داغ روزهای رفته

گیمرهای قدیمی‌تر، این استودیو را با فرنچایز محبوب Syphon Filter به یاد می‌آورند که زمانی از مایه‌های فخر سونی و کنسول پلی‌استیشن بود. SIE از سال 1999 که اولین قسمت از این فرنچایز را روانه بازار کرد، تقریبا تمام آثاری که ساخته نام سایفون فیلتر را یدک کشیده و از سال 2010 که Logan’s Shadow را از این سری برای PSP و PS2 عرضه کرد، هیچ اثر دیگری برای کنسول‌های خانگی نساخته است. (از این استودیو در سال 2011 و 2012، دو قسمت فرعی از سری uncharted برای کنسول دستی PS Vita منتشر شده است)

از دموها و پیش‌نمایش‌ها اینچنین برمی‌آید که اثر تازه SIE هم می‌تواند مایه فخر سونی و دوستدارانش را فراهم کند. سازندگان با حواسی جمع چیزی ساخته‌اند که بسیاری از مخاطبان امروزی را جذب خود کند: جدا از وجود دشمنان زامبی‌مانند، شخصیت اصلی، شکل و شمایل یک بایکر را دارد و قطعا هواداران سریال واکینگ دد بسیار از آن استقبال خواهند کرد. آزادی بازیکن در نحوه انجام ماموریت‌ها (مخرب و مهاجمانه یا زیرکانه و مخفیانه) و همچنین عناصر امروزی و استاندارد وحشت - بقا مانند چرخه روز و شب و تاثیر آن بر قدرت و وحشی‌خویی دشمنان نیز از خصائص جذاب این اثر هستند.

دسپرادو

«روزهای رفته» هر جا و هر جور که شده احساس حضور در تنگنا را القا می‌کند. هرجا نظر بیندازید، با صحنه‌ای تکان‌دهنده روبه رو می‌شوید: بازماندگانی که در بیچارگی دست و پا می‌زنند، دزدانی که در خیابان‌ها و بیشه‌های انبوه کمین کرده و نامردگانی که بقایای تمدن گذشته را جولانگاه خود کرده‌اند. تنها دستاویزهای شما برای بقا در این برزخ، منابع محدودی است که به زحمت حاصل می‌شوند و موتورسیکلتی که چیزی تا از کار افتادنش نمانده است.

بازیکن در این اثر در قالب مردی به نام دیکن فرو می‌رود؛ یک دوره‌گرد موتورسوار که دو سال است رشته شدن پنبه‌های تمدن را نظاره می‌کند. روزها اهمیت دارند، از این رو شمارنده‌ای در این گیم هست که روزهای نزول این بلا را می‌شمارد. دیکن، بی‌پروا مراتع شمال غربی پسیفیک را در می‌نوردد. در این راه، با راهزنان، گنگ‌ها، حیوانات وحشی خطرناک و قوم و قبایل خطرناکی برخورد می‌کند که هرکدام به نوبه خود سعی دارند سهم خود را از باقیمانده این دنیای تکه پاره بستانند.

جامعه باز و دشمنان آن

برای زنده ماندن در چنین شرایطی باید همیشه راه فرار و پیمایشی سریع داشت. موتورسیکلت دیکن، این شرط را اجابت می‌کند. از آن نه تنها برای گریز و پیمایش، که برای جابه جایی متریال هم استفاده می‌شود. در نقاط مختلف جهان «روزهای رفته» چند پناهگاه خواهید داشت. در این نواحی، با شخصیت‌های متعددی روبه‌رو می‌شوید که می‌توانید از آنها ماموریت گرفته، با آنها معامله کرده و پیششان ابزار و اسلحه ـ از جمله موتورسیکلت ـ را ارتقا دهید. جهان «روزهای رفته» حالتی باز دارد و جدا از ماموریت‌های فرعی، برخوردهای تصادفی هم در آن رخ می‌دهد که پاداش‌های خاص خود را دارند. وسعت آن حدود Horizon: Zero Dawn است و شامل شش منطقه می‌شود که به مرور هم از نظر ظاهر و طراحی تنوع یافته، هم بیرحمی و شقاوت آن افزایش می‌یابد.

شرط تقلید یا تفاوت

دنیای «روزهای رفته» نوید یک جهان پخته را می‌دهد، اما آنچه مایه نگرانی است، تکراری بودن خیلی از جنبه‌های آن است. در تامل‌پذیری روایات پسامکشافه‌ای و تماشای انسان‌هایی که از فرط بیچارگی به سرحد جنون و جنایت می‌رسند شکی نیست، اما واقعا در این چند سال، هجومی از این مفاهیم را دیده‌ایم و دیگر خاص بودن در این بازی رسانه‌ای بسیار سخت شده است. از طرف دیگر در تجربه تست اخیر این گیم، منتقدان به برخی مشکلات فنی اشاره کرده‌اند.

زامبی‌های این اثر که شباهت زیادی به بیماران مجنون فیلم «من افسانه هستم» دارند، با نام «فریکر» معرفی می‌شوند. فریکرها به تنهایی خطری ندارند، اما در دسته‌های بزرگ به شدت هولناکند؛ با وحشی‌خویی تمام دیکن را تعقیب کرده و حتی خود را به سمت او و روی موتورش پرتاب می‌کنند. کلا بهتر است با مخفی‌کاری، آنها را جمع کرد.

مانند بسیاری از آثار مشابه، دیکن مهارت‌های متعددی دارد که شامل صنعتگری، مبارزه دستی، مبارزه مسلحانه و مخفی‌کاری می‌شود. با ارتقای او، مهارت‌های جدید و درجه‌های بالاتری از آنها باز می‌شود. منابع بسیار محدود هستند و دیکن باید مدام مشغول گردآوری باشد. خوشبختانه حس بقای او کمکش می‌کند در هر منطقه، فورا روی نقاط مهم، مانند محل منابع مخفی و تجمع دشمنان دقیق شود.

در همه جای این عنوان می‌توان عناصری را دید که از انحصاری‌های دیگر سونی مانند «آخرینان ما» و «هورایزن» به عاریه گرفته شده‌اند که خیلی خوب روی محتوایش نشسته‌اند. ظاهرا سازندگان در تقویت جزئیات هم کم نگذاشته‌اند. مثلا در بخشی از دمو، دیکن به یک انبار الوار پا گذاشت که تعداد فراوانی فریکر در آن تردد داشتند. حتی تصور این ایده که هر لحظه ممکن است از هر گوشه و از پشت هر پشته الوار، یکی از آنها به جان آدم بیفتد هم هیجان‌انگیز است.

انیمیشن‌ها، زد و خوردها، فضاسازی و کلا شکل و شمایل روزهای رفته، نوید یک اثر قوی را می‌دهند. به شرط نادیده گرفتن برخی مشکلات فنی کوچک، تنها مایه نگرانی این است که آیا آن عامل اصلی را برای متمایز کردن خود از رقبای فراوان دارد یا خیر؟

سیاوش شهبازی