پیدا و پنهان کنوانسیون‌های بین المللی

به این معنا که هم برتری قانون اساسی را بر این معاهدات در نظر بگیرد و با توجه به اصل 94 قانون اساسی که تمام مصوبات مجلس شورای اسلامی باید به شورای نگهبان فرستاده شود،‌ بعد از تائید این نهاد این مصوبات قابلیت اجرا دارد.

مطمئنا هر مصوبه‌ای که این موارد را لحاظ نکند مورد تائید شورای نگهبان قرار نخواهد گرفت.

نکته دیگر این‌که اصل بر این است که با جهان و سازمان‌های بین‌المللی تعامل داشته باشیم. تاکنون هم چنین بوده و مجموعه‌ای از اسناد بین‌المللی را نیز پذیرفته‌ایم اما تا آنجا ما این اسناد را پذیرفتیم که قوانین داخلی ما نباشد و در این اسناد بین‌المللی هم اجازه داده شده در جایی که این معاهدات در قوانین داخلی و فرهنگ و مذهب کشورها همخوانی ندارد، حق شرطی در نظر بگیرند و آن مواد را نپذیرند. تقریبا طبق معاهده وین این وضعیت عام برای کشورها در نظر گرفته شده است و کشورها می‌توانند با آزادی تمام و با اعمال حق شرط، یک وضعیت بین‌المللی را بپذیرند بنابراین اگر مجلس شورای اسلامی در این مسیر حرکت کرده باشد شاید خیلی مشکلی پیش نیاید اما اگر مصوبه‌ای را تصویب کردند که مغایر با قوانین داخلی ما باشد حتما مورد تصویب و تائید شورای نگهبان قرار نخواهد گرفت و درنهایت در حد بررسی خواهد بود که در مجلس شورای اسلامی مورد بحث قرار گرفته است. در نهایت شورای نگهبان است که باید در این زمینه تصمیم بگیرد.

از سوی دیگر در بحث نظام بین‌الملل اساسا کشور ما به عنوان یک عضو سازمان ملل متحد با سازمان‌های بین‌المللی مراودات دارد.

در شرایط کنونی مسائل و عواملی هم هست که دنیا را مورد تهدید قرار داده است. موضوع تروریسم از جمله این عوامل است.

واقعیت این است که اگر عزم بین‌المللی برای مبارزه با چنین عواملی و رفع تهدید کشورها از این جرایم باشد شایسته آن است که کشورها با این عوامل و جرایم سازمان‌یافته مبارزه کنند اما واقعیت دیگر این است که بعضی از کشورها سخن از مبارزه با تروریسم به میان می‌آورند، اما خود از عامل و حتی ایجاد‌کننده و مروج تروریسم هستند و لذا با چنین وضعیتی نمی‌توان با تروریسم مبارزه موثر کرد بنابراین در چنین معاهدات و کنوانسیون‌هایی اگر قرار باشد کشورهایی همچنان به رفتار دوگانه خود در مواجهه با تروریسم ادامه دهند، عضویت در چنین معاهداتی چندان کاری را پیش نخواهد برد.

گرچه جمهوری اسلامی ایران برای این‌که حسن نیت خود را نشان بدهد برای مبارزه با جرایم سازمان‌یافته در چنین همکاری‌های بین‌المللی اعلام آمادگی می‌کند، اما متاسفانه برخی از کشورها در ادعاهای خود برای مبارزه با جرایم سازمان یافته صادق نیستند. در چنین مواردی مسئولان جمهوری اسلامی ایران باید با رصد چنین مواضع و اتفاقاتی، موضعگیری مناسبی را اتخاذ کنند.

دکتر خیرالله پروین - استاد حقوق دانشگاه