«مرددرختی» در مقابل غول گردوغبار ایلام

از چه سالی به کاشت درخت در استان ایلام اقدام کردید و این تصمیم با چه انگیزه‌ای شکل گرفت؟

از سال 88 یعنی هفت سال پیش کار درختکاری را در شهرستان دهلران شروع کردم و شاید تنها یک اتفاق بود که مرا به سمت این کار سوق داد.

چه اتفاقی؟

در واقع از حدود سال 80 پرسشی مبنی بر این که انسان‌های موثر و مفید در جامعه چگونه به موفقیت دست یافته‌اند، ذهنم را درگیر کرده بود. برای همین مطالعات زیادی در این زمینه آغاز کردم. در سمینارهای موفقیت شرکت می‌کردم و به‌سراغ افراد موفق می‌رفتم. همان موقع مطمئن شدم من هم باید کاری کنم تا علاوه بر ماندگار شدن، به حال مردم و جامعه‌ام نیز مفید باشم. اما هنوز نمی‌دانستم چه کاری باید انجام دهم تا این که یکی از جمعه‌های آبان ماه سال 88 که وقت غروب آفتاب روی یکی از کوه‌های روستای بیشه زار شهرستان دهلران نشسته بودم و به دود آتش زیر کتری روی اجاق خیره شده بودم، ناگاه گردوغبار شدیدی از سوی مرز عراق به سمت دهلران وزیدن گرفت؛ گردوغباری که تا آن روز به چشم خود ندیده بودم. فکر کردم روزگاری از سمت عراق توپ و تانک به سمت ما هجوم می‌آورد و امروز گردوغبار. پس باید کاری کرد. به ذهنم رسید درخت می‌تواند سدی در مقابل هجوم گردوغبار به داخل میهنمان باشد، اما اطلاعاتی درخصوص کاشت درخت و... نداشتم، برای همین فردای آن روز با اداره منابع طبیعی استان ایلام تماس گرفتم و از آنها خواستم به درختکاری در مناطق مرزی و بیابانی استان اقدام کنند. اما همان هنگام فکر کردم خودم باید دست به کار شوم و کار، کار خودم است.

چه مدت بعد از آن غروب، کار درختکاری را شروع کردید؟

همان زمان سریع آتش زیر کتری و قوری را خاموش کردم و به نهالستان دهلران رفتم و حدود ده تا 20 نهال گرفتم و درست در جای همان کتری و قوری که لحظاتی پیش نشسته بودم، کاشتم. از رودخانه و با دبه‌ای هم که در ماشین داشتم برایشان آب آوردم.

و پس از آن چه شد و چطور این روند ادامه یافت؟

پس از کاشت درخت‌ها حس خوبی یافتم و انگیزه‌ام برای این کار دوچندان شد. برای همین فردای آن روز حدود 150 نهال دیگر از نهالستان گرفتم و با ماشین خودم آنها را به همان منطقه بردم و کاشتم و این روند تا امروز ادامه یافت.

کسی هم به شما در این زمینه کمک می‌کرد؟

دوستان و خانواده ام تنها کسانی بودند که هم کمکم می‌کردند و هم تشویق. علاوه بر آنها برخی مواقع کارگر هم می‌گرفتم تا در کاشت نهال و نگهداری از آنها مرا یاری دهند.

به کارگرها دستمزد هم می‌دادید؟

بله. درواقع اولین بار که پول به کارگر دادم، اسفند ماه و فصل درختکاری و نگهداری درختان بود. اگر از درختان کاشته شده مراقبت نمی‌کردم ممکن بود توسط سودجویان و متخلفان همچون بسیاری دیگر از درختان و بلوط‌های ایلام قطع و به زغال تبدیل شود. به همین دلیل یک موتور سیکلت به قیمت یک میلیون تومان خریدم و آن را به یک نفر سپردم. ماهی صد هزار تومان هم به او دستمزد می‌دادم تا فقط از درختان مراقبت کند. اما همچنان کار آبیاری با خودم بود. این روند تا تابستان سال 89 ادامه یافت و عرصه‌های کاشته شده آن‌قدر وسیع شده بود که آبیاری آنها دیگر با دبه امکان‌پذیر نبود. پس یک تراکتور برای آبیاری اجاره کردم که در هر سرویس 20 هزار تومان دریافت می‌کرد.

و همه این هزینه‌ها را خودتان به تنهایی می‌پرداختید؟

بله، در تمام این مدت همه صفر تا صد هزینه درختکاری به عهده خودم بود، البته نهال‌ها را به‌طور رایگان از نهالستان ایلام دریافت می‌کنم.

سالی چند نهال می‌کارید؟

سالی ده هزار نهال می‌کارم، به طوری که امروز حدود 70 هزار نهال در بخش‌های مختلف شهر ایلام همچون پارک‌ها، دانشگاه‌ها و سطح شهر کاشته‌ام. البته بخش عمده‌ای از این نهال‌ها در سطح چند هکتار و روی همان کوه‌های نزدیک روستای بیشه زار دهلران قرار دارد.

شغل شما چیست و ماهانه چقدر برای درختانتان هزینه می‌کنید؟

من کارمند بانک ملی شهر ایلام هستم و اکنون ماهانه حدود یک میلیون تومان برای آبیاری و نگهداری از درخت‌ها هزینه می‌کنم.

در میانه راه هیچ‌گاه خسته و ناامید نشدید؟

راستش را بخواهید اوایل کار انتقادات زیادی از سوی برخی ادارات دولتی و حتی مردم به من می‌شد. مثلا چرا در کاری که به تو مربوط نیست، دخالت می‌کنی. برخی مردم هم مرا برای صرف وقت و پولم در این راه به باد شماتت می‌گرفتند و بیکار، دیوانه و بدبخت خطابم می‌کردند. شاید بتوان گفت 99 درصد جامعه مخالف کارم بودند، اما هیچ کدام مانع از ادامه مسیرم نشد؛ درحالی که هر فرد دیگری جای من بودم بی‌شک کم می‌آورد.

اما هدف من یعنی آبادی کشورم بزرگ‌تر از آن بود که این گونه مخالفت‌ها ونیش زبان‌ها ناامیدم کند. درختکاری سازمان جنگل‌ها را دیده بودم و این که پس از مدتی هیچ اثری از درخت‌های کاشته شده نبود. می‌دانستم این کار بزرگ فقط و فقط با مشارکت مردمی امکان‌پذیر است درست مثل حضور نیروهای مردم در جنگ هشت ساله.

حالا شرایط چگونه است؟ آیا همچنان مخالفت‌ها ادامه دارد؟

امروز که نهال‌ها به بار نشسته و نتیجه آن را بسیاری دیده‌اند، نه تنها دیگر مخالفتی درکار نیست، بلکه از سوی مسئولان ادارات مختلف به کرات تشویق هم شده‌ام و بتدریج فرهنگسازی خوبی هم در میان مردم استان شکل گرفته، به‌طوری که امروز اگر کسی به قطع یک درخت اقدام کند، همه وی را مورد شماتت قرار می‌دهند.

فاطمه مرادزاده