رومینا قربانی لجاجت پـدر

رومینا کلاس پنجم است. تا همین دو سال قبل که پدر و مادرش هنوز از هم جدا نشده بودند کودکی درسخوان و پرانرژی بود، اما اکنون او رومینای دو سال پیش نیست. پس از جدایی والدینش دادگاه حضانت او را به پدرش داد؛ پدری که تمام وجودش پر از عقده‌های گشوده نشده است. پدر سعی می‌کند از ملاقات‌های رومینا و مادر جلوگیری کند و موفق هم هست. مادر رومینا در این دو سال برای پس گرفتن دخترش هر کاری لازم بوده، انجام داده، اما هر بار به بن‌بست خورده است. همسر سابقش توانایی مالی قابل توجهی دارد و این در حالی است که مریم، مادر رومینا منبع درآمدی ندارد و پس از طلاق نزد خانواده و پدر و مادرش برگشته است. زمانی گرفتن حضانت کامل رومینا هدف اصلی مریم بود، اما اکنون به دیدن هفته‌ای یک‌بار دخترش قانع شده است چیزی که همسر سابقش با ترفندهای مختلف از او دریغ می‌کند.

مادر در حسرت دیدار فرزند

پدر رومینا پس از طلاق در مدت زمان، کوتاهی ازدواج می‌کند. همسر جدیدش میانه خوبی با رومینا ندارد. دخترک در خانه مدام با بدرفتاری مواجه می‌شود و گاهی اوقات از پدر عصبی‌اش هم کتک می‌خورد. چاره چیست؟ چه چیزی به صلاح رومیناست؟ مادر رومینا می‌گوید: «دخترم شرایط روحی بسیار بدی دارد و همیشه عصبی و ناراحت است. مدام دلتنگ من است و از نامادریش می‌ترسد. او هم خودش می‌خواهد نزد من بیاید. پدرم با کمال میل هزینه‌های او را تقبل می‌کند، اما همسر سابقم اجازه نمی‌دهد. او حتی از ملاقات‌های من و دخترم جلوگیری می‌کند. نگران دخترم هستم. بیشتر از آن که دلتنگش باشم نگران آینده‌اش هستم. او با این شرایط روحی نمی‌تواند در آینده فرد موفقی برای جامعه باشد.»

اکنون که مریم با این شرایط روبه‌رو شده بهترین کار چیست و پدر رومینا براساس قانون حق دارد از ملاقات‌ها جلوگیری کند؟

رامین سردشتی، کارشناس حقوق و وکیل پایه یک دادگستری در این باره می‌گوید: «ممانعت از ملاقات فرزند توسط یکی از والدین براساس قانون مجازات اسلامی و قانون حمایت از خانواده جرم تلقی می‌شود. در صورتی که یکی از والدین از این حق استنکاف کنند براساس ماده 646 قانون مجازات اسلامی به 3 تا 6 ماه حبس و پرداخت جزای نقدی محکوم می‌شود. علاوه بر این براساس قانون حمایت از خانواده این مساله به عنوان ممانعت از حق قابل پیگیری است.» به این ترتیب مریم می‌تواند از همسرش با این عنوان که از ملاقاتش با فرزند جلوگیری می‌کند، شکایت کند. عواقب کیفری می‌تواند در انتظار پدری باشد بدون دلیل منطقی و فقط بر اساس احساسات و کینه‌های گذشته یک مادر را از دیدار فرزندش جلوگیری می‌کند. بسیاری از پدران و مادران برای رسیدن به اهداف خود به ناحق طفل را وجه المصالحه قرار می‌دهند و روح لطیف او را بازیچه مقاصد خود می‌کنند.

شرایط بد یک دختر 10 ساله

اما مشکلات مریم درخصوص رابطه با دخترش یکی، دو تا نیست. مشکل بزرگ دیگر مربوط می‌شود به شرایط بد روحی رومینای ده ساله و چگونگی گرفتن حضانت فرزند. دختر کوچک در خانه پدر و در کنار نامادری باردارش روزهای سختی می‌گذراند. او تفریحی ندارد و گاهی اوقات آنچنان مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد که بدنش کبود می‌شود. شاید همین کبودی‌ها باعث شده تا پدر از ترس شکایت مادر رومینا از ملاقات‌ها جلوگیری کند. البته رومینا در ملاقات‌هایی که پیش می‌آید ماجرا ضرب و شتمش را برای مادر تعریف می‌کند. مریم می‌گوید: «با تمام وجود حضانت دخترم را می‌خواهم. حتی به سرم زد که یکبار او را بردارم و فرار کنم. اما به کجا؟ با این فکر بیشتر به دردسر می‌افتم و همه چیز را خراب می‌کنم. از طرفی همسر سابقم که مردی بد دهان و غیرمنطقی است نمی‌خواهد حضانت او را به من بدهد. او ذره‌ای به فکر دخترمان نیست. اگر این طور نبود دخترم فاصله بسیار زیاد خانه تا مدرسه‌اش که را نزدیک به 30 دقیقه می‌شود هر روز به تنهایی طی نمی‌کرد. آن‌قدر تلاش می‌کنم تا دخترم را از این شرایط نجات بدهم. بشدت در پی یافتن کاری مناسب هستم و پدرم هم با کمال میل می‌پذیرد تمامی مخارج دخترم را به عهده بگیرد.»

اما آیا شانسی برای این‌که مریم دخترش را پس بگیرد، وجود دارد؟

سردشتی در این باره عنوان کرد: «راه‌حل‌های زیادی وجود دارد. مادر کودک می‌تواند مدارکی دال بر شرایط بد روحی دخترش جمع‌آوری کند. ضرب و شتم کودک می‌تواند مهم‌ترین دلیل باشد، البته در این مورد باید به موقع اقدام شود.» وی در پاسخ به این‌که دختر می‌تواند حکم رشد بگیرد و خود حق انتخاب از میان پدر و مادرش داشته باشد یا خیر گفت: «طفل در ده سالگی می‌تواند حق انتخاب داشته باشد. البته حضانت دختر تا هفت سالگی با مادر است و
پس از آن به عهده پدر خواهد بود. در این شرایط برای گرفتن حق حضانت می‌توان برای گرفتن حکم رشد کودک اقدام کرد یا خود او انتخاب کند که با چه کسی می‌خواهد زندگی کند.»

آینده مبهم یک کودک

باز هم کودکی دیگر قربانی طلاق شده و در کشمکش‌های پدر و مادرش قرار دارد، پدر و مادری که دو سال است از یکدیگر جدا شده‌اند. رومینا مادرش را می‌خواهد، اما پدر بشدت مخالف است و با حق حضانتی که دارد نمی‌خواهد چنین اجازه‌ای بدهد. آینده رومینا مبهم است. او به مادرش می‌رسد یا با شرایط بد روحی‌اش همچنان کنار نامادری نامهربان و پدر کینه‌توز و غیرمنطقی‌اش زندگی خواهد کرد؟

هیلدا حسینی خواه