تصورات غلط درباره سقط جنین

گاهی، این غم آنچنان مادران را در خود می‌بلعد که آنها را با افسردگی مواجه می‌کند و مدت‌ها و چه بسا سالیان متمادی، فرآیند زندگی آنان را مختل می‌کند. مرگ ناشی از سقط جنین و در پی آن نازایی می‌تواند افسردگی زنان را مادام‌العمر کند. تلخی و رنج ناشی از این واقعه باعث این گمان شده است که اگر زنان قبل از بارداری تصورات و باورهای خود را درباره سقط جنین ارزیابی کنند، شاید در موارد متعددی بتوانند مانع بروز اتفاقات تلخ شوند. متاسفانه آمار بالای سقط جنین گویای آن است که زنان نسبت به عوامل موثر در وقوع این اتفاق بی‌اطلاع یا کم توجه هستند. به همین دلیل شاهد وجود تصورات غلط و آسیب زننده در این زمینه هستیم.

دکتر صفیه عشوری‌مقدم، متخصص زنان و زایمان درباره تصورات غلطی که منجر به بروز سقط جنین می‌شود به جام‌جم می‌گوید: واقعیت این است که هیچ اقدام قطعی برای پیشگیری از سقط جنین وجود ندارد؛ اما زنان می‌توانند با رعایت نکاتی ریسک بروز این مساله را کاهش دهند.

ریسک بالای سقط متاثر از سن بالا

محققان می‌گویند سن، مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مانع بارداری در کل دنیا محسوب می‌شود. دکتر عشوری‌مقدم با تائید این مطلب می‌گوید: اگر خانمی در جوانی بین 25 تا 30 سال قرار دارد، احتمال این که بارداری خوبی داشته باشد و با ریسک پایین‌تری مواجه باشد، بیشتر است، اما هرچه سن به 40 سالگی و بالاتر نزدیک‌تر می‌شود به همان میزان ریسک سقط جنین نیز افزایش می‌یابد. آنچنان که از هر سه بارداری یکی به سقط منجر می‌شود.

این متخصص زنان و زایمان ادامه می‌دهد: اولین تصور غلط این است که خانم‌ها گمان می‌کنند هر وقت دلشان بخواهد، می‌توانند باردار شوند. این نگرش غلط و بارداری در سنین بالا از جمله دلایل مهم بالا بودن آمار سقط جنین است.

بی‌تحرکی به دلیل ترس از سقط

اشتباه دیگری که در حال تبدیل به یک فرهنگ میان زنان است، بی‌تحرکی مادران باردار به دلیل ترس از سقط جنین است. دکتر عشوری‌مقدم تأکید می‌کند: ما متخصصان به هیچ عنوان این نگرش اشتباه را قبول نداریم و معتقدیم زنان در صورتی که به تشخیص پزشک مشکل خاصی نداشته باشند در وضعیت عادی از همان هفته‌ها و ماه‌های اول بارداری باید به فعالیت‌های عادی روزمره خود ادامه بدهند.

وی ادامه می‌دهد: هیچ بارداری ای منجر به سقط نمی‌شود، مگر آن که فرد مشکل خاصی همچون سابقه زایمان زودرس، نارسایی دهانه رحم، فیبروم، عفونت و... داشته باشد. انجام فعالیت‌های روزانه به میزان متوسط و عادی نه تنها بد نیست، بلکه خوب است. مثلا انجام پیاده‌روی معمولی باعث افزایش گردش خون، تعداد نبض و در نتیجه خونرسانی بهتر به جنین و افزایش ضریب سلامت جنین می‌شود.

دکتر عشوری‌مقدم به مادران توصیه می‌کند تصورات غلط خود را درباره محکوم‌بودن زن باردار به استراحت مطلق در خانه و بی‌تحرکی تغییر دهند؛ چرا که اگر کسی در معرض خطر باشد، سقط حتی با خوابیدن در خانه هم می‌تواند اتفاق بیفتد.

ناباروری براثر سقط جنین

شرایط اقتصادی و اجتماعی و البته دیدگاه افراد به زندگی موجب شده برخی از زوجین بر خلاف گذشتگان تمایل چندانی نسبت به بچه‌دار شدن بخصوص در سال‌های اولیه زندگی مشترک خود نداشته باشند و اگر بر حسب اتفاق دچار بارداری زودهنگام شوند، دست به اقدامات خطرناکی می‌زنند که می‌تواند به محرومیت همیشگی آنها از چشیدن طعم مادری منجر شود.

دکتر عشوری‌مقدم در این زمینه می‌گوید: فرقی نمی‌کند زنان جوان از چه روشی برای سقط جنین استفاده می‌کنند. بر مبنای یک تصور غلط، برخی زنان از روش‌های غیراصولی و بهداشتی همچون کورتاژهای سنتی یا دارو برای سقط جنین استفاده می‌کنند. با این گمان که فرصت کافی برای بچه‌دار شدن دارند.در صورتی که هر کدام ازاین روش‌ها می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری همچون نازایی، عفونت و چسبندگی به همراه داشته باشد.

خطر سقط جنین در بارداری دوم

این توصیه را شاید شما هم بسیار شنیده باشید که به زنان جوان گفته می‌شود در بارداری اول چون خطر سقط جنین بالاست، بنابراین مراقبت‌های ویژه‌ای داشته باشند.

این متخصص زنان و زایمان می‌گوید: افراد متعددی هستند با آن که بارداری و زایمان خوب و آرومی برای فرزند اول داشته‌اند، اما هنگام بارداری فرزند دوم دچار مشکلات مربوط به سقط شده‌اند. بنابراین خطر سقط فقط به بارداری اول محدود نمی‌شود.

وی ادامه می‌دهد: در بارداری اول توصیه می‌شود در سه ماه اول از انجام کارهای سنگین خودداری کنند، اما این توصیه به معنای بی‌تحرکی و استراحت مطلق نیست، بلکه رعایت اعتدال در انجام کارهاست. یک زن باردار باید از خسته‌کردن خود اجتناب کند.

این متخصص زنان و زایمان تأکید می‌کند: قصد من ترساندن زنان از بارداری نیست. آمار بالای سقط جنین (15 درصد میان زنان جوان و 30 درصد در زنان میانسال)، دلیل تأکید متخصصان بر ضرورت آگاهی زنان درباره مراقبت‌های لازم در دوران قبل و بعد بارداری است.

فاصله زمانی میان دو بارداری

دکتر عشوری‌مقدم یکی دیگر از تصورات غلط مربوط به سقط را فاصله بین دو بارداری عنوان می‌کند و می‌گوید: مراجعانی داشته‌ام که بعد از گذشت ده سال از زایمان اول خود تمایل به بارداری دوم داشته‌اند. ایجاد چنین فاصله زمانی با توجه به افزایش سن و سایر خطر‌ها اشتباه است.

وی ادامه می‌دهد: به زنانی که در وضعیت عادی قرار دارند و سقط جنین قبل از هفته دوازدهم رخ داده است، توصیه می‌شود تحت نظر پزشک خود در مدت زمان سه تا شش ماه نسبت به بارداری بعدی خود اقدام کنند. مخصوصا اگر سن خانم بالای 35 باشد بیش از شش ماه توصیه نمی‌کنیم.

بیماری‌های موثر در سقط جنین

سن، ابتلای مادر به بیماری‌های زمینه ای، دیابت، آلودگی‌های عفونی، چسبندگی داخل لگن، فشار خون بالا، بیماری‌های ایمنی همچون لوپوس ازجمله عوامل موثر در سقط جنین بخصوص در بارداری دوم زنان عنوان می‌شود. ممکن است فرد در فاصله دو بارداری به یکی از بیماری‌های مذکور مبتلا شده باشد و بر اثر وجود این عوامل دچار سقط جنین شود، بنابراین درباره خطر سقط جنین هیچ استثنایی وجود ندارد.

رابطه سقط جنین و افسردگی

سقط جنین می‌تواند اثرات روانشناختی همچون افسردگی برای مادر داشته باشد. به همین دلیل متخصصان توصیه می‌کنند افراد بعد از وقوع این اتفاق حتما به یک روانپزشک یا روان شناس مراجعه کنند و احساسات و افکار خود را با این متخصصان در میان بگذارند تا برای بارداری بعدی خود از سلامت لازم و کافی برخوردار باشند و دستخوش استرس و اضطراب ناشی از سقط جنین مجدد نشوند.

سهیلا فلاحی

جام‌جم