هرگاه به کاروانسرا، پل و کوشکی در ایران امروز اشاره می‌شود، اغلب آن را ازجمله کارها و ساخت و سازهای شاه‌عباس می‌دانند. همچون انوشیروان ساسانی که در دوره اسلامی، اقدامات سلسله ساسانی را بیشتر به او منسوب ساخته و دادگستری‌اش را همه‌جا ستوده‌اند، شاه‌عباس نیز به عنوان بزرگ‌ترین شاه صفوی در دوره اسلامی ایران به کردارها و ساخت و سازهای نیکو نامبردار شده است.

آدمی را در زندگانی وقت بسیار است. زمانی برای کار‌کردن، زمانی برای خوردن و خفتن و زمانی برای نشاط و تفریح. به تفریح نشستن در تاریخ ایران خود داستان درازی دارد. ایرانی مانند سایر ملل گاه در حیاط خانه خویش یا در مکان‌های خصوصی به تفریح و نشاط می‌نشیند. اما ایرانی مرد انزوا و انفراد نیست. در تاریخ ما هرآنجا سخن از مردان مرد می‌رود، صحبت سفره‌های فراخ و دستان گشاده به میان می‌آید. یکی از وجوه مثبت شاه و اشراف و ثروتمند در تاریخ ایران همانا در جمع بودن و با مردم نقل گفتن است. اینچنین است که شاه‌عباس اول محبوب‌ترین شاه صفوی می‌شود و شاه طهماسب اول به دلیل انزواطلبی مورد سرزنش واقع می‌شود. (وی چند سال به‌دلیل وسواس شدیدی که به آن مبتلا بود پا از کاخ بیرون ننهاد) مکان‌های تجمع ایرانیان در تاریخ را می‌توان از یک نظر به دو قسم مکان‌های عمومی (تکیه و میدان چوگان‌بازی) و مکان‌های نیمه‌عمومی (کاروانسرا و قهوه‌خانه) تقسیم کرد.