با این که در سالهای اخیر تلاشهای زیادی برای مهار قاچاق کالا شده و رهبر انقلاب هم تذکرات فراوانی در این زمینه دادهاند، همچنان قاچاق کالا از مهمترین موانع رونق تولید در کشور محسوب میشود. بهنظر میرسد نهادهای مسئول مبارزه با قاچاق کالا و ارز که عمدتا دولتی هم هستند، نتوانستهاند وظایف خود را در این زمینه انجام دهند.
در این شرایط، چند روز قبل حسن روحانی رئیسجمهور از ورود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به بحث مبارزه با قاچاق خبر داد.
رئیسجمهور در جلسه شورای اداری هرمزگان که هفته گذشته برگزار شد، تصریح کرد: مسئولیت مبارزه با قاچاق با نیروی انتظامی است، اما اخیراً در شورای عالی امنیت ملی، تصریح کردیم که در خلیج فارس، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز مسئولیت مبارزه با قاچاق را داشته باشد و حتماً با این تصمیم شرایط در مبارزه با قاچاق بهتر از گذشته خواهد شد.
بدیهی است انتخاب سپاه پاسداران برای مبارزه با قاچاق کالا به علت موفقیت این نهاد انقلابی در سایر حوزههای غیرنظامی است که در سالهای اخیر ورود کرده است که توسعه و آبادانی مناطق محروم و امدادرسانی به مناطق زلزلهزده از مصادیق آن محسوب میشود. ظاهراً ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و بخصوص گمرک نتوانسته آنطور که اقتصاد ایران نیاز دارد با قاچاق مقابله کند و در این باب از سپاه کمک خواسته شده است. در دولت یازدهم زمانی که مسعود کرباسیان وزیر امور اقتصادی و دارایی فعلی، ریاست گمرک ایران را بر عهده داشت، گمرک ایران از پنجره واحد تجارت فرامرزی رونمایی کرد و معتقد بودند با این اقدام دیگر هیچ کالایی بدون نظارت دولت وارد نخواهد شد، اما همچنان قاچاق کالا از گمرکات کشور ادامه دارد.
ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز بعد از انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری به حالت نیمه تعطیل درآمده و تشکیل جلسه نداده است.
در همین راستا دولت از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کمک خواسته تا در بحث مبارزه با قاچاق کالا و ارز ورود کند؛ قاچاقی که به گفته برخی مقامات کشور از مبادی رسمی مانند گمرک و مناطق آزاد انجام میشود.
در چند سال گذشته نیروهای انقلابی بسیج و سپاه قصد ورود به مبارزه با قاچاق را به صورت علمی داشتند، اما هیچ زمانی مورد توجه قرار نگرفتند.
اکنون این فرصت ایجاد شده که سپاه با ظرفیتهای اقتصادی و توانمندیهای بالایی که دارد بتواند ورود قاچاق از مبادی رسمی (گمرکات و مناطق آزاد) و مبادی غیررسمی را تا حد زیادی کاهش دهد.
نتیجه ورود سپاه
محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران در این باره به خبرنگار جامجم میگوید: زمانی که یک ارگان نظامی به مبارزه با قاچاق ورود میکند قطعاً در کنار موضوعاتی مانند بازنگری در تعرفه و وجود دستگاههای نظارتی واردات میتواند موفقیت این ارگان را چند برابر کند.
وی افزود: سال گذشته شاهد تراز مثبت تجاری بودیم اما به این موضوع توجه نکردیم که میزان قاچاق در کشور افزایش داشت و اگر میزان واردات غیررسمی را هم در تجارت لحاظ میکردیم، قطعاً این آمار منفی بود. زمانی که واردات غیررسمی روند صعودی دارد واردات رسمی کاهش مییابد و نمیتوان مثبت بودن تراز تجاری را در این شرایط یک دستاورد تلقی کرد، درنتیجه مبارزه با قاچاق کالا و ارز ممکن است تا حدی واردات را رشد دهد که موضوع بدی نیست.
بهمن طاهرخانی، عضو ناظر مجلس در ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ورود سپاه را به مبارزه با قاچاق مثبت دانست و تصریح کرد: متاسفانه هنوز رئیس جدیدی برای ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز انتخاب نشده و همین موضوع باعث میشود مبارزه با قاچاق به صورت جدی دنبال نشود.
وی افزود: ورود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به بحث مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیازمند قانون است که به نظر میرسد شرایط حضور این ارگان نظامی در بحث مقابله با قاچاق فراهم شده و بزودی شاهد دستاوردهای این تصمیم خواهیم بود.
این نماینده مجلس تاکید کرد: سپاه پاسداران در هر زمینهای که ورود کرده، توانسته موفق شود و قطعاً حضور یک نهاد انقلابی قدرتمند در بحث مقابله با قاچاق میتواند کمک حال تولید باشد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی باید عضوی از ستاد مبارزه با قاچاق کالا شود و امیدواریم با انتخاب رئیس جدید و راهبردهای مشخص دوباره مبارزه با قاچاق به صورت جدیتری دنبال شود.
سخنگوی سپاه: آمادهایم
سـردار رمضان شریف، سخنگوی سپاه اظهار کرد: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی براساس رسالت و وظایف ذاتی خود و درخواست دولت و سایر دستگاهها آماده گرهگشایی از مشکلات کشور و پاسخ به نیازهای نظام و انقلاب اسلامی در هر عرصهای بوده و هم اکنون نیز با تصمیم و تصریح شورای عالی امنیت ملی، عهده دار مسئولیت خطیر مبارزه با قاچاق در خلیج فارس شده است.
سخنگوی سپاه گفت: یکی از مبادی ورودی قاچاق به کشور مرزهای دریایی است و سپاه با حضور گسترده و سیال در سواحل دریایی میتواند کمک تعیین کنندهای در این زمینه ایفا کند و انشاءا... روند و حاصل اقدامات خود در این عرصه را در فرصتهای مقتضی به آگاهی ملت عظیم الشأن ایران خواهیم رساند.
مسئول روابط عمومی کل سپاه، چگونگی ورود سپاه به عرصه مقابله با قاچاق در خلیج فارس را مستلزم شفاف شدن جزئیات دانست و تاکید کرد: با ابلاغ جزئیات و مکانیزم اجرایی توسط ستاد کل نیروهای مسلح، در آینده نزدیک فرمانده نیروی دریایی سپاه توضیحات بیشتری راجع به این موضوع خواهند داشت.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد