دنیای پرافت و خیز نوجوانان که قدم به دنیای جوانی می‌گذارند، ظرفیت مناسبی برای تولید فیلم‌های سینمایی است

سهم اندک نوجوانان از سینمای ایران

اکثر نوجوانان و جوانان به دنبال اثبات خود، توانایی‌ها و در مجموع استقلال‌شان به خانواده و جامعه هستند و در این راه بعضا وارد مسیرهای پر از آزمون و خطایی می‌شوند که گاهی برای خود و خانواده‌هایشان هزینه‌هایی دارد. دختران و پسرانی که تازه به دنیای جوانی پا گذاشته‌اند کم‌تجربه‌ و در عین حال خواهان استقلال هستند. دوست دارند راه‌‌های گوناگون و تازه را تجربه کنند و به اصطلاح ترسی ندارند که سرشان به سنگ بخورد. اما واقعیت این است نمی‌توان آنها را به حال خود رها کرد و منتظر ماند تا آنها دوره خامی را طی کرده و به پختگی برسند. یکی از راه‌های جذابی که می‌تواند به آنها نزدیک شده و با زبانی بدیع و به دور از هر گونه نصیحت و یکجانبه‌نگری آنها را در مسیر درست قرار دهد، سینماست. فیلمسازان می‌توانند با تولید فیلم‌های جذاب و در عین حال اخلاقی و فرهنگی با نوجوانان و جوانان دوست شده، در کنار آنها قرار گیرند و تجربه‌‌‌های خوبی را در اختیارشان قرار دهند. با این همه آیا سینمای ما از این ظرفیت استفاده لازم را می‌کند؟ موضوعاتی که در سینمای اجتماعی و خانوادگی طرح می‌شود، چقدر به این گروه سنی می‌پردازد و برای جذب آنها به سینما تلاش می‌کند؟

کد خبر: ۹۸۰۰۱۴

از فرد تا اجتماع

دکتر منوچهر آشتیانی، جامعه‌شناس و پژوهشگر فلسفه درخصوص ساخت فیلم‌هایی با محوریت نوجوانان و تاثیر آنها بر افراد، خانواده و جامعه به جام‌جم گفت: در حوزه سینما، پرداختن به مضامین اجتماعی و رفتارهای اجتماعی (هنجار یا ناهنجار) بسیار ضروری است؛ چرا که باعث رشد، تحول و دگرگونی در رفتار و کردار هر شخص و نهایتا جامعه می‌شود. ضمن این که محیط اجتماعی در رفتار و خلق و خوی یک فرد تاثیر مستقیم دارد. وقتی فیلم‌هایی با مضامین سازنده و با محوریت جوانان یا نوجوانان ساخته می‌شود قطعا می‌تواند الگوی مناسبی برای آنها باشد. همواره باید به خاطر داشت که سینما برگرفته از مسائل اجتماعی است که در واقع در دل همین اجتماع قرار دارد و بنابراین بازتاب آنها بر پرده سینما در فرهنگ شهری تاثیرگذار است.

نسلی کمال‌جو و معترض

دکتر مصطفی جلالی‌فخر، پزشک و منتقد سینما با اشاره به کمال‌جویی نسل نوجوان امروزی، توضیح داد: در سینما پرداختن به مسائل، مشکلات و کلا نوجوانان در مفهوم کلی ارزشمند است. چون این قشر در سینمای ایران معمولا نادیده گرفته می‌شوند، اما این که نوجوان قهرمان فیلمی باشد، مقوله دیگری است و اساسا باید مشخص شود که قهرمان در این گونه چقدر باعث ارتقای خودش و اطرافیانش می‌شود. مثلا در فیلم «لاک قرمز» که این روزها بر پرده سینماست، قهرمان نوجوانش بیشتر صبوری می‌کند و با ناملایمات کنار می‌آید و در این روند ممکن است افکار و جهان‌بینی‌اش هم ارتقا یابد. البته این نمونه نمی‌تواند الگویی برای نسل نوجوان یا جوان امروزی ما باشد. چون این نسل در جامعه فعلی کمال‌جو و معترض است. برای چنین نسلی خوشایند نیست که ما کسی را به عنوان قهرمان به او معرفی کنیم که می‌تواند خیلی خوب رنج‌های اطراف را تحمل کند و اتفاقا شاید همین موضوع باعث شود نوجوان در مقابل سینما و ادبیات گارد بگیرد. از این جهت که با چنین الگویی فکر می‌کند جامعه از او تصویری می‌خواهد که جزو آرزوهایش نیست. شاید اگر ما بتوانیم قهرمان‌هایی را به آنها معرفی کنیم که در جهت تحقق آرزوهایشان قدم‌های مثبتی برمی‌دارند، بیشتر بپذیرند.

به نوجوان‌ها مسئولیت بدهیم

سیدجمال سیدحاتمی کارگردان فیلم «لاک قرمز» درباره توجه به دختران نوجوان و جوان در سینما گفت: در دوره فعلی این جمله خیلی شنیده می‌شود که دخترها مسئولیت‌پذیری ندارند نه در مقابل خانواده و نه جامعه! اما من با این تفکر موافق نیستم،در فیلم لاک قرمز سعی من بر این بود نشان دهم اگر دخترهای نوجوان را باور کنیم و به آنها مسئولیت بدهیم، بخوبی می‌توانند از عهده آن برآیند. باید آنها را در شرایطش قرار داد و بعد نتیجه‌گیری کرد.