این گروه تحقیقاتی، اولین گزارش خود تحت عنوان «جنگجویان خارجی داعش» را ماه ژوئن سال 2014 منتشر کرد. براساس آن گزارش، تعداد نیروهای خارجی داعش در سوریه و عراق نزدیک به 12 هزار نفر و از 86 کشور دنیا تخمین زده شد. حال گزارش تازه این گروه نشان میدهد این آمار بین 27 تا 31 هزار نفر برآورد شده است. این گزارش نشان میدهد که حملات ائتلاف به رهبری آمریکا نهتنها موثر نبوده، بلکه باعث تقویت هر چه بیشتر این تروریستها شده است.
افزایش آمار اروپاییها
افزایش تعداد نیروهای خارجی داعش از مناطق مختلف دنیا یکسان نیست. براساس این گزارش، از ژوئن 2014 تاکنون تعداد اعضای اروپایی داعش بیش از دو برابر شده است. کشورهای غرب اروپا سهم بسزایی در این زمینه داشتهاند. تعداد اعضای داعش تا ژوئن سال گذشته میلادی از این کشورها حدود 2500 نفر بود. این در حالی است که تا ماه دسامبر سال جاری یعنی 18 ماه بعد، این رقم دو برابر شده و به 5000 نفر رسیده است.
نکته مهم این است که سه کشور آلمان، انگلیس و بلژیک بیشترین سهم را در این رابطه داشتهاند. براساس گزارش منتشر شده 760 شهروند آلمانی، 760 شهروند انگلیسی و 470 بلژیکی طی این مدت به سوریه و عراق رفتهاند. این آمار از آمریکای شمالی چندان تغییری نکرده است. افزایش دیگری که بسیار چشمگیر بوده، مربوط به روسیه و آسیای مرکزی است، به گونهای که طی این زمان رشدی 300 درصدی داشته است.
در همین حال کشورهای عربی نیز سهم بسزایی در تامین این نیروها داشتهاند. براساس این گزارش تونسیها، عربستانیها و اردنیها همچنان بیشترین آمار شهروندان عرب داعش را تشکیل میدهند. در این میان نباید نقش ترکیه را بهعنوان همسایه سوریه در تامین این نیروها نادیده گرفت. این در حالی است که گفته میشود این نیروها طی ماههای گذشته سعی کردهاند به ترکیه بازگردند. بنا به اعلام مقامات ترک، تا ماه نوامبر نزدیک به 500 شهروند این کشور به اتهام عضویت در داعش و یکصد نفر نیز به دلیل پیوستن به گروه تروریستی جبهه النصره دستگیر شدهاند.
پاتوقهای اصلی عضوگیری
در بخش دیگری از این گزارش به این موضوع اشاره شده که برخی از مناطق خاص در این کشورها بیش از همه شاهد عزیمت اعضای خارجی به داعش بوده است. برخی از این مناطق با وجود کوچک بودن، تعداد زیادی نیرو به سوریه و عراق فرستاده است. نمونه مشخص آن منطقه کوچک لیزلیبی با جمعیت 6000 نفری در کشور نروژ است که تاکنون هشت شهروند این منطقه به سوریه و عراق رفتهاند. اگر این آمار را با کشوری همچون آمریکا مقایسه کنیم، نزدیک به 430 هزار نفر میشود.
برخی دیگر از این مناطق همچون بیزرت و بن گاردان در تونس، درنه در لیبی، پانکیسی جورج در گرجستان و مولنبیک در بلژیک نقش زیادی در تامین این نیروها داشتهاند. بهعنوان مثال نزدیک به 7000 نفر از تونس به سوریه و عراق رفتهاند که حدود نیمی از آنها از این دو شهر بودهاند. درنه در لیبی نیز تامینکننده حدود 700 عضو خارجی داعش بوده است. نکته دیگر گزارش تازه سوفان مربوط به سن این نیروهای خارجی است. در گزارش اولیه سوفان، سن این افراد بین 20 تا 30 سال گفته شده بود، اما در گزارش تازه میگوید آمار سنی این افراد طی این 18 ماه حتی پایینتر نیز آمده است.
بروکراسی پیچیده داعش
همزمان با انتشار این گزارش، روزنامه انگلیسی گاردین به اسنادی دست یافته که حاکی از بروکراسی پیچیده خلافت خود خوانده داعش است. براساس این اسناد، تروریستهای داعش وزارتخانههایی برای حوزههای بهداشت، آموزش و خزانهداری تشکیل داده و برای شبهنظامیان کهنهکار خود دورههای 15 روزهای تحت عنوان «رفع خستگی» برگزار میکنند.
اصلیترین سند تحت عنوان «اصول اداری در دولت اسلامی» به عنوان یک متن آموزشی پایه، برای آموزش کارمندان دولت داعش مطرح بوده است. در این سند داعش دستورالعملهایی برای اداره نظام بهداشت و درمان خود که با انتصاب شبهنظامیان بلندپایه داعش در سمتهای بالا در بیمارستانها اداره میشود، مطرح کرده است. همچنین این سند فاش میکند که داعش کودک سربازان را برای کار با سلاح آموزش میدهد و آن دست از کودکانی که گوی سبقت را در این راه از بقیه ربوده باشند، به شغلهای امنیتی نظیر استقرار در ایستهای بازرسی و گشتزنی مشغول میشوند. در این سند مشخص شده داعش سه نوع اردوگاه نظامی برای کودکان و بزرگسالان در نظر گرفته است.
همچنین یک سند دیگر داعش از لزوم تصویب یک قانون اساسی برای خلافت این گروه سخن گفته است. اسناد دیگری فاش کردهاند که داعش وزارتخانهای برای درآمدهای دولتی نظیر تولید نفت و همچنین فروش عتیقهجات غارت شده تشکیل داده است.
پیشبینی میشود داعش ده حوزه نفتی در عراق و سوریه در اختیار دارد و از طریق آنها نفت خام میفروشد. در اسناد مورد ارجاع روزنامه گاردین، داعش در ماه ژانویه توانسته با فروش نفت از میدانهای نفتی دیر الزور سوریه 4/8 میلیون دلار درآمد کسب کند. داعش همچنین دستکم هشت نیروگاه برق را در سوریه تحت کنترل خود دارد.
درآمد ماهانه داعش
مرکز تحقیقاتی IHS بهتازگی در گزارشی نوشت،گروه تروریستی داعش ماهانه 80 میلیون دلار به دست میآورد.
در بخشی از گزارش این مرکز تحقیقاتی آمده است: «بررسی اطلاعات به دست آمده از منابع مختلف از جمله شبکههای اجتماعی نشان میدهد در آمد ماهانه گروه تروریستی داعش در اواخر سال 2015 بالغ بر 80 میلیون دلار است. 50 درصد درآمدهای این گروه از طریق مالیات گیری و غارت اموال و ثروتها در سرزمینهای تحت اشغال و 43 در صد از طریق فروش نفت غارت شده تامین میشود».
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد