پایان حکومت طلای سیاه نزدیک است؟

در این زمینه،‌ بسیاری از کارشناسان با اشاره به سرعت حرکت به سمت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در بخش‌های مختلف می‌گویند: بسیاری از صنایع نسبت به استفاده انرژی خود در حال تجدیدنظر هستند و سراغ انرژی‌های نوین رفته‌اند و تغییر مسیر تولید خودروهای برقی در این زمینه می‌تواند تأثیر قابل توجهی داشته باشد.

برخی کارشناسان معتقدند، جایگاه فعلی خودروهای بنزینی و گازوئیلی در کنار سرمایه‌گذاری گسترده برای بهبود عملکرد موتورهای یادشده و کاهش مصرف سوخت در آنها مانعی قابل توجه برای حذف کامل خودرو با سوخت فسیلی است.

لیتیوم به جای بنزین

برایان اسکات، تحلیلگر بازار انرژی در انگلستان می‌گوید: سهم تقاضای نفت برای تامین سوخت موردنیاز خودروهای جهان قابل توجه است و در شرایط فعلی که اغلب تولیدکنندگان عمده به دنبال تولید خودروهای برقی حرکت کرده‌اند، تا دو دهه آینده، بخش قابل توجهی از تقاضای نفت از بازار خارج خواهد شد. اسکات افزود: اهمیت سرمایه‌گذاری در تولید خودروهای برقی و ارتقای فناوری‌های نوین در این نوع وسایل نقلیه به جایی رسیده که طی یک سال گذشته، ارزش سهام بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات الکتریکی خودروهای برقی بیش از 6 درصد افزایش داشته و تقاضا برای خرید سهام آنها همچنان ادامه دارد. وی با اشاره به افزایش تقاضای خرید لیتیوم برای تولید باتری‌های الکتریکی تاکید کرد: روند افزایش تقاضای خرید لیتیوم در بازار به گونه‌ای بوده که طی دو سال گذشته،‌ ارزش سهام شرکت‌های فعال در این زمینه مثل گلکسی ریسورس 6/8 درصد رشد داشته است و نکته جالب توجه این که دیگر شرکت‌های تولیدکننده نیز حداقل 3/4 درصد و حداکثر 7 درصد رشد را به خود دیده‌اند. بر اساس برآوردهای انجام‌شده از سوی بخش انرژی‌های نوین بلومبرگ تا سال 2040 میلادی به دلیل برنامه‌های گسترش تولید خودروهای الکتریکی نزدیک به 8 میلیون بشکه نفت از تقاضای جهانی کاهش می‌یابد. یکی از مدیران ارشد شرکت شل درباره کاهش تقاضای نفت در یک دهه آینده گفت: روند سریع جایگزینی سوخت‌های نوین با سوخت‌های فسیلی باعث شده، طی پنج سال گذشته تقریبا ارزش سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری در سوخت‌های نوین 1/7 برابر افزایش یابد که این نشانه‌ای بر پایان عصر طلایی نفت خواهد بود. وی افزود: اوایل دهه 2030 میلادی به دلیل سرعت گرفتن برقی شدن همه لوازم و تجهیزات حمل و نقل، نزول سرمایه‌گذاری در طلای سیاه آغاز شده و تولیدکنندگان نفت باید از همین امروز دنبال جایگزینی برای درآمدهایشان باشند. این فعال صنعت نفت معتقد است، باید واژه طلای سیاه را به نوعی تغییر داد که بیانگر واقعیت اقتصادی این صنعت در طول یک دهه آینده است در حالی که برخی فلزات مثل لیتیوم در حال درخشیدن در بازار هستند.

اژدها وارد می‌شود

کارشناسان در حال برآورد میزان کاهش تقاضای نفت طی دو دهه آینده به دلیل کاهش تولید خودروهای بنزینی و گازوئیلی هستند در حالی که شین گوبین، معاون وزیر صنایع چین خبر ممنوعیت تولید و فروش خودروهای بنزینی و گازوئیلی را در کشورش اعلام کرده است.

کارشناسان می‌گویند: اگرچه هنوز زمان دقیقی برای اجرایی شدن این برنامه از سوی دولت چین اعلام نشده، اما برنامه‌ریزی این کشور برای اجرای چنین سیاستی با در نظر گرفتن حجم بازار چین می‌تواند تأثیر قابل توجهی در بازار تقاضای انرژی بخصوص سوخت‌های فسیلی داشته باشد.

برآوردهای انجام‌شده از روند توسعه شرکت‌های تولیدکننده خودروهای الکتریکی در سرزمین اژدها نیز نشان‌دهنده توسعه گسترده این شرکت‌ها برای دستیابی به سهم بازار بیشتر در آینده بازار خودروهای الکتریکی است، به صورتی که مرکز انجمن خودروسازان چین در این زمینه اعلام کرده است، سهام شرکت BYD بزرگ‌ترین سازنده وسایل نقلیه الکتریکی چین به میزان 7/2 درصد طی شش ماه گذشته رشد داشته در حالی که شرکت BAIC هنگ کنگ تنها 3درصد رشد قیمت سهام را تجربه کرده است.

این انجمن، نشانه دیگر توسعه تولید خودروهای الکتریکی چینی را در رونق کسب‌وکار تولیدکنندگان باتری‌های نوین برای این خودروها می‌داند و رشد ارزش سهام شرکت EV سازنده باتری‌های لیتیومی این کشور را طی دوره یادشده 5/3 درصد اعلام کرده است.

نکته قابل توجه در گزارش انجمن خودروسازی چین این است که بر اساس آمارهای موجود در انجمن یادشده طی هفت ماه گذشته در بازار چین،‌ 46 هزار و 855 دستگاه خودروی با سوخت‌های نوین فروخته شده که از این تعداد 36 هزار و 48 دستگاه با موتورهای تمام الکتریکی و استفاده از باتری بوده و مابقی دارای موتورهای هیبریدی هستند که از طریق ژنراتور داخلی برق موردنیاز را برای حرکت
تامین می‌کنند.

تأثیر موتورهای ارتقایافته احتراق داخلی

کرک آرگوس، کارشناس صنعت خودروسازی می‌گوید: روند بهبود کارآیی موتورهای احتراق داخلی باعث شده، تقاضای بنزین روند کاهشی داشته باشد که در کنار آن، خودروهای الکتریکی می‌توانند، تأثیر بسزایی در این زمینه داشته باشند.

آرگوس تاکید کرد، افزایش تعداد خودروهای الکتریکی طی 15 سال آینده تقریبا 1/3 میلیون بشکه از تقاضای بازار نفت را کاهش می‌دهد که در کنار آن،‌ بهبود عملکرد موتورهای احتراق داخلی نیز تقریبا 3 میلیون بشکه از تقاضا را کاهش می‌دهد که مجموع آنها به رقمی نزدیک به 4/5 میلیون بشکه خواهد رسید.

این کارشناس معتقد است، نمی‌توان متصور شد، تقاضای بنزین برای همیشه به دلیل الکتریکی شدن خودروها حذف می‌شود، اما کاهش قابل توجه تقاضای نفت در دوره یادشده می‌تواند عاملی برای بی‌توجهی سرمایه‌گذاران به پروژه‌های نفتی باشد و به جای آن، سرمایه‌گذاری در شرکت‌های مرتبط با تولید خودروهای برقی روبه فزونی است.