضافه میشود و با توجه به اینکه قبلاً هم ساخت مجموعههای اپیزودیک را داشتید، آیا به این ساختار علاقهمندید؟
نمیتوان گفت که سارق روح یک سریال اپیزودیک است، بلکه با حضور بازیگران مهمان داستانهای مختلفی را پیگیری میکنیم.
برایم فرقی نمیکند که یک اثر اپیزودیک باشد یا قصه پیوسته تا کارگردانی آن را بپذیرم، بلکه دلم میخواهد کار محتوای درست داشته باشد. این مجموعه 75 بازیگر اصلی دارد و بسیار هم پر هزینه بود. این طور نبود که ما در دو یا سه لوکیشن باشیم. تهیهکننده سریال واقعاً سنگ تمام گذاشت و امکانات مناسب و استاندارد فراهم کرد تا خروجی کار قابل قبول باشد. ما تلاش کردیم با این سریال متفاوت تغییری در ذائقه مخاطب ایجاد کنیم.
به همین دلیل از قاب بندیهای معمولی هم استفاده نکردید؟
بله، چون چنین قصهای یک ساختار متفاوت هم میطلبید. خود فیلمنامه ساختار را تعریف میکرد. سریال سارق روح یک اثر ساده آپارتمانی نبود که سرصحنه دکوپاژ آن چیده شود. من قبل از کار به همه زوایای کار فکر کرده بودم. مرتضی متولی مدیر تولید زحمت زیادی کشید و لوکیشنها قبل از شروع کار بازبینی شده بود. البته میتوانم به مخاطب نوید بدهم که در حال حاضر هم مشغول کارگردانی یک سریال عجیب و غریب هستم و برای پخش این سریال لحظه شماری میکنم و میتوانم به جرات بگویم اثر متفاوتی است.
چطور شد برای نقش نادر به انتخاب دانیال حکیمی رسیدید؟ گزینه دیگری نداشتید؟
دانیال حکیمی گزینه اول ما بود. البته گزینههای دیگری هم داشتیم، اما با توجه به جنس صدا و فیزیک، آقای حکیمی بهترین گزینه برای این نقش بود و فوق العاده بازی کرد. واقعاً انرژی زیادی برای این کار گذاشت.
در این مجموعه به جزئیات زندگی شخصیتهای قصه خیلی توجه کردید. از ابتدا بود یا در حین کار به این نتیجه رسیدید؟
بخشی در کار بود. البته خودم این روحیه را دارم که به جزئیات بپردازم و برایم خیلی مهم است. اتفاقاً باعث میشود قصه برای مخاطب واقعی تر باشد. همه اعضای گروه هوشمندانه برخورد کردند و زحمت کشیدند تا یک قصه نو بسازیم.
شما در صحبتهایتان اشاره کردید که علاقهمند بودید برای مخاطب ذائقهسازی کنید. آیا با مجموعه سارق روح این اتفاق افتاده است؟
ما تلاش خودمان را کردیم. قضاوت به عهده مخاطبان است.
به نظرتان پخش هفتگی به این مجموعه لطمه نزده و باعث نمیشود مخاطب خط قصه را گم کند؟
چون در حال ساخت مجموعه بودیم، مجبور شدیم پخش هفتگی باشد. ولی خوشبختانه بازتاب مردم خوب است و مدیران هم دوست دارند. به همین دلیل هر روز از شبکه سه بازپخش میشود.
فاطمه عودباشی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد