داستان آدم‌های پیرامون ما

نگاهی که سازندگان این اثر داشته‌اند در واقع همان ماجراهایی است که ممکن است در اطراف ما اتفاق بیفتند. داستان‌هایی که پیچیده نیستند، اما به خاطر نوع روایت و وسواس در ارائه آن از جمله آثار دیدنی این شب‌های تلویزیون هستند. چرخ‌فلک را چند کارگردان مختلف جلوی دوربین برده‌اند و به خاطر این که داستان‌ها به صورت اپیزودیک است، می‌توان ادعا کرد هر قصه به اندازه ساخت یک فیلم سینمایی انرژی برده است.

سازندگان چرخ‌فلک می‌دانسته‌اند که مخاطب اصلی قصه‌های آنها، تعداد زیادی از اقشار مختلف جامعه را تشکیل می‌دهند و به همین دلیل ساده از داستان‌هایی استفاده کرده‌اند که مخاطب ما بیشتر با آنها ذهنیت داشته‌اند یا دست‌کم موقعیت‌هایی را خلق می‌کنند که مخاطب فکر می‌کند آن را پیش‌تر جایی در پیرامونش دیده است. همان طور که گفتم داستان‌ها پیچیدگی خاصی ندارند، اما اجرای درست سازندگان این اثر چنان موقعیتی را پیش آورده که مخاطب گرفتار قصه‌های آن می‌شود.

شاید یکی از برگ برنده‌های این اثر دیالوگ‌های این اثر است. دیالوگ‌ها نه آن‌قدر فرامتنی و غیرواقعی‌اند و نه آن‌قدر پرت که نتوان با آن ارتباط برقرار کرد. دیالوگ‌ها بشدت در خدمت میزانسن، شخصیت‌ها و روایت درست قصه است و این «قلابی» است که مخاطب را به خود جذب می‌کند و برای دیدن ادامه ماجراهای داستان راغب می‌شود. در واقع دیالوگ‌ها، نوع قصه‌ها و اجرای دلچسب باعث شده چرخ‌فلک کاملا به چشم بیاید و تماشاگر بخواهد ادامه ماجراهای این مجموعه را پیگیر باشد و این برای یک اثر نمایشی مطلقا چیز کمی نیست.

دو: روزی روزگاری این شب‌ها از شبکه تهران پخش می‌شود. برای خیلی‌ها این سریال جایگاه خاصی دارد. چه قصه متفاوتش که به داستان‌های هزار و یک شبی می‌ماند و چه شخصیت‌هایش که برخلاف ظاهر ساده‌شان ابدا دم‌دستی نیستند که اتفاقا بسیار چندلایه و پیچیده‌اند. هر کدام گذشته و داستان خود را دارند و همین باعث می‌شود با اثری روبه‌رو باشیم که شخصیت‌های رنگارنگش ما را وارد دنیای غریبی کنند که لذت کشف دوباره آنها همچنان ما را سر شوق آورد.

امرالله احمدجو در این اثر خاطره‌انگیز به گذشته‌ای می‌پردازد که بیشتر در قصه‌ها و فولکلورها و نغمه‌های از یاد رفته می‌توان از آن سراغ گرفت. دنیایی که او می‌آفریند آن‌قدر جذاب و پرمخاطره است که هنوز جادویی، گرم و مطبوع است.

داستان سریال به اندازه قصه‌های قدیمی مادربزرگ‌ها پرافت و خیز است و به همان اندازه هم هیجان‌‌انگیز. منهای فصل آخر، تمام سریال از توازنی مثال‌زدنی برخوردار است که جای آن در بسیاری از ساخته‌های بعدی رسانه، خالی بود.

روزی روزگاری برای تلویزیون به لحاظ جذب مخاطب و نیز پرداختن به یک قصه بومی آنقدر موفق بود که سازنده‌اش تلاش کرد ادامه‌ای بر آن بسازد، اما به دلایل بسیار روزی روزگاری گوهری یکدانه ماند که ماند.

مهدی غلامحیدری/دبیر قاب کوچک