منتخبان و چهره‌های حزبی، برای اثرگذاری بر هندسه سیاسی پارلمان تلاش می‌کنند

فراکسیون‌های مجلس دهم از گمانه‌زنی تا رایزنی

تجربه پارلمانی در ایرانِ پس از انقلاب نشان داده که تشکیل فراکسیون‌های حزبی یا ائتلافی در مجلس شورای اسلامی، معمولا در دوقطبی اقلیت و اکثریت مصداق پیدا کرده است، اما ظاهرا رویکردی که در سال 95 و با تشکیل مجلس دهم پی گرفته شده، حکایت از احتمال وجود سه فراکسیون سیاسی در مجلس دهم دارد.
کد خبر: ۸۹۸۲۹۳
فراکسیون‌های مجلس دهم از گمانه‌زنی تا رایزنی

با وجود این‌که تشکیل فراکسیون‌های سیاسی با حضور نمایندگان همسو در مجلس، نقش مستقیمی در اعمال وظایف نمایندگی، شامل قانونگذاری و نظارت، ندارد، اما تحلیلگران معتقدند که شکل گرفتن فراکسیون‌های سیاسی در پارلمان، می‌تواند نقش مهمی در تصویب مصوبات، نحوه نظارت بر عملکرد اعضای کابینه و نیز اظهارنظرهای سیاسی نمایندگان در خانه ملت داشته باشد.

به این ترتیب باید اذعان کرد، وجود فراکسیون‌های پارلمانی در زمانه‌ای که بروز و ظهور احزاب چندان پررنگ نیست، بار مهمی از همگرایی‌های تشکیلاتی در نظام پارلمانی ایران را بر دوش می‌کشد.

فراکسیون‌های سیاسی مجلس، دوقطبی یا سه‌ قطبی؟

درباره تشکیل فراکسیون‌های مجلس دهم، گمانه‌زنی‌ها زیاد است؛ هرچند تا زمان اعلام نتایج مرحله دوم انتخابات و تعیین تکلیف کرسی‌های باقیمانده مجلس، نمی‌توان درباره هندسه سیاسی مجلس دهم اظهارنظر کرد، ولی از هم‌اکنون گمانه‌هایی درباره دسته‌بندی‌های تشکیلاتی مجلس آینده مطرح می‌شود.

بر همین اساس از یک‌سو پیش‌بینی می‌شود که دو فراکسیون اصلاحات (با نام فراکسیون امید و به ریاست محمدرضا عارف) و اصولگرا (احتمالا به ریاست علی لاریجانی) تشکیل شده و مجلس عملا به دو قطب تقسیم خواهد شد و از سوی دیگر برخی معتقدند در کنار این دو فراکسیون، شاید فراکسیونی به نام اعتدال نیز اعلام موجودیت کرده و علی لاریجانی به‌جای ریاست فراکسیون اصولگرا، ریاست این فراکسیون تازه را که البته شاید نام سنتی «رهروان ولایت» را داشته باشد، به‌عهده گیرد. اگر این سه‌قطبی تشکیل شود، شاید نامزد ریاست فراکسیون اصولگرایان، احمد سالک، نماینده اصفهان باشد. در همین ارتباط اسماعیل جلیلی، عضو شورای مرکزی رهروان ولایت عقیده دارد که مجلس دهم با دو فراکسیون، قدرت مانور بیشتری خواهد داشت، اما وجود سه فراکسیون سیاسی، مشکلات جدی فراهم کرده و لابی‌های آینده را سخت‌تر خواهد کرد. وی با این حال یادآور شد، پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که مستقلان در این دوره مجلس به طیف اعتدال نزدیک‌تر شوند.

تلاش برای شکل‌گیری فراکسیون‌های ائتلافی

چه فراکسیون‌های مجلس دهم دوگانه باشد و چه سه‌گانه، تردیدی نباید کرد که این فراکسیون‌ها ائتلافی خواهند بود. برهمین اساس، تلاش‌هایی برای این‌که اعتدالیون مجلس با اصلاح‌طلبان ائتلاف کنند یا طیفی از معتدل‌های اصولگرا از فراکسیون احتمالی اصولگرایان خارج شده و با فراکسیون اعتدال پیوند بخورند، در جریان بوده و از زمان اعلام نتایج انتخابات تاکنون رایزنی‌های گسترده‌ای در این ارتباط صورت گرفته است. به این ترتیب با فرض این‌که در مرحله دوم انتخابات مجلس نیز نتایجی مشابه مرحله اول رقم بخورد، باید پیش‌بینی کرد که اگر در مجلس، دوقطبی «فراکسیون‌امید» و «فراکسیون اصولگرایان» شکل بگیرد، می‌توان با اطمینان گفت که فراکسیون اصولگرا اکثریت مجلس را در اختیار گرفته و اصلاح‌طلبان اقلیتی قدرتمند را تشکیل خواهند داد، اما اگر دوقطبی فراکسیون‌های مجلس تبدیل به سه‌گانه شود، هیچ‌یک از این سه فراکسیون اکثریت را در اختیار نخواهند داشت و باید منتظر ائتلاف‌های مقطعی فراکسیون‌ها درباره مصوبات مهم مجلس بود.

نحوه همگرایی مستقل‌های مجلس دهم با هریک از جریانات سیاسی می‌تواند در کنار نتایج مرحله دوم انتخابات، تعیین‌کننده معادلات فراکسیونی در مجلس آینده باشد.

لاریجانی جذب اصلاح‌طلبان نمی‌شود

تبلیغات مرحله دوم انتخابات درحالی آغاز شده که برخی نمایندگان هرگونه اظهارنظر درباره ترکیب فراکسیون‌های آینده مجلس را تا اعلام نتایج مرحله دوم انتخابات بلاموضوع می‌دانند.

حسین سبحانی‌نیا، عضو فراکسیون اصولگرای رهروان ولایت در گفت‌وگو با جام‌جم ضمن بیان این‌که مجلس دهم از اکثریت قوی از یک جریان سیاسی برخوردار نیست، تاکید کرد: با توجه به حضور سه جریان اصولگرا، اصلاح‌طلب و مستقل در مجلس آینده، مجلس دهم با اکثریت از یک جناح خاص همچون مجلس نهم روبه‌رو نیست و مشخص شدن طیف اکثریت نسبی، منوط به اعلام نتیجه مرحله دوم انتخابات است. نماینده نیشابور با بیان این‌که انتظار می‌رود مستقلان با جریانی که آقای لاریجانی آن را هدایت کند، همراه شوند، تاکید کرد: فکر نمی‌کنم لاریجانی در صف‌بندی‌های فراکسیونی، جذب طیف اصلاح‌طلب موسوم به «امید» شود.

حمیدرضا فولادگر، دیگر عضو فراکسیون رهروان هم به نظر علی لاریجانی در مورد تشکیل فراکسیون واحد اصولگرایی در مجلس دهم درجلسه‌ای اشاره کرد و گفت که لاریجانی با کلیت تشکیل فراکسیون واحد اصولگرایی در مجلس دهم مخالفتی ندارد، اما بحث ایشان این است که فراکسیون باید فراگیر باشد. نماینده اصفهان بحث شکل‌گیری سه فراکسیون در مجلس دهم را یادآور شد و تاکید کرد که علی لاریجانی قائل به تشکیل فراکسیون میانه و فراگیر است. وی در مورد نفوذ فراکسیون‌ها برای انتخاب رئیس و هیات رئیسه مجلس نیز یادآور شد که سهم‌خواهی و یارکشی در هر دوره مجلس وجود داشته و دوره دهم هم از این امر مستثنا نخواهد بود.

فراکسیون سیاسی راهگشا نیست

اما مسعود پزشکیان، عضو اصلاح‌طلب مجلس و منتخب دور دهم از حوزه تبریز، قائل به ایجاد فراکسیون‌های سیاسی در مجلس نبوده و عقیده دارد که اگر به‌صورت علمی کار کنیم و هدف، اصلاح امور باشد، رفتار سیاسی نمی‌تواند در رسیدن به نقاط مشترک تاثیری داشته باشد. این نماینده عقیده دارد که باید حرفمان را برای مردم شفاف کنیم و در قالب جناح‌های سیاسی مشکلات مردم را حل کنیم، نه این‌که چون برای یک گروه و حزب هستیم، فراکسیونی تشکیل دهیم. این نماینده یادآور شد که نباید به اسم تشکیل فراکسیون، کارهایی بشود که سلایق شخصی افراد را دربر بگیرد و اگر فراکسیون‌ها بخواهند راه گذشته را طی کنند، باید مطمئن باشیم که اتفاق خاصی نخواهد افتاد و تنها دعوا بر سر قدرت و نه حل مشکل جامعه صورت خواهد گرفت!

2 فراکسیون قدرتمند، به‌جای 3 فراکسیون سیاسی

عزت الله یوسفیان‌ملا، نماینده آمل هم تجربه تشکیل سه فراکسیون در مجلس را تجربه خوبی ندانست و تاکید کرد که در این صورت باید تلاش‌های زیادی صورت گیرد که نقطه نظرات به‌هم نزدیک شود. این منتخب دوره دهم تاکید کرد در مجلس آینده شاید عنوان فراکسیون‌ها تغییر کند، اما روش آنها تغییری نخواهد کرد و بر این اساس فراکسیون رهروان، عدد و رقم خود را حفظ کرده و جمعیت باقیمانده از مجلس نهم را در مجلس دهم گرد خود جمع خواهد کرد.

علی مطهری، منتخب مردم تهران و نماینده اصلاح‌طلب مجلس نیز در گفت‌وگو با جام‌جم ضمن بیان این‌که در رابطه با تشکیل فراکسیون‌های سیاسی باید دید که تحولات آینده چگونه رقم می‌خورد، گفت: به‌نظر می‌رسد همه در حال تفکر هستند و هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌اند.

الیاس حضرتی، دیگر منتخب اصلاح‌طلب مجلس دهم نیز به جام‌جم یادآور شد که تمامی گمانه‌زنی‌ها در مورد تشکیل فراکسیون‌های مجلس بعد از انتخابات مرحله دوم قطعیت پیدا می‌کند، اما تشکیل فراکسیون قدرتمند امید و فراکسیون اصولگرایان قطعی است و ما سه فراکسیون در مجلس دهم نخواهیم داشت.

فاطمه امیری - سیاسی

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها