به گزارش خبرنگار جامجم از بوشهر، تخریب و نابودی جنگلها در استان بوشهر از طریق آتشسوزی، قلع و قمع برای تهیه زغال و... تاکنون آسیبهای زیادی به این عرصههای طبیعی بویژه در شهرستان دشتستان وارد کرده است. از سویی نیروهای انسانی و تجهیزات ارگانهای دولتی همچون منابع طبیعی برای جلوگیری از این تخریبها کافی نیست. در این شرایط حضور و فعالیت مردم و سمنهای مردمی ضروری است.
درختانی که زغال میشوند
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان دشتستان نیز با اشاره به کشف 140 کیلو زغال از کورههای تولید زغال در کوههای گیسکان جمغاری دشتستان، به جامجم میگوید: علاوه بر شناسایی این دو کوره زغالی، چند انبار چوب و هیزم که عمدتا از درختان بادام کوهی بودند نیز توسط ماموران یگان حفاظت اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان دشتستان، از متخلفان شناسایی و ثبت و ضبط شد.
ابوالقاسم محمدی همچنین با اشاره به شناسایی متخلفی که با قطع 110 اصله درخت بادام کوهی، خسارتی معادل 79میلیون و 200 هزار ریال به بار آورده است و تشکیل پرونده قضایی برای وی، میافزاید: متخلفان و سودجویان، کورههای زغالی خود را (برای تبدیل چوب درختان عمدتا بادام به زغال) با خاک و سنگ در دل کوه و در فضای تقریبی سه مترمربعی میسازند و درختان بادام کوهی و... را که تاثیر بسزایی در اکوسیستم و اکولوژی منطقه و مصارف دارویی و صنعتی دارند، در آستانه نابودی کامل قرار دادهاند.
وی با بیان اینکه عواملی همچون قطع راحت درختان بادام نسبت به سایر درختان و تولید زغال خوب و یکدست از این نوع درخت، متخلفان و سودجویان را به قطع این گونه باارزش ترغیب کرده است، تصریح میکند: بازار خوب برای فروش این محصول در برازجان نیز دلیل دیگری است که باعث شده متخلفان نفع شخصی را بر نفع عمومی ترجیح دهند.
تلاش برای جذب اعتبار
وقتی خشکسالی سالهای اخیر و حمله لارو سوسک چوبخوار به ساقههای درختان بادام کوهی را که باعث خشکیدگی غیرمعمول بین درختان بادام کوهی شده به تخریب آنها توسط انسان بیفزاییم، لزوم حفاظت از این گونه گیاهی آشکارتر میشود تا آنجا که به گفته رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان دشتستان، درخواستهایی برای جذب اعتبارات در زمینه ملی و استانی برای ایجاد هلالیهای آبگیر بهمنظور بهرهگیری بیشتر از بارشهای کم صورت گرفته است تا در جهت حفظ اینگونه باارزش گامهایی برداشته شود.
محمدی با بیان اینکه درخت بادامکوهی در سطح استان بیشتر در بخشهای ارم، بوشکان، کوه سیاه و جم و ریز مشاهده میشود، تصریح میکند: نابودی این گونه گیاهی که در طب سنتی برای درمان بیماریهای ریوی و عفونتهای پوستی و در صنایع برای چسبسازی از آن بهره برده میشود، نهتنها زیبایی طبیعت را در منطقه به مخاطره میاندازد، بلکه اکوسیستم و اکولوژی منطقه را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. ضمن اینکه در کنار فواید مختلف دارویی و صنعتی، حیوانات وحشی و اهلی منطقه نیز از آن تغذیه میکنند و نابودی آن، نابودی غذای این حیوانات را نیز به همراه خواهد داشت.
اجرای طرح مردمی جنگلانه
اتقاقا برای بهرهگیری از این ظرفیت مردمی، چندی پیش طرح ملی جنگلانه با کاشت بذر درختان بادام کوهی، کنار و کهور ایرانی همزمان با سراسر کشور در استان بوشهر نیز اجرا شد.
نیما اژدری یکی از فعالان محیطزیست است که به حامیان طرح جنگلانه پیوسته تا با نهادینه کردن فرهنگ حفظ و توسعه منابع طبیعی به یاری دوستداران طبیعت بشتابد.
وی در اینباره به جامجم گفت: با همکاری نیروهای منابع طبیعی و آبخیزداری، در ده هکتار از مناطق کوهستانی گیسکان دشتستان، بذرهای بادام کوهی افشاندیم و در کنار نیروهای منابع طبیعی از بذرهای کاشته شده، نگهداری خواهیم کرد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر نیز در این خصوص اظهار کرد: در این طرح ملی کاشت درخت در اراضی مرتعی با همکاری تشکلهای مردمنهاد و دوستداران جنگل و محیطزیست در تمام شهرستانهای استان بوشهر اجرا میشود.
سهیل مهاجری با بیان اینکه این طرح در مراتعی که در سالهای گذشته بر اثر آتشسوزی یا حوادث طبیعی از جمله سیل خسارت دیده است، درحال اجرا شدن است، افزود: در این طرح بیش از 40 هزار اصله نهال بادام کوهی و سایر گونههای متناسب با وضعیت آب و هوایی شهرستان دشتی در مراتع تنگ سدر کاشته میشود.
ضرورت همکاری سمنها
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان دشتستان با بیان اینکه محدودیت منابع انسانی و کمبود تجهیزات برای حفاظت از منابع طبیعی نیاز به حضور سمنها را در امر حفاظت ضروری کرده است، خاطرنشان میکند: بر اساس استانداردهای جهانی برای هر ده هزار هکتار باید یک مامور حفاظتی وجود داشته باشد، این در حالی است که در کشور ما برای هر 70 هزار هکتار یک مامور حفاظتی وجود دارد، آن هم در شرایطی که از تجهیزات و امکانات لازم نیز محروم هستند، بهطور مثال تنها وسیلهای که اکنون یک مامور حفاظتی در دشتستان در اختیار دارد یک موتورسیکلت، بدون دوربین و اسلحه است. در این شرایط اگر آتشسوزی در فواصل دور رخ دهد، بهدلیل نبود تجهیزاتی مانند دوربین ماموران بموقع متوجه نخواهند شد یا در صورتی که متخلفان به سمت ماموران تیراندازی کنند آنان وسیله دفاعی از خود ندارند. لذا استفاده از خود مردم و فرهنگسازی لازم بهترین راه برای جلوگیری از تجاوز متخلفان به منابع طبیعی است.
راضیه بوستانی - جامجم بوشهر
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد