آموزش حضور در فضای مجازی با «رسانش »

اشتیاق مخاطب به سواد رسانه‌ای

تهیه‌کننده رسانش ضمن اشاره به برنامه‌هایی که درباره فضای مجازی ساخته و از تلویزیون پخش شده است، تاکید می‌کند: این برنامه، برای اولین بار به صورت تخصصی موضوع سواد رسانه‌ای و چگونگی حضور در فضای مجازی را مطرح می‌کند و ابعاد آن را مورد طرح و بررسی قرار می‌دهد.

باطنی که اجرای رسانش را نیز به عهده دارد، درباره اهداف و ضرورت‌های تولید چنین برنامه‌ای توضیح می‌دهد: از پنج سال پیش مردم ما در جمع کاربران تلفن‌های همراه هوشمند قرار گرفته‌اند، از سه سال پیش در استفاده از شبکه‌های اجتماعی صدرنشین شده‌اند و از یک سال و نیم پیش ایرانی‌ها، صدرنشین کسب و کارهای رسانه‌ای هستند، اما این همه آن چیزی نیست که باعث شده ما برنامه‌ای درباره سواد رسانه‌ای بسازیم.

این تهیه‌کننده تصریح می‌کند: ایرانی‌ها بیشتر از هر ملیت دیگری، عبارت سواد رسانه‌ای (Media Literacy) را در گوگل جست‌وجو کرده‌اند و ترند این عبارت متعلق به ایرانی‌هاست.

باطنی این برنامه را همراهی صدا و سیما در پاسخگویی به مطالبه عمومی مردم در زمینه یادگیری سواد رسانه‌ای می‌داند و امیدوار است رسانش، گام بلندی برای ارتقای سواد رسانه‌ای در کشور باشد.

تنوع و تعامل رسانه‌ای

براساس توضیحات باطنی، موضوعاتی چون بازی‌های رایانه‌ای، تلویزیون، فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی و حتی موسیقی و سینما به عنوان رسانه ازجمله محورهای برنامه رسانش است.

محمدصادق باطنی که سال گذشته و در دوره پخش آزمایشی شبکه امید، سردبیر و مجری برنامه «یک حبه نقد» بود، یکی از محورهای اصلی رسانش را نقد عملکرد صدا و سیما برمی‌شمرد. وی با اشاره به مشارکت نوجوانان در این بخش از برنامه توضیح می‌دهد: از دو دیدگاه، یکی از نگاه نوجوانانه و دیگری از منظر کارشناسان و متخصصان سواد رسانه‌ای، عملکرد صدا و سیما در شیوه‌های اطلاع‌رسانی، تبلیغات و سرگرمی‌سازی را بی‌پرده نقد خواهیم کرد.

به گفته این تهیه‌کننده، نقد رسانه ملی از موضع سواد رسانه‌ای صورت می‌گیرد و در جهت هدف اصلی برنامه یعنی ارتقای سواد ‌رسانه‌ای است.

متغیر بودن موضوعات

محمد دیماسی در مقام کارگردان، ایجاد تنوع در ساختار برنامه رسانش را یکی از راهکارهای جذب مخاطب نوجوان می‌داند و توضیح می‌دهد: در هر برنامه براساس موضوع مورد بحث، ممکن است از چیدمان دکور تا نحوه تعامل با نوجوانان دستخوش تغییر شود.

دیماسی درباره مهمانان می‌گوید: مهمانان برنامه از میان کارشناسان و متخصصانی انتخاب می‌شوند که به موضوع مورد بحث اشراف دارند. قرار نیست به سراغ سلبریتی‌ها برویم، اما از سلبریتی‌ها‌ به عنوان یک پدیده رسانه‌ای حتما در این برنامه صحبت خواهیم کرد. این کارگردان ضمن اشاره به ارائه گرافیک جذاب، رنگ و لعاب پرنشاط و ایجاد ریتم و ساختار متنوع در جهت جلب نظر مخاطب نوجوان اظهار می‌کند: حضور و همکاری نوجوانان در برنامه نقش تعیین‌کننده در ارتقای آن خواهد داشت و امیدوارم نظراتشان را به ما منتقل کنند، چون این نظرات حتما در تولید قسمت‌های بعدی برنامه تاثیرگذار خواهد بود.

آغاز یک نهضت ملی

دکتر سیدبشیر حسینی، عضو هیات علمی دانشگاه صدا و سیما و از استادان دانشگاه امام صادق(ع) که به عنوان مشاور با گروه تولید برنامه رسانش همکاری دارد، آموزش سواد رسانه‌ای را نیازمند یک نهضت می‌داند؛ نهضتی شبیه آنچه در دهه 60 برای سوادآموزی در کشور رخ داد. وی در این باره می‌گوید: سواد رسانه‌ای دانش و مهارت استفاده از رسانه‌ها و به خصوص رسانه‌های مجازی است و در عصر رسانه‌ها نه‌تنها در ایران بلکه در همه کشورها آموزش آن ضرورت دارد.

از دیدگاه این پژوهشگر رسانه، طبیعی است نوجوانان در صف اول آموزش سواد رسانه‌ای قرار بگیرند و به همین منظور، برنامه رسانش تدارک ویژه‌ای برای آن در نظر گرفته است. به گفته دکتر حسینی، این برنامه با موضوع تغییر و تحولات زندگی در عصر رسانه‌ها آغاز شده و در ادامه به موضوعاتی چون بازی‌های رایانه‌ای، سلبریتی‌های فضای مجازی، رهبران افکار، تبلیغات و پیام‌های تجاری، فنون اقناع‌ کاربران، رسانه‌شناسی، انواع رسانه‌ها و قابلیت هر کدام، تاثیر موسیقی و دیگر رسانه‌های صوتی، عملکرد رسانه‌های تصویری ازجمله سینما و بازنمایی اهداف و تفاوت رویکرد رسانه‌های مختلف می‌پردازد.

رسانش در آفریقا

برنامه «رسانش» بزودی طی ارتباط با نوجوانان آفریقایی با آنها درباره برداشت‌شان از ایران و نقش رسانه‌ها در شکل‌گیری این برداشت گفت‌وگو می‌کند. سیدبشیر حسینی به عنوان مشاور برنامه بزودی به چهار کشور آفریقایی سفر می‌کند و در این سفر ضمن ارتباط با برنامه رسانش نشان می‌دهد تعریف و برداشت افراد از کشورهای مختلف بر اساس تصویری که رسانه‌ها از این کشورها نمایش می‌دهند، شکل گرفته است.

حسینی تاکید می‌کند: در گفت‌وگو با نوجوانان ایرانی‌ و آفریقایی خواهیم دید نه برداشتی که آفریقایی‌ها از ما دارند درست است و نه برداشتی که ما از آنها داریم و این نتیجه سیاست‌ رسانه‌هاست.

آذر مهاجر

رادیو و تلویزیون