لزوم توجه به زیرساخت‌های جمعیتی

براساس این اهداف نرخ رشد جمعیت از 3.2 درصد در آن سال‌ها برای سال 90 باید به 2.3 درصد می‌رسید.

نکته اینجاست که ما سال 71 به این هدف دست پیدا کردیم، اما برخلاف این اتفاق سیاست‌های کنترل جمعیت را با قوت هرچه تمام‌تر و با حمایت سازمان‌های بین‌المللی ادامه دادیم تا آنجا که موضوع تجدید نسل با خطرات جدی روبه‌رو شد.

این درحالی است که اگر کاهش رشد باروری ادامه پیدا کند با پیامدهایی مانند سالخوردگی جمعیت، کاهش افراد در سن کار و مهاجرت‌ پذیر شدن رو به رو می‌شویم. در این بین نباید فراموش کرد که ارائه راهکارهای مناسب که رشد کمی و کیفی را به‌دنبال داشته باشد در دوران پساتحریم از ضروری‌ترین کارهاست.

به باورم چون دشمن نمی‌تواند برای آسیب‌زدن به ایران از راه ایدئولوژی وارد شود، راه اقتصادی را انتخاب خواهد کرد.

نکته اینجاست که اگر ما بخواهیم اقتصاد قوی داشته باشیم، باید زیر ساخت‌های جمعیتی را فراهم کنیم بنابراین تصویب چنین طرحی در دوران پسا تحریم می‌تواند کمک کند تا در آینده دچار عدم‌تعادل ساختاری در بحث جمعیت نشویم و دست‌کم نیروی جوان لازم را در اختیار داشته باشیم.

این درحالی است که ایرادهایی نیز به طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده وارد است؛ برای نمونه چون این طرح قبل از ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری آماده شده باید این سیاست‌ها نیز در آن دیده شود.

علاوه بر این یک‌سری تعاریف و مفاهیم نیز در این طرح وجوددارد که براساس استانداردهای بین‌المللی در نظر گرفته شده، به همین خاطر ممکن است خاص کشورمان نباشد و بهتر است آنها را رفع کرد.

تاکید بیش از حد به ژن نخبگی در این طرح نیز امکان دارد در آینده به تبعیض منجر شود؛ افزون بر این در این طرح ارائه حمایت‌های مالی با شرط و شروط همراه است، این در حالی است که در پایتخت متوسط سن ازدواج حدود 30 سال است، بنابراین تعداد محدودی از فرزندان خانواده‌ها می‌توانند از حمایت‌های در نظر گرفته شده برخوردار شوند.

در پایان لغو نکردن قوانین مغایر قبلی مانند قانون تنظیم خانواده را نیز می‌توان ضعف این طرح دانست.

دکتر محمدجواد محمودی - رئیس کمیته مطالعات سیاست‌های جمعیتی شورای انقلاب فرهنگی / روزنامه جام جم