نقش مخرب عربستان و قرار گرفتن دبیرخانه سازمان همکاری اسلامی در جده و اعمال نفوذ سنتی مقامات ریاض در این سازمان همواره پاشنه آشیلی بوده که مانع اثرگذاری و نقشآفرینی سازمان همکاری اسلامی در معادلات منطقهای و جهانی شده است؛ چنان که از سال 2011 که بسیاری از کشورهای عضو این سازمان دستخوش تحولات بوده یا از رویارویی مستقیم با گروههای تروریستی رنج میبرند، سازمان همکاری اسلامی غایب بزرگ بوده است.
دلیل کمرنگ بودن سازمان همکاری اسلامی با 57 کشور عضو در مدیریت مسائل جهان اسلام، ورود مستقیم برخی اعضا نظیر عربستان و ترکیه در این تحولات بوده است.
تجاوز نظامی عربستان به یمن، دخالتهای آشکار و نهان در بحرین، حمایت از گروههای تروریستی در سوریه و خوش رقصی و عدم واکنش نسبت به اقدامات رژیم اسرائیل علیه مردمان فلسطین و لبنان، تنها نمونههایی از اقدامات این کشور است که مقر سازمان همکاری اسلامی در آن قرار دارد.
با چنین پیشینهای مقامات ریاض با هدف انحراف توجه افکار عمومی دنیای اسلام کوشیدند از فرصت نشست استانبول برای تکمیل سناریوی ایرانهراسی بهره گرفته، همچون نشستهای شورای همکاری خلیجفارس و اتحادیه عرب بندهایی را بر ضد ایران در بیانیه پایانی تصویب کنند.
عدم حضور عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر در نشست استانبول و کینه وی با اردوغان بر سر مرسی از یکسو و دست برتر دولت سوریه در مصاف با تروریستها در ماههای اخیر که به مفهوم برتری ایران در تحولات منطقهای نسبت به عربستان و ترکیه است، از سوی دیگر باعث شد ریاض بهرغم حضور ملک سلمان در نشست استانبول نتواند آنگونه که مطلوبش بود، به اهداف موردنظرش دست یابد.
هرچند با حمایت برخی اعضا توانست بندهایی را بر ضد ایران و حزبالله در بیانیه پایانی نشست استانبول بگنجاند، بندهایی که نهتنها مرهمی بر شکستهای عربستان و دوستانش در یمن و سوریه نخواهد بود که عملا مایه رسوایی و تاسف افکار عمومی دنیای اسلام از مسیر غلطی است که مقامات ریاض در پیش گرفته و همچنان بر استمرار آن اصرار دارند.
آنچه جهان اسلام انتظار دارد ضرورت تمرکز توجه سازمان همکاری اسلامی به خطر روز افزون تروریسم در کشورهای عضو این سازمان همچون سوریه، عراق، لیبی، نیجریه، یمن، سومالی و بهرهگیری اسرائیل از این فرصت است که متاسفانه به نظر میرسد با توجه به سیاستهای عربستان میزبان دبیرخانه سازمان و ترکیه که ریاست دورهای سازمان را برای سه سال عهدهدار شده است، این موارد همچنان مورد غفلت واقع شده و توجه به آنها صرفا در حد تنظیم بندهایی پرطمطراق روی کاغذ باقی بماند و نتیجه عملی آن را، مسلمانان در کشورهایی که قربانی تروریسم مولود مثلث عبری، عربی و غربی هستند شاهد نباشند.
دکتر مراد عنادی - مدیرمسئول
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد