مرگ دکتر معین اشتباه پزشکان بود

از کتاب‌های دکتر معین چه خبر؟

آهسته کتاب‌هایشان را چاپ می‌کنیم. اخیرا چهار جلد از کتاب‌های دستور زبان فارسی ایشان را انتشارات صدای معاصر منتشر کرد.

این مجموعه قبلا هم چاپ شده بود؟

بله، تجدید چاپ است. سال‌ها بود که چاپ نشده بود.

خانه موزه دکتر معین به کجا رسید؟

فعلا الحمدلله اسمش را دوباره به خانه موزه دکتر معین برگرداندند. اسم قبلی آن مرکز فرهنگی غدیر بود. اما با این‌که اسمش را برگرداندند دوباره داخل پرانتز نوشتند سرای هنرمندان. این آن چیزی نیست که بابت آن خانه دکتر معین و استاد امیرجاهد به شهرداری تحویل داده شد تا خانه موزه شود. متاسفانه از آنجا برای فیلمبرداری استفاده و کلاس‌های مختلفی دایر می‌کنند. فکر می‌کنم مسئولان شهرداری محله اشتباه می‌کنند. فکر می‌کنند به آنها مغازه داده‌ایم. خانه موزه دکتر معین نباید محل کسب درآمد باشد و باید محل کار فرهنگی باشد. باید موزه و خانه این بزرگان باشد، نه محل کسب درآمد. البته اولیای امور، شورای شهر و شهردار تهران خیلی مساعدت و همراهی می‌کنند. همین دستور عوض کردن نام آنجا را هم شورای شهر صادر کرد. با این حال هنوز به شکل هدف اصلی در نیامده است.

این خانه را چه سالی تحویل شهرداری دادید؟

سال 1380 قرار شد تحویل دهیم. اما تعمیرات آن طول کشید و سال 1383 تحویل داده شد.

دکتر معین چه سال‌هایی در این خانه سکونت داشتند؟

از سال 1329 تا سال 1345 که به کما رفتند.

سوالی که هنوز بعد از سال‌ها مطرح است و خاطر علاقه‌مندان ایشان را مکدر می‌کند، این است که چرا اینقدر دکتر معین زود فوت کردند؟ با توجه به این‌که در همین عمر کوتاه برکات زیادی بجا گذاشتند.

متاسفانه اشتباه پزشکان بود. وقتی ایشان را برای معالجه به کانادا بردند، پزشکان آنجا گفتند سکته مغزی نبوده، ایشان را نباید آنژیوگرافی می‌کردند و برای آنژیو گرافی نباید بیهوشی عمومی می‌دادند. من صلاحیت ندارم اظهار نظر پزشکی کنم، اما این‌ها نکاتی است که پزشکان کانادایی و جراحانی که برای ایشان از روسیه و انگلیس آوردند، بیان کردند.

در حال حاضر مراکز زیادی در زمینه لغتنامه و فرهنگ فارسی کار می‌کنند. چطور می‌شود مرحوم دهخدا یا دکتر معین یک تنه در طی عمر کوتاه خود کل لغتنامه فارسی و فرهنگ فارسی را منتشر می‌کنند، ولی این مراکز با نیرو و تشکیلات بسیار بعد از چند سال فقط یک جلد فرهنگ فارسی منتشر می‌کنند؟ آن هم در شرایطی که شیوه‌های تحقیق و پژوهش روزآمد شده است.

اگر دست‌اندرکار باشید متوجه می‌شوید که مشکلات زیادی هست. از یک طرف مساله بودجه است و از طرفی مشکل نیروی متخصص. اینها نیاز به آسیب‌شناسی و تحقیق و بررسی دارد. آنها افرادی استثنایی و نابغه بودند و برای همین ماندند و همه به بزرگی آنها اذعان دارند. از آن افراد الان کم داریم. ولی باز هم همه کوشش خود را می‌کنند تا ان‌شاءالله فرهنگ فارسی ادامه یابد.

وسایل شخصی دکتر معین کجا نگهداری می‌شود؟

وسایل هم در خانه موزه نگهداری می‌شود.

در جریان هستید که آیا از این وسایل خوب نگهداری می‌شود یا خیر؟

گاهی سر می‌زنم. مسئولان آنجا فعال هستند. البته خانه موزه را خیلی به موقع تعمیر نمی‌کنند. مدت‌هاست که شنیدم قرار است تعمیرش کنند.

وضعیت آرامگاه استاد معین در آستانه اشرفیه چگونه است؟

خیلی خوب است. شهرداری و فرمانداری آستانه خیلی فعالند و خیلی خوب آرامگاه را نگه می‌دارند. آنجا به شکل یک پارک کوچک درآمده و هر سال حوالی 13 تیر سالگرد ایشان با حضور علاقه‌مندان برگزار می‌شود. در طول سال هم بسیاری از ایرانیان و مسافران و گردشگران خارجی از آرامگاه بازدید می‌کنند.

با توجه به قانون کپی رایت در ایران، آیا بحث حقوق کتاب‌های دکتر معین رعایت می‌شود؟

درحال حاضر قانون حق مولف از 30 سال به 50 سال افزایش یافته است. ولی هنوز خیلی از موسسات کتاب‌های ایشان را بی اجازه چاپ می‌کنند. حالا برخی تاریخ قدیمی می‌زنند و برخی تاریخ روز را می‌زنند. ولی چاپ می‌کنند و متاسفانه نمی‌دانم چطور ارشاد اجازه می‌دهد. در همه دنیا کتبا به بازماندگان مولف اطلاع می‌دهند و نمونه‌ای از کتاب می‌فرستند. اینها نه تنها این کار را نمی‌کنند، بلکه به کتاب دست می‌برند. گاهی کتاب شش جلدی را یک جلدی یا دو جلدی چاپ می‌کنند. من یک کلکسیون از این فرهنگ‌ها دارم و همه غلط است. خوشبختانه ناشران درجه یک این کار را نکردند. دانش‌آموزان و دانشجویان و معلمان هم که استطاعت مالی ندارند فرهنگ شش جلدی را بخرند، فرهنگ‌های یک جلدی یا دو جلدی را می‌خرند و این به فرهنگ کشور ضربه می‌زند.