آب بسته‌بندی هم قاچاق می‌شود!

واردات آب‌های بسته‌بندی شده خارجی از آن دست وارداتی است که اساسا باید متوقف شود، چراکه کشورمان کمبودی در تولید این کالا ندارد. در این زمینه با پیمان فروهر، دبیرکل انجمن تولیدکنندگان آب بسته‌بندی گفت‌وگو کرده‌ایم.

آیا شما تائید می‌کنید واردات آب آشامیدنی صورت گرفته است؟

بله، مدتی است این آب‌ها که مخاطبان خاصی مثل سفارتخانه‌ها و افراد خارجی مقیم ایران دارد، وارد بازار شده که برخی از هموطنان نیز خریدار این کالا شده‌اند. اما لازم است اعلام کنم که حجم واردات این آب‌های آشامیدنی اصلا به اندازه‌ای نیست که بخواهیم نگران واردات آنها باشیم.

به‌طور کلی شما با این رویه موافق هستید؟

ببینید بسیاری از کارشناسان تاکید دارند برای تقویت تولیدکنندگان داخلی باید از سیاست درهای باز استفاده کنیم تا ورود کالاهای خارجی باعث ایجاد رقابت جهت افزایش کیفیت تولیدات ایران باشد. اما نکته اینجاست که این رقابت باید سالم و به نفع تولید داخلی باشد.

منظور شما چیست؟

منظورم قاچاق است، چون با این شیوه قطعا تولید داخل، زیان خواهد کرد اما وقتی واردات، قانونی صورت بگیرد با درنظر گرفتن قوانین موجود و اخذ عوارض، نباید نگران واردات این کالا باشیم بلکه انجمن از این سیاست یعنی واردات قانونی استقبال می‌کند چون مشتریان و هموطنان می‌بینند کالاهای ایران هزار تومان فروخته می‌شود و کالاهای خارجی با همان مشخصات و کیفیت نزدیک به 20 برابر، پس خریداران می‌توانند تصمیم‌گیری کنند.

قاچاق در این زمینه چقدر است؟

شاید در گذشته واردات غیرقانونی این نوع محصولات صورت می‌گرفت، اما مدتی است که واردات غیرقانونی آب بسته‌بندی کمتر شده است. البته دلیل قاچاق این بود که در گذشته هیچ مجوزی برای واردات قانونی داده نمی‌شد، اما مدتی است مسئولان و نهادهای مربوط با این تقاضا موافقت کرده‌اند و با سپری شدن شرایط واردات قانونی متقاضیان واردات می‌توانند اقدام به واردات قانونی و کنترل‌شده کنند.

میزان تعرفه گمرکی واردات این محصول چقدر تعیین شده‌است؟

براساس آخرین اخباری که در اختیار داریم، میزان تعرفه گمرکی این کالا در جمهوری اسلامی ایران 60 درصد است که همین امر باعث افزایش قیمت آن در داخل بازار بوده و به نوعی عامل حمایت از تولیدات داخلی است.

در برخی تبلیغات کیفیت این آب‌های بسته‌بندی متفاوت از تولیدات داخلی عنوان می‌شود، آیا تائید می‌کنید؟

به هیچ عنوان تفاوتی در این زمینه نیست و صرفا در حد چند دهم درصد است . به عنوان مثال در برخی املاح مانند کلسیم، سدیم یا املاح دیگر ممکن است تفاوت‌هایی وجود داشته باشد. اما این‌که بگوییم کالاهای خارجی و وارداتی می‌توانند اثرات متفاوتی برای بدن داشته باشند هیچ پایه علمی و منطقی نداشته و صرفاً بازارگرمی و تبلیغات است که خریداران باید به این نکته توجه ویژه داشته باشند. کیفیت محصولات و آب‌های ایران به گونه‌ای است که امروز چهار تولیدکننده بزرگ و بنام خارجی در ایران با اشتغال کارگران ایرانی و سرمایه‌گذاری مشغول فعالیت و تولید محصولات هستند.

شما اشاره کردید به مشتریان خاص این نوع آب‌های بسته‌بندی! آیا آماری از میزان مصرف آب بسته‌بندی در جامعه دارید؟

با توجه به برآوردها و تحقیقاتی که انجام داده‌ایم، میزان مصرف آب بسته بندی در بازار ایران 8/2 درصد جمعیت ایران است به همین دلیل هنوز فضای بالایی برای فعالیت داریم که باید برای آن بازارسازی کنیم. به همین دلیل وقتی به بازار کل توجه داریم هیچ نگرانی از ورود آب بسته بندی 20 هزار تومانی یا همان خارجی نداریم.

چند واحد بسته‌بندی آب در ایران داریم؟

تقریباً 140 تا 150 واحد بسته بندی آب داریم که همه این تولیدکنندگان فعال نیستند و براساس فصول مختلف یا حتی شرایط خاص به صورت دوره‌ای فعالیت می‌کنند و برای مدتی هم ممکن است تعطیل باشند. هرچند مشکلات اقتصادی و بانکی هم در این زمینه تاثیرگذار است. در این تعداد کارخانه نزدیک به 50 هزار نفر در آنها شاغل هستند.

سرانه مصرف آب بسته‌بندی در کشورهای اطراف چقدر است؟

در بسیاری از کشورهای پیشرفته سرانه مصرف بیشتر از 110 لیتر است و در کشور ترکیه، همسایه شمال غربی کشورمان 140 لیتر هم ثبت شده در حالی که ایران تنها 15 لیتر است، این تفاوت معنادار است که باید برای آن فرهنگسازی و برنامه‌ریزی داشته باشیم.

از نظر مواد اولیه بسته‌بندی مشکلی وجود دارد؟

در این زمینه کمبودهایی وجود دارد، البته به دلیل این‌که تولیدکننده آن در کشورمان محدود است، اما مصرف‌کننده بسیار زیاد شده ‌است، بنابراین زمانی که در پیک تولید هستیم، گاهی اوقات به مواد اولیه بسته‌بندی دسترسی نداریم و لازم است که مسئولان در زمینه تولید مواد شیمیایی یا همان «پت» زمینه‌های سرمایه‌گذاری را فراهم کنند.

آیا صادرات هم داریم؟

صادرات آب بسته‌بندی در ایران در طول سال‌های گذشته سیر نزولی داشته‌ و سهم بسیار کمی از تولیدات را به بازارهای منطقه ارسال کرده‌ایم. به این دلیل که محصول حجیم است و باید با استفاده از یارانه‌های مختلف مثل حمل و نقل، شرکت در نمایشگاه‌ها و... روانه بازارهای هدف شود در حالی که ایران چنین فعالیتی نداشته است.

عماد عزتی - اقتصاد