سیاست ترامپ تکرار رویکردهای سنتی

براساس اظهارات آقای ترامپ و انتخاب مشاوران و کارگزاران دولت جدید آمریکا نمی‌شود ارزیابی درست و روشنی از سیاست‌های آمریکا در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ ارائه داد.

چرا که همیشه مقامات جدید آمریکا در مواجهه با صحنه واقعی ناگزیز از تنظیم سیاست‌های خود براساس واقعیت‌های خارجی می‌شوند.

مثلا آقای اوباما اساسا با شعار تغییر روی کار آمد و همه‌جا در جلوی تریبون‌های سخنرانی‌های انتخاباتی او واژه «change» به‌صورت برجسته وجود داشت و او از این موضوع صحبت می‌کرد که سیاست خارجی آمریکا را عوض و روابط خارجی ایالات متحده را دگرگون می‌کند.

سیاست‌های آمریکا درباره گوانتانامو و امثال آن را تغییر می‌دهد اما وقتی که آمد و هشت سال هم بر کرسی ریاست جمهوری آمریکا تکیه زد، دیدیم که هیچ تغییری در سیاست‌های آمریکا نسبت به داخل این کشور و منطقه پیش نیامد.

بنابراین بعید می‌دانم دونالد ترامپ بتواند تغییر عمده‌ای ایجاد کند. چرا که اساسا سیاست آمریکا در منطقه ما یک سیاست انفعالی است و تغییر سیاست انفعالی و رفتن به سیاست فعال نیازمند به توانایی و انرژی جدیدی است که ما چنین توانایی را در آقای ترامپ و تیم او مشاهده نمی‌کنیم. بنابراین گمان این‌که دوره ترامپ حتما دوره تحول خواهد بود، به نظرم همراه با اسناد و دلایل قطعی نیست و صرفا گمانه زنی‌های است که بعضی‌ها دوست دارند با تکیه بر عبارت‌های کلی وانمود کنند که از بسیاری از مسائل با خبر هستند.

همچنین با توجه به سیاست‌هایی که تاکنون از سوی ترامپ مطرح شده و عمده مباحث ارائه شده از سوی او مبنی بر تمرکز بر مسائل داخلی آمریکا، وضعیت خاورمیانه چه تغییری خواهد یافت آیا ریاست‌جمهوری جدید ایالات متحده از خاورمیانه به‌طور کلی خارج می‌شود یا به نوعی دیگر مداخلات خود را افزایش می‌دهد؟ آمریکایی‌ها در طول 20 سال گذشته به جز موارد استثنایی مثل حمله به افغانستان و عراق به‌طور مرتب در منطقه در حال کاهش نقش بودند و بعد از ماجرای 2001 هم با آشکار شدن شکست این نوع سیاست‌ها، در سال 2005 عملا آمریکایی‌ها دست به تغییر سیاست‌های خود زدند و ما شاهد افول دوباره مداخلات آمریکا در منطقه بودیم.

به نظر من هم آمریکا در دوره ترامپ هم نه به‌خاطر این‌که ترامپ ارزیابی منطقی‌تری از اوباما دارد بلکه به‌خاطر این‌که سیر تنزل سیاست‌های آمریکا در سطح جهان که از مدت‌ها قبل شروع شده بود در هر دوره‌ای استمرار داشت و در دوره جدید هم ادامه پیدا خواهد کرد. من گمان نمی‌کنم به رغم این‌که وانمود می‌شود ترامپ یک پدیده است، در نهایت در سطح جهان اتفاق عمده‌ای که نشان از وضعیت جدید باشد پیش بیاید.

مباحثی هم پیرامون نزدیکی احتمالی آمریکا و روسیه در دوره ترامپ و نفع یا ضرر ما از این ماجرا مطرح می‌شود. نزدیکی ترامپ و پوتین مسلما محوریت بیشتری به پوتین در منطقه می‌دهد و اگر او از این روابط هوشمندانه استفاده کند ایران ضرر نخواهد کرد. اما اگر آمریکایی‌ها چنانچه بتوانند در یک بازی به نوعی روی دوش آقای پوتین سوار شوند و روسیه را مدیریت کنند، طبعا ایران ضرر خواهد کرد. ولی به نظر من آقای پوتین بسیار هوشمندتر از آن است که ترامپ را روی دوش‌های خود جا بدهد.

دکتر سعدالله زارعی - کارشناس مسائل منطقه

ضمیمه جام سیاست جام جم