امام عمل به توصیه پزشک را تکلیف می دانستند/ ماجرای اقامه یک نماز معروف در کنار مقام معظم رهبری

به گزارش جام جم آنلاین، دکتر غلامرضا باطنی یکی از اعضای کادر درمانی بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران بمناسبت بیست و نهمین سالگرد رحلت امام عظیم الشان در گفت‌وگوی اختصاصی جام جم آنلاین به ذکر ناگفته هایی از طول درمان ایشان و جزییات مرتبط با آن روزها پرداخت که در متن زیر می خوانید.
چطور شد که به تیم درمانی حضرت امام دعوت شدید؟

همانطور که می دانید امام در آن زمان دشمنان زیادی داشتند و افرادی که برای تیم پزشکی- مراقبتی و حفاظتی ایشان انتخاب می شدند باید از یک شرایط خاصی برخوردار می بودند و لازم بود از کانال های متعدد امنیتی عبور می کردند تا تایید صلاحیت شوند.

از این رو پس از بررسی های گوناگون بنده توفیق حضور در کادر درمانی امام راحل را پیدا کردم.

در آن مقطع مسئولیت شما چه بود؟

در آن زمان تکنیسین بیهوشی بودم.

پزشکانِ معتمد امام

نحوه رفتار امام با اطرافیان و پزشکان به چه ترتیب بود و کلا تا چه میزان به آنها اعتماد می کردند؟

هر شخصی که به خدمت امام می رسید با برخورد گرم و پدرانه ایشان روبه رو می شد و چون همیشه مراقبت می کردند تا یک وقتی کسی را نشناسند خیلی هم با اسم با افراد ارتباط برقرار نمی کردند و همه را بنام پزشک و پرستار می شناختند.

از طرفی ارتباط با امام حین درمان چندان هم مستقیم نبود چون دوستان در اتاق جدایی اسکان داده شده بودند و امام را از راه دور در بحث ضربان قبل و... شرایط را مانیتور می کردند.

در خصوص اعتماد هم باید به همین اکتفا کنم که بعد از اینکه در روزهای پایانی حیات حضرت امام (در ادامه بیشتر به آن می پردازیم) وقتی به حضرت امام گفته شد باید تحت عمل جراحی قرار گیرند ایشان در واکنش فرمودند، « اگر شما عمل جراحی را صلاح می دانید من می پذیرم» یعنی تا این حد به اطرافیان و پزشکان اعتماد داشتند و پذیرش دستورات پزشک را برای انسان یک تکلیف شرعی بشمار می آوردند.

در پاسخ به سئوال شما تاکید می کنم، امام در رابطه با پزشک و دستورات درمانی آنها بسیار مقید بودند و مثلا تجویزات دارویی را طبق دستور پزشک و سر ساعت اجرا می کردند.

می خواهید برای من کاخ درست کنید؟!

مهمترین ویژگی که در روزهای نزدیکی با حضرت امام از ایشان سراغ دارید چیست؟

هر کسی در وهله اول با امام روبه رو می شد به ساده زیستی او پی می برد. با نگاهی به بیت امام و حسینیه جماران که محل دیدارهای مردمی بود متوجه عمق سادگی و بی آلایشی امام می شویم.

وقتی امام به حسینه جماران ورود کردند دیوارهای حسینیه آجر و گچ خاک خالی بود و هیچ پوششی نداشت و بعدا سنگ و گچ شد که این هم خود ماجرایی دارد.

قرار شد کل دیوارهای حسینیه سنگ شود و یک نمای زیباتری داشته باشد وقتی کار شروع شد قضیه بازسازی حسینیه را به امام اطلاع دادند. امام خیلی از این جریان برافروخته می شوند و خطاب به دست اندرکاران امر می فرماید، « شما می خواهید برای من کاخ درست کنید، می خواهید من را شاه کنید، من آمدم اندیشه ها را درست کنم نیامده ام کاخ درست کنم».

ماجرای نقطه ضعف امام و ایراد به لامپ های جماران!

بعد چه شد، چگونه امام را برای ادامه کار راضی کردند؟

امام یک جایی کوتاه می آمدند و آن هم موضوعات مرتبط با مردم بود و هر جا که اسم مردم و آسایش آنها به میان می آمد کوتاه می آمدند. شخصی که متولی نوسازی دیوارهای حسینه بود نزد امام آمد و گفت، قرار نبود کل دیوارهای حسینیه سنگ شود و فقط قسمت پایینی را می خواستیم بخاطر مردم و مدعوین هنگام دیدار با شما سنگ کنیم تا برای نشستن راحت باشند و لباس های آنها کثیف نشود.

امام هم در پاسخ فرمودند «همان اندازه که برای نشستن مردم لازم است کار کنید اشکالی ندارد ولی بالاتر از آن نه، باید ساده و بطور گچ و خاک باقی بماند».

البته محل سکونت امام هم در جماران بسیار ساده بود این طور نیست؟

بله حتی ایشان به سیستم روشنایی منزل خودشان هم حساس بودند و دستور داده بودند هیچ چراغ تزیینی در اتاق ها نصب نشود و فقط یک رشته سیم و لامپ کفایت می کند. حتی ایشان به حباب دور لامپ هم ایراد می گرفتند و اعتقاد داشتند تجمل گرایی است.

قضیه احداث بیمارستان کنار جماران چه بود امام با حساسیتی که در مورد مسایل عمرانی جماران داشتند چطور به ساخت آن رضایت دادند؟

این کار ابتدا با هماهنگی حاج سید احمد آقا و برخی از مسئولین انجام شد و می دانستند وقتی امام به گچ و خاک دیوار ایراد می گیرند قطعا اجازه ساخت یک بیمارستان اختصاصی برای خودشان را نخواهند داد.

خوب امام متوجه ساخت و ساز نمی شدند؟

چرا گاها که در ایوان منزل می آمدند شاهد کار بودند. اتفاقا برایشان سئوال شد که این آقایان اینجا چکار می کنند که به امام گفتند مشغول احداث یک درمانگاه برای پاسداران هستند که در موقع بروز مشکل نیازی نباشد به جای دوری مراجعه کنند.

امام هم چون خیلی بچه های سپاه را دوست داشت گفتند« خیلی هم خوب است». به هر حال این بیمارستان با نام بقیةالله شماره 2 در سال 63 با همه امکانات درمانی ساخته می شود.

همانطور که گفتم امام بطور غیر مستقیم مواقبت می شدند. به همین منظور در جای جای منزل امام زنگ های هشدار تعبیه شده بود و پرسنل بیمارستان به محض به صدا درآمدن زنگ های اطلاع رسانی بلافاصله در محل مستقر می شدند. تا سال 65 ارتباط امام با بیمارستان در همین حد بود.

اولین باری که قلب امام ایستاد

اولین بار کی و کجا امام رسما به این بیمارستان منتقل شدند؟

سال 65 بود. در این سال امام داخل منزل دچار سکته و ایست قلبی شدند ولی چون تیم پزشکی کاملا آماده چنین روزی بود بلافاصله بالای سر ایشان حاضر و عملیات احیای قبلی ریوی را شروع کردند و دوباره قلب امام برگشت.

یعنی ممکن بود زمان رحلت ایشان همان سال 65 باشد؟

بله اگر تیم پزشکی در بیمارستان مستقر نبود همان سال 65 ما امام را از دست می دادیم. بنایراین امام بعد از احیا داخل بیمارستان مستقر و به مدت 2 ماه بستری شدند.

رصد اخبار و اطلاعات دشمن با رادیوی جیبی

در طول این 2 ماه که حضرت امام بواسطه بیماری از تحولات روز دور بودند آیا نسبت به این مسایل دغدغه داشتند آیا علاقه ای به مطالعه و رادیو تلویزیون داشتند تا از خبرها مطلع شوند؟

سال 65 اوج جنگ ایران و عراق بود و با اشغال فاو توسط رزمندگان تحولات میدانی جنگ کاملا به نفع ایران بود. به خاطر همین هم همه روزه امام روزنامه ها را مطالعه می کردند و هم اینکه ایشان یک رادیوی کوچک جیبی داشتند که خودشان مستقیما روی موج رادیوهای بیگانه می رفتند و اخبار آنها را گوش می کردند و حتی با چک لیستی که تهیه کرده بودند موج رادیوها و ساعت پخش آنها را دقیقا می دانستند. از طرفی با مسئولین هم دیدار می کردند و کاملا در جریان همه امورات قرار داشتند.

چه موضوعی برای امام در رادیو های بیگانه جلب نظر می کرد؟

به هر حال ایشان می خواستند بدانند دشمن چه اطلاعاتی از داخل ایران دارد. جالب است بدانید در مدتی که امام بستری بودند هیچ اطلاعات و اخباری مبنی بر بیماری ایشان از این رادیوها مخابره نشد.

بی خبری پاسداران از حضور امام در بیمارستان!

چرا، یعنی اخبار بیماری درز نکرده بود؟

بیمارستانی که برای حضرت امام ساخته شد به نوعی فوق سری بود و حتی پاسدارانی که از بیت نگهبانی می دادند اطلاع نداشتند آنجا محلی تحت عنوان بیمارستان وجود دارد و امام در آن محل بستری هستند. زمانی که امام متوجه امنیت بالای بیمارستان شده و مطمئن می شوند خبری از آن به بیرون درز نمی کند، ، ساخت بیمارستان را مورد تایید قرار دادند. چون ممکن بود خبر بیماری امام به جبهه ها می رسید و این مسئله در روحیه رزمندگان تاثیر مطلوبی نداشت.

با توجه به سخت گیری که امام داشتند آیا شرطی هم برای ادامه فعالیت بقیةالله گذاشتند؟

بله شرط گذاشتند که این بیمارستان فقط مختص به من نباشد و باید مردم عادی هم امکان استفاده از این بیمارستان را داشته باشند و نیازمندان باید صد در صد رایگان در این بیمارستان درمان شوند. لذا این دستور امام با شرایط خاص امنیتی به اجرا در آمد و افراد عادی هم برای مداوا مورد پذیش قرار می گرفتند.

نماز معروفی که در کنار مقام معظم رهبری اقامه شد

آیا در این 2 ماه که امام مشغول مداوا بودند بصورت تلویزیونی تصویری از امام پخش شد؟

بله شاید معروفترین آن مربوط به نماز جماعتی است امام به اتفاق کارگزاران و برخی مسئولین در حیاط جماران اقامه کردند و مقام معظم رهبری هم در کنار ایشان قرار دارند و در بین نماز هم گفت و گویی بین ایشان رد و بدل می شود.

همان نمازی که قبل پخش اخبار سیما نمایش داده می شود؟

دقیقا همان صحنه بود. این نماز را امام حد فاصل بیماریشان اقامه کردند. چون به امام گفته شد مدتی است شما دیدار مردمی ندارید و دیده نشده اید و احتمال دارد دشمنان شک کنند به همین خاطر آمدند و با صلابت خاصی جلوی دوربین های تلویزیونی نماز خواندند و مجددا به بیمارستان بازگشتند.

سرطان یا عارضه قلبی

برگردیم به موضوع درمان امام، بعضا گفته می شود در روند تشخیص درمان امام مغایرت هایی وجود داشته، آیا عارضه قلبی باعث رحلت ایشان شد یا نوع بیماری متفاوت بود. در این خصوص قدری توضیح دهید؟

بیماری آخری که موجب بستری شدن امام در بیمارستان شد یعنی درسال 68، عارضه قلبی نبود. ایشان از اواخر اردیبهشت ماه دچار یکسری علایم کم خونی می شوند لذا آندوسکوپی معده انجام می دهند و از معده نمونه برداری می شود که پاسخ پاتولوژی بیانگر وجود یک نوع سرطان بدخیم در لنوفم دستگاه گوارشی امام بود.در اولین قدم هم ما باید امام را جراحی می کردیم و سپس روند شیمی درمانی آغاز می شد.

پزشکان تصمیم سختی گرفتند/ شروط امام برای مسئولین و حاج احمد آقا

آیا بحث عزیمت حضرت امام برای درمان به خارج از کشور مطرح نشد و در این خصوص کادر پزشکی و امام چه نظری داشتند؟

بعد از اینکه پزشکان به تشخیص نهایی رسیدند چند نکته را باید لحاظ می کردند، اولا تصمیم گیری برای انجام عمل جراحی کار بسیار دشواری بود. چون هم سن امام بالا بود و هم مشکل قلبی داشتند. از طرفی نوع بیماری نشان می داد امید چندانی برای علاج وجود ندارد بنابراین پس از مشورتهای فراوان با حاج سید احمد آقا، پزشکان و مسئولین کشوری و سران قوا تصمیم بر این شد که عمل انجام شود.

همان طور که در بالا مطرح کردم امام پذیرفتند که تحت عمل جراحی قرار گیرند اما به دو شرط. یکی اینکه ایشان تاکید کردند «من برای مداوا به هیچ وجه خارج از کشور نخواهم رفت و پزشک معالج غیر ایرانی را هم نمی پذیرم» یعنی نه پذیرفتند به خارج عزیمت کنند و نه با آمدن پزشک خارجی برای عمل جراحی به ایران موافقت نمودند.

نهایتا چه کسی امام را مورد عمل جراحی قرار داد؟

در همان بیمارستان جماران در تاریخ 68/3/2 توسط آقای دکتر ایرج فاضل عمل شدند که ایشان از اطبای خوب کشورمان هستند و در حال حاضر رییس نظام پزشکی هستند.

متاسفانه همان طور که به نوع بدخیم بیماری اشاره کردم امیدی به بهبود وضعیت امام نبود و علی رغم تلاش بی شائبه و زحمات شبانه روزی کادر پزشکی و پرستاری، ایشان به فاصله چند روز بعد از عمل جراحی به ملکوت اعلی پیوستند.

آنها که گفتند این انقلاب رفتنی است، بعدها پیام دادند...

بعنوان سخن پایانی این مصاحبه، یک تصویر ذهنی از شرایط بعد از رحلت حضرت امام به ما دهید؟

هر ملتی برای خودش یک لحظات تلخی به یادگار دارد که آن لحظات را هیچگاه از یاد نخواهد برد. به جرات می توان گفت یکی از ناگوارترین لحظات مردم ما ارتحال حضرت امام بود. حال شما تصور کنید در چنین شرایطی پزشکان و اطرافیان امام در آن لحظات پایانی چه رنجی را متحمل شدند. در مقابل دشمنان ما چقدر از رحلت امام خوشحال بودند چون تلخ کامی ملت ایران باعث شادی دشمنان ما می شد.

دوستانی که در آن شب ها رادیوهای بیگانه را چک کردند مضمون اخبار را این طور روایت می کردند که انقلاب وابسته به امام است و با فوت بنیانگذار انقلاب اسلامی این انقلاب هم رفتنی خواهد بود.

اما روز بعد از رحلت امام که مجلس خبرگان حضرت الله خامنه ای را بعنوان مقام معظم رهبری انتخاب کردند تمام رادیوهای بیگانه ای که بواسطه رحلت جانسوز حضرت امام ابراز خرسندی می کردند با شنیدن خبر جانشینی حضرت آقا اعلام کردند «امروز یک خمینی جدید متولد شد و ما دیگر نمی توانیم با این انقلاب کاری کنیم».

و امروز ما شاهد هستیم که به لطف خدا پیش بینی رادیوهای بیگانه آن زمان کاملا درست از آب در آمده است و ان شالله چنانچه من وشما به وصیت نامه عبادی سیاسی حضرت امام عمل کنیم این انقلاب هیچگاه شکست نخواهد خورد.