برچسب ها - آنتوان چخوف

آنتوان چخوف نامی‌آشنا هم برای اهالی ادبیات و هم برای اهالی تئاتر است، زیرا از او آثار درخشانی در حوزه ادبیات داستانی و نمایشنامه به‌جا مانده است. نوشته‌هایی عمیق و غالبا با رگه‌هایی از طنز که محدود به ادبیات روس نیست و به‌راحتی با بسیاری از فرهنگ‌ها ارتباط برقرار می‌کند.

میکائیل شهرستانی، بازیگر و کارگردان نام آشنای کشورمان است که افزون بر بازی‌های زیبا و قابل تأمل، بارها با هنرجویانش نمایش‌هایی را به صحنه آورده و هدف عمده، تکمیل آموزش آنان بر صحنه است و شاید این روزها یکی از موفق‌ترین آثارش را با دو گروه از هنرجویانش در روزهای زوج و فرد در تماشاخانه ایرانشهر اجرا ‌کند؛ منظور نمایش «باغ آلبالو» آخرین اثر آنتوان چخوف است که همچنان پس از ۱۲۰سال در ایران، قابلیت نمایشی خود را آشکارا بروز می‌دهد اما کار کردن چنین متنی چندان هم راحت نیست. با میکائیل شهرستانی درباره چند و چون اجرای باغ آلبالو در جام‌جم گفت‌وگو کرده‌ایم.

«غصه» سوگواری بشر است. قصه تنهایی و بی‌اعتنایی است. تنهایی بی‌انتهایی که رنجش جمعی هر لحظه فردی را به درون پیله‌اش سوق می‌دهد. بی‌اعتنایی‌ که ترجیح حیوانی را بر هر انسانی مرجح می‌کند. غصه، عزاداری بر مرگ نیست، سوگواری بر مردگان است. نمایش نفوس تباه‌شده‌ای است که در برزخ نامعلومی درگذرند. هیأت انسان دارند اما حیثیت انسانی نه. گزارش گفت‌وگویی خلأ‌گونه است. ادای حروفی که مثل برف زیر پای عابران پوک و تهی می‌شوند. تصویری ساده از وضعیتی بغرنج و سخت شکننده. تکرر مکررات است که نویسنده در تاروپود نوشته، شخصیت و مخاطب می‌ریزد تا متوجه موقعیتی دردناک شویم: «به‌زودی یک هفته می‌شود که پسرش مرده است و او هنوز با هیچ‌کس سیر درباره‌اش حرف نزده است...» افتتاحیه داستان به‌رسم فیلمنامه آغاز می‌شود: «هوای گرگ‌ومیش غروب» انگار چخوف قصد دارد بگوید: مکان/ غروب/ بیرون؛ پس با یک «تصویر ــ داستان» طرفیم. ریزش تنبل‌گونه برف غیر از این‌که به آن خاصیتی محرک و جاندار بدهد، در واقع از زمخت بودن محیط و موقعیت نیز خبر می‌دهد: «دانه‌های درشت برف آبدار با تنبلی به دور چراغ‌های خیابان که تازه روشن‌شان کرده‌اند، می‌چرخند و با هم روی بام‌ها و پشت اسب‌ها و شانه و کلاه آدم‌ها...».

ژان والژان یکی از نقش‌های ماندگاری است که مهدی فتحی از خود باقی گذاشته است. بازیگر توانمندی که بعد از انقلاب تا حدودی کم‌کار شده بود اما توانست با بازی در چنین نقش‌هایی بار دیگر به روزهای اوج خود برگردد.

دانشمندان علت واقعی مرگ آنتوان چخوف را اعلام کردند.

کارگردان نمایش «دای وانیا» گفت: مسئله چخوف و دایی وانیا مسئله انسان است و این اثر به ما یادآوری می‌کند که انسان در مسائل خود، خانواده، وطن و از همه مهمتر در مقابل تاریخ مسئول است.