غنی سازی 90 درصدی پاسخ کوبنده به خروج آمریکا از برجام / ماشه برجام روی شقیقه ترامپ

نوذر شفیعی در گفتگو با جام جم آنلاین پیرامون تبعات احتمال خروج ترامپ از برجام گفت: در عالم سیاست همه چیز امکان پذیر است. همان طور که متغیرهایی برای خروج آمریکا از توافق هسته ای وجود دارد، به همان نسبت مولفه هایی داریم که ممکن است مانع از زیر پا گذاشتن توافق مذکور توسط ترامپ شود.

وی در خصوص ریشه های اصلی مخالفت ترامپ با برجام و اینکه چرا وی تا این اندازه با این سند بین المللی در تضاد قرار دارد، افزود: رییس، جمهوری خواه دولت آمریکا معتقد است، چرا این توافق جامع در دوره دموکرات ها و ریاست باراک اوباما با ایران به امضا رسیده است؟ به این معنی که چرا باید این موفقیت در دوران حاکمیت اردوگاه رقیب برای آمریکا حاصل شود؟

این کارشناس سیاست خارجی در همین ارتباط تصریح کرد: ترامپ به این موضوع می اندیشد، چنانچه روابط خارجی تهران ـ واشنگتن زیر سایه برجام بهبود یابد، چنین برگ زرینی تا ابد در تاریخ سیاست خارجی آمریکا بنام دموکرات ها ثبت خواهد شد. از این رو چه بسا اگر ایالات متحده از ابتدا به برجام پایبند بود ممکن بود تحولات سیاسی این کشور به گونه ای پیش می رفت که هیلاری کلینتون نامزد دموکرات ها کرسی رقابت ریاست جمهوری را به خود اختصاص می داد.

شفیعی در ادامه به دیگر ابعاد مخالفت مستاجر کنونی کاخ سفید با توافقات حاصله با سایر کشورها از جمله برجام، پرداخت و گفت: البته جمهوری خواهان به سردمداری ترامپ تنها با قرارداد برجام در تعارض نیستند. هر قراردادی که در دوران اوبامای دموکرات منعقد شده است محلی از مناقشه افراطیون آمریکا و حلقه اطرافیان ترامپ است. از جمله برنامه ملی خدمات درمانی اوباما موسوم به «اوباما کر» که در دوره ترامپ طرح لغو آن توسط سنا تصویب شد.

وی با بیان اینکه دستگاه دیپلماسی کشورمان باید مباحث دوران دموکرات ها را به همان سبک و سیاق با جمهوری خواهان آغاز کند، اظهار داشت: باید به این نکته توجه کنیم ترامپ از حوزه اقتصاد و تجارت وارد سیاست شده است و پدیده های سیاسی را به پدیده های مالی تجاری ترجمه می کند. بنابراین این تاجر پیشه در خصوص برجام از اوباما خرده می گیرد و می گوید چرا برخی منابع مالی ایران را آزاد کردند و ایران با بهره گیری از این منابع مالی هواپیمای ایرباس خریداری می کند و در خرید هواپیمای ساخت آمریکا تحفظ بیشتری به خرج می دهد.

این استاد دانشگاه و تحلیلگر مسایل سیاسی در همین راستا ابراز داشت: نوع نگاه ترامپ به سیاست بنده را به عنوان یک ناظر سیاسی به این اندیشه می رساند که امکان دارد با پیشنهاد اقتصادی وی را از بیزاری نسبت به برجام منصرف کرد. در حقیقت در این مقطع حساس می توان با ارایه پیشنهادهایی در حوزه تجاری، از لغو برجام توسط دولت آمریکا ممانعت بعمل آورد.

شفیعی با نگاهی رفتار شناسانه به شخصیت سیاسی اقتصادی کلیددار کاخ سفید، خاطر نشان کرد: ترامپ فردی انحصار طلب، تمامیت خواه و اقتدارگرا محسوب می شود. به لحاظ مطالعات روان شناسی که در خصوص وی صورت گرفته است. او شخصیت خود را به نوعی نیازمند به قدرت طلبی و نشان دادن «اوتوریته» به دنیا دانسته و شدیدا خود را نیازمند به احترام می بیند.

وی اضافه کرد: متاسفانه ترامپ از اطلاعات مطلوب و کافی در حوزه روابط بین الملل برخوردار نیست و به همین خاطر است که با همسایگان خود، قراردهای منعقد شده با دنیا ، کره شمالی و دسته آخر با توافق هسته ای همواره در کشمکش قرار دارد. در چنین شرایطی شاهد هستیم که رییس جمهور آمریکا همه تصمیمات را کاملا شخصی اتخاذ می کند و این موضوع به عنوان نقطه چالش برانگیز، سیاست خارجی کاخ سفید را در منفورترین حالت در برابر دید جهانیان قرار داده است.

شفیعی در این خصوص بیان داشت: معتقدم لابی های سیاست خارجی ما باید با «تینک تنک های» آمریکا( کانون های فکری) و تیم های مشورتی آنها وارد تعامل سازنده شود و آسیب های خروج از برجام را به نحو جامع تری برای آنها بازگو کنند تا بلکه آنها با نفوذ خود در بقای برنامه جامع اقدام مشترک موثر واقع شوند.

وی در رابطه با راهکار حفظ برجام از طرف واشنگتن تصریح کرد: مسئولان ما در عرصه دیپلماسی همچنان این امکان را دارند، با فشار بر کشورهای غربی خاصه دیگر اعضا گروه1+5 موجب شوند تا لابی های تصمیم گیر در سیاست خارجی آمریکا بیش از گذشته فعال گشته در جهت محور مثبت به تصمیمات لجام گسیخته ترامپ زاویه بخشند.

این تحلیلگر حوزه سیاست خارجی با اشاره به مخالفت سرسختانه مقامات ارشد دولت آمریکا همچون ماتیس و تیلرسون( وزرای دفاع و خارجه) با دیدگاه ترامپ درباره برجام عنوان داشت: ماتیس تاکید کرده است، اگر یقین بدانم ایران به اجرای توافق هسته ای پایبند بوده حتما به رییس جمهور فشار می آورم از خروج برجام منصرف شود. تیلرسون هم به موازات وزیر دفاع کابینه ترامپ چنین نقطه نظری دارد.

شفیعی افزود: در اصل رییس جمهور آمریکا به خاطر فشارهای داخلی که جامعه مدنی و نخبگانی می‌ آورند، تلاش دارد با فشار روی برجام اذهان عمومی مردم خود را منحرف کرده تا فشارهای موجود به دلیل ناکارآمدی جمهوری خواهان تعدیل شود.

وی عدم خروج کاخ سفید از برجام را نوعی منفعت برای ایران دانست و گفت: حتی اگر هم آمریکا از برجام خارج شود برای جمهوری اسلامی حایز منفعت و سود است. به این دلیل که امروز دانشمندان ایرانی در عرصه فعالیت هسته ای از دست توانمندی برخوردار هستند و در حوزه تحقیقات و توسعه به بالندگی مثال زدنی نایل آمده ایم.

شفیعی تاکید کرد: خروج ترامپ از برجام مساوی با کنار گذاشتن محدودیت های برنامه هسته ای ( در چارچوب پادمان و توافق هسته ای) خواهد بود و در گام بعدی جمهوری اسلامی ایران با قرار گرفتن در مسیر غنی سازی 90 درصد جواب کوبنده ای به آمریکایی ها می دهد.

وی در خصوص اینکه در چنین شرایطی که تحلیل شد، اروپا در کجای توافق هسته ای خواهد ایستاد، پاسخ داد: قطعا فشار دولت های اروپایی به ترامپ فزونی می یابد و وی را در یک نظام علی و معلولی مقصر اصلی رویکرد تلافی جویانه ایران به شمار می آورند. لذا این فضا باعث جدایی تاکتیکی قاره سبز از آمریکا خواهد شد.

وی در پایان خاطر نشان کرد: با اینکه اروپا در رابطه با ایران دست به عصا حرکت می کند اما باید توجه کنیم چنانچه قرار بود دولت های اروپایی در نقض برجام با ایالات متحده هم گام می شدند؛ تا این اندازه همچون آلمان، فرانسه و ایتالیا با ما در مراوده اقتصادی ورود پیدا نمی کردند!

شفیعی در پیش بینی خود در خصوص چشم انداز خروج ترامپ از برجام، افزود: طبق دکترین ماشه (بر اساس نص برجام اگر یکی از طرفین به تعهدش در برجام عمل نکند طرف مقابل به صورت اتوماتیک می‌تواند برجام را نقض کند) با تمام توان به سمت فعالیت های خود حرکت خواهیم کرد.

وی تصریح کرد: نکته بعد اینکه متحدان سنتی آمریکا در اروپا دیگر به همراهی این کشور نمی پردازند. و دسته آخر اینکه پروژه ایران هراسی که مدت هاست توسط رسانه های غربی به جهان مخابره می شود با شکستی فاحش مواجه می شود و در این میان دولت ترامپ از منظر جامعه ملل به عنوان یاغی محسوب شده و همگان پی می برند ایران از ابتدا تابع موازین بین المللی بوده است و این آمریکا است که منزوی تر از پیش خواهد شد.

محمدرضا شجاعیان/جام جم آنلاین