واکنش‌های «بسیار ناخوشایند» در انتظار ترامپ

در این میان برخی گمانه‌زنی‌ها مبنی بر احتمال خروج آمریکا از برجام وجود دارد، چرا که دونالد ترامپ بارها اعلام کرده، اگر اصلاحات مورد نظر او در این توافق صورت نگیرد ادامه حضور آمریکا در این توافق منتفی خواهد شد. در همین ارتباط براساس نوشته نیویورکر، بولتون به اروپایی‌ها گفته ترامپ به احتمال خیلی زیاد از برجام خارج می‌شود.

بیش از دو سال از اجرای برجام می‌گذرد و شاهد فراز و فرودهای بسیار و عهدشکنی‌های متعدد به بهانه‌های واهی از سوی طرف غربی بویژه آمریکا در مورد آن هستیم.

در نهمین گزارش سه‌ماهه وزارت امور خارجه در خصوص اجرای برجام نیز که سه روز پیش تقدیم مجلس شورای اسلامی شده به بدعهدی‌های آمریکا اشاره شده است. وزارت‌خارجه در گزارش خود، به بدعهدی‌های دولت آمریکا در قبال برجام و تشدید تلاش‌های این کشور برای تضعیف ارکان این توافق طی سه ماه اخیر، از جمله ادعای عدم پایبندی ایران به برجام (در مغایرت با ده گزارش رسمی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تائید پایبندی کامل ایران به تعهدات برجامی خود) و تعیین ضرب‌الاجل برای سه کشور اروپایی به منظور تغییر مفاد برجام، اشاره کرده و پیامدهای اقدامات مخرب دولت آمریکا بر تشدید فضای تردید و اثرگذاری منفی آن بر بهره‌مندی کامل کشورمان از منافع برجام تبیین شده است.

ایران، انتخاب‌های گسترده‌ای دارد

همچنین وزیر امور خارجه کشورمان که به نیویورک رفته است بر اقدامات وزارت امور خارجه به منظور مقابله با اقدامات ضد برجامی آمریکا و همچنین تبعات ناخوشایند تصمیم‌گیری اشتباه ترامپ در مورد برجام تاکید کرده است.

محمدجواد ظریف پس از ورود به نیویورک به‌منظور شرکت در اجلاس عالی‌رتبه صلح پایدار و همچنین سخنرانی در شورای روابط خارجی آمریکا در جمع خبرنگاران و در پاسخ به این که اگر آمریکا از برجام خارج شود اولین واکنش ایران چه خواهد بود، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران حتما بر اساس منافعش عمل می‌کند، ایران در برجام و بیرون از برجام انتخاب‌های گسترده‌ای برای اقدام دارد و حتما اقدامی که ایران خواهد کرد و واکنشی که جامعه بین‌الملل به حرکت آمریکا خواهد داشت، برای آمریکایی‌ها بسیار ناخوشایند است.

سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه نیز که به منظور برگزاری دور هشتم رایزنی‌های سیاسی ایران و نروژ در اسلو به سر می‌برد در دیدار با خانم اینه اریکسون سوریده، وزیر خارجه نروژ گفت: آژانس بین المللی انرژی اتمی در بیش از ده گزارش بر پایبندی ایران به تعهدات خود در برجام صحه گذاشته است؛ اما در مقابل آمریکا به تعهدات خود بدرستی عمل نکرده و با تعلل‌ها و بدعهدی‌های خود این توافق را در معرض نابودی قرار داده است.

وی تاکید کرد این یک برداشت کاملا غلط و یک اشتباه بزرگ است چنانچه کسی تصور کند ایران در هر شرایطی به برجام متعهد باقی خواهد ماند. به علاوه هر‌گونه تلاش در راستای مرتبط کردن برجام با دیگر موضوعات ناشی از رویکردهای غلط است و وضعیت منطقه را بسیار پیچیده تر خواهد کرد.

تقسیم کار اروپا و آمریکا علیه برجام

در کنار بدعهدی آمریکا در اجرای برجام نمی‌توان مواضع متناقض اروپاییان را در این مورد نادیده گرفت. از دی ماه سال گذشته، یعنی آخرین باری که ترامپ تعلیق تحریم‌ها را تمدید کرده است تاکنون، شاهد موضع‌گیری‌ها و مواضع متناقض اروپاییان در مورد حفظ برجام بوده‌ایم. اروپاییان در ظاهر از برجام حمایت کرده و بر لزوم حفظ آن تاکید می کنند. از سوی دیگر شاهد تلاش اروپا برای بازگرداندن تحریم‌های ایران به بهانه‌های دیگر هستیم. اروپایی‌ها در راستای تلاششان برای حفظ ظاهر برجام، رایزنی‌هایی با آمریکایی‌ها در دستور کار دارند و در همین زمینه صدراعظم آلمان و رئیس‌جمهور فرانسه قرار است در آینده نزدیک به واشنگتن سفر کنند.

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان پیش از سفرش به واشنگتن در حاشیه دیدار با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، از تاکید اتحادیه اروپا بر حفظ برجام گفت و تاکید کرد اتحادیه اروپا همچنان خواهان حفظ توافق هسته‌ای با ایران به‌رغم مخالفت‌های رئیس‌جمهور آمریکا با این توافق است.

همچنین بیش از 500 عضو پارلمان‌های انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه مشترک خود خطاب به همتایان آمریکایی‌شان از آنها خواستند دونالد ترامپ را متقاعد به ماندن در توافق هسته‌ای با ایران کنند.

این نمایندگان در بیانیه خود از کاخ سفید خواستند پیش از ضرب‌الاجل تعیین شده 12 می از سوی ترامپ بار دیگر تهدید وی برای خروج از توافق هسته‌ای را مورد بررسی قرار دهد.

اتخاذ مواضع ظاهری در جهت حمایت اروپاییان از برجام در حالی است که عملکرد آنها در این زمینه تائیدکننده صحت ادعاهایشان نیست و براساس اظهارات مقامات ارشد کشورمان، شاهد گام های عملی اروپا در اجرای برجام نبودیم.

علی‌اکبر ولایتی، عضو کمیته نظارت بر اجرای برجام در همین زمینه معتقد است آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها تقسیم نقش کردند که اروپایی‌ها محکم طرفدار برجام باشند و آمریکایی‌ها هم بگویند ما آن را قبول نداریم. از سوی دیگر فرانسوی‌ها مسائل موشکی را مطرح کرده و‌ انگلیسی‌ها در منطقه حضور داشته باشند، اما متوجه نشدند موضع ایران چیست.

به گزارش ایسنا، ولایتی در جمع خبرنگاران افزود: متزلزل ماندن برجام، زیانش برای ایران است و سودش برای آنها؛ اما اگر آمریکایی‌ها بخواهند برجام را بی‌محتوا کنند فکر نکنند ایران پایبند می‌ماند. وی افزود: برجام نه یک کلمه کم، نه یک کلمه زیاد. هر تغییری دهند ما آن را قبول نداریم. آنها می‌خواهند از برجام یک پوسته‌ای بدون محتوا بماند و ما این را قبول نداریم.

ایران نباید محل تبانی اروپا و آمریکا باشد

حشمت‌ا... فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با جام‌جم، برجام را غیرقابل تغییر و اصلاح عنوان کرد و گفت: مقامات کشورمان بارها هشدار داده‌اند که در صورت بر هم خوردن برجام، جمهوری اسلامی ایران نیز تعهدی در زمینه هسته‌ای نخواهد داشت و در ضمن از نظر فنی آمادگی لازم را برای دستیابی به پیشرفت‌های هسته ای خواهیم داشت. وی ادامه داد: یک ضلع برجام تحریم زدایی است، اما اگر بنا به ادامه تحریم‌ها باشد ایرانیان نیز وارد فاز مقابله خواهند شد. فلاحت‌پیشه معتقد است: برخی معادلات سطح بالا میان اروپا و آمریکا در جریان است که منافع ملی ایران نباید قربانی این معادلات شود. وی با بیان این که اروپاییان در دنیای امروز برای اثبات خود اقدام موفقی به نام برجام داشته و تلاش برای حفاظت آن دارند در عین حال افزود: نباید محل رایزنی و تبانی اروپا و آمریکا منافع ملی ایران باشد.

این نماینده مجلس اظهار کرد: اروپا تلاش دارد موضوع موشکی ایران را مطرح کرده و با آن دسته که معتقدند برد موشک‌های ایران باید حداکثر 300 کیلومتر بوده و در عین حال کشورمان را به تهدیدی علیه همسایگان تبدیل کرده همراهی کنند.

فلاحت‌پیشه با تاکید برعدم پذیرش اعمال محدودیت های موشکی بر ایران گفت: اروپاییان در حال حاضر با ادعاهای آمریکا در مورد موضوعات موشکی و تهدیدات منطقه‌ای ایران همراه شده اند و آنها تلاش می‌کنند در این زمینه در قبال دادن برخی امتیازات به آمریکا برجام را حفظ کنند. وی گفت: انجام مذاکرات موشکی برای ماندن در برجام خلاف منافع ملی ایران است؛ چرا که موضوع موشکی به معنای خلع سلاح کردن ایران است.