مسئولان وزارت نفت تاکنون با وجود مطالبه کارشناسان، از ارائه جزئیات قرارداد با توتال خودداری کردهاند؛ اما هماینک خبر میرسد که این شرکت به دنبال واردات تجهیزات نفتی همچون لوله است؛ گویا وزارت نفت آنقدر در جزئیات قرارداد با توتال، سخاوت به خرج داده که این شرکت میتواند براحتی صنعت لولهسازی ایران را نادیده بگیرد و اقدام به واردات کند.
امیرحسین کاوه دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران در همین زمینه به نقل از نعمتزاده مشاور صنعتی وزیر نفت خبر داد که متاسفانه در کمال تعجب، توتال در فهرست خود اسم لولهسازان ایرانی تولیدکننده نفت و گاز را نیاورده و درصدد واردات لوله نفت و گاز از آلمان و چند کشور دیگر به ایران است. این در حالی است که قدرت ساخت لولههای نفت و گاز در کشور در حدی است که ایران نیازی به واردات لوله ندارد؛ حتی 260 کیلومتر لوله گازترش پروژههای توتال در 20 سال قبل هم توسط لولهسازان ایرانی تامین شد.
در حال حاضر سه شرکت لولهسازی اهواز، ماهشهر سدید و صفا تولیدکننده لولههای قطور فولادی خطوط انتقال نفت و گاز در ایران هستند. این شرکتها توانایی تولید لولههای با کیفیت جهت استفاده در محیطهای شیرین و ترش (زیردریا) را دارند. در این راستا، لولهسازان داخلی سوابق تولیدی درخشانی در هر دو زمینه ترش و شیرین را دارا هستند.
لوله سازان ایرانی تاکنون حدود سه میلیون تن لوله تولید کردهاند برای مثال تنها یک مورد آن پروژه مربوط به کشور ترکمنستان به طول 198 کیلومتر لوله 56 اینچ و وزن 117 هزار تن بوده است که توسط گروه صنعتی سدید انجام و با بهترین کیفیت و قیمت رقابتی و در زمان مقرر انجام شد.
توتال توانمندی شرکتهای ایرانی را سرسری بررسی کرد
امیرحسین کاوه دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران درباره قرارداد توتال به جامجم گفت: شرکت توتال توان ساخت داخلی ایران را بدرستی نشناخته است و به صورت سرسری و فقط با بازدیدی کوتاهمدت اقدام به ارزیابی ناقص شرکتهای سازنده تجهیزات نفت و گاز کرده است.
کاوه افزود: شرکتهای داخلی با توجه به مواردی که توتال اعلام کرده بود پس از نهایی شدن قرارداد این شرکت با وزارت نفت، اقدام به رفع مغایرتهای پیشنهادی کرده و منتظر ممیزی بعدی بودند، اما توتال بدون اطلاع قبلی تصمیم گرفت برخی تجهیزات و خدمات ازجمله لولههای موردنیاز خود را از خارج تامین کند.
دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران با اشاره به توانمندیهای موجود در ایران تاکید کرد: شرکتهای لولهسازی ماهشهر، صفا و اهواز از بهروزترین کارخانههای لولهسازی دنیا هستند. به عنوان مثال، لولهسازی ماهشهر با فناوری روز اروپا (آلمان) ساخته شده و فقط حدود ده سال از ساخت این شرکت میگذرد و با توجه به کیفیت بالای مواد اولیه مورد استفاده در این شرکت و دانش بهروز، کیفیت لولههای ساخته شده آن بسیار بالا و قابل رقابت با لولهسازان بنام اروپایی است. به عنوان مثال، شرکت سالزگیتر آلمان با نصب آزمایشگاه گازترش در شرکت لولهسازی ماهشهر تائیدیه استاندارد و توانمندی تولید را به این شرکت داده است و دقیقا توانمندی شرکت یادشده با آنچه توتال نیاز دارد همسو و مستند است که باید توتال برای خرید تصمیمگیری کند.
کاوه به جامجم گفت: در حال حاضر، با توجه به ظرفیت خالی تولیدکنندگان داخلی و نداشتن طرحهای کاری، این شرکتها قطعا توانایی تولید در شیفتهای بلندمدت جهت ساخت و تحویل لوله طبق زمانبندی موردنیاز توتال را دارند.
این مقام صنفی تصریح کرد: قرارداد با شرکت توتال فرانسه، قراردادی 4.8 میلیارد دلاری است، بنابراین با توجه به وسعت محل اجرای قرارداد؛ این طرح نیازمند حدود 250 کیلومتر لوله 32 اینچ مناسب گازترش حداکثر گرید X65 است که توانمندی داخلی میتواند تمام آن را تامین کند.
کاوه درباره مفاد قرارداد جهت استفاده از توانمندیهای داخلی با اشاره به سخنان وزیر نفت به جامجم گفت: این قرارداد برعکس سایر فاینانسها، هیچ محدودیتی برای استفاده از ظرفیتهای داخلی ندارد، بنابراین طبق گفته وزیر نفت، میتوان صد در صد کار را بر اساس قوانین مناقصه و طی مراحل قانونی به شرکتهای داخلی واگذار کرد.
دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران گفت: طی آخرین جلسهای که با آقای نعمتزاده، مشاور صنعتی وزیر نفت داشتیم، قرار بر این شده که مشکلات بررسی و استفاده از توانمندی داخلی در اولویت قرار گیرد. اما در صورت اجرایی نشدن آن میلیونها دلار هزینه به ایران برای واردات لوله تحمیل میشود.
واردات تجهیزات برقی
علاوه بر لولهسازان، تولیدکنندگان تجهیزات صنعتی برق داخلی هم نسبت به بیتوجهی توتال به آنها و واردات تجهیزات برقی ابراز نگرانی میکنند. در همین زمینه، پیام باقری، نایب رئیس سندیکای صنعت برق ایران با اشاره به قرارداد توتال به جامجم گفت: از آنجا که این قرارداد به صورت فاینانس بوده قطعا مشکلاتی برای تولیدکنندگان ایرانی ایجاد خواهد کرد.
باقری افزود: در اینگونه قراردادها شرکت خارجی قطعا برای تأمین نیازهایش از محصولات خارجی، اختیاراتی خواهد داشت که در این قرارداد هم در بخشهایی چنین اتفاقی افتاده است و تولیدکنندگان داخلی دچار چالش جدی شدهاند.
نایبرئیس سندیکای صنعت برق ایران ضمن اشاره به اینکه صنعت برق با این قرارداد، مشکل چندانی نداشته است به جامجم گفت: بر اساس آنچه توتال با ایران قرارداد بسته تقریبا 20درصد کل قرارداد در بخش صنعت برق است، بنابراین اگر قرار باشد توتال از خارج، نیازهایش را تامین کند قطعا مشکلات عمدهای در صنعت ایجاد میشود.
وی ضمن تاکید بر اینکه صنعت برق 95 درصد خودکفایی داشته و تولیدکنندگان میتوانند تمام نیازهای این پروژه را تامین کنند، تصریح کرد: مسئولان هنگام عقد قراردادهای اینچنینی باید دقیقا به توانمندی داخلی توجه داشته باشند تا بتوانند بر اساس آن، تبصرههایی را به قرارداد بیفزایند که طرف خارجی ملزم به استفاده از توانمندیهای داخلی شود، چون در غیر این صورت تولید داخلی قطعا از چرخه تولید خارج میشود.
مواد اولیه از آلمان، تولید از ما
یکی از مسئولان شرکت لوله سازی اهواز درباره واردات لوله توسط شرکت توتال به خبرنگار ما گفت: به نظر میرسد در قرارداد توتال قید شده که تامین لوله باید انجام شود که این موضوع معنای مختلفی دارد که تامین لوله هم میتواند از داخل باشد و هم از خارج کشور.وی افزود: این در حالی است که اگر در یک کشور توانایی ساخت لوله نباشد شرکت پیمانکار میتواند تامین تجهیزات موردنیاز خود را از خارج تهیه کند، اما به نظر میرسد این موضوع در ایران صحت نداشته باشد. از سوی دیگر احتمال دارد ورقهای موردنظر شرکت توتال از آلمان وارد شده و در کارخانه لولهسازی اهواز تولید شود.
عماد عزتی - اقتصاد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد