پادرمیانی قطر برای نجات داعش

به این ترتیب می‌توان تصور کرد شرکت‌کنندگان در کنفرانس دوحه بیشتر ورشکستگان سیاسی دوران گذشته عراق بعلاوه برخی گروه‌های اهل سنت ناراضی بوده‌اند و حضور رئیس پارلمان عراق دراین نشست نیز برای رسمیت دادن به آن و موجه کردن پیگیری‌های بعدی باید بوده باشد. در ضمن خواسته‌هایی هم که دراین کنفرانس مطرح شده تقریبا آشنا بوده و تاکنون بارها از سوی جناح‌های سنی در عراق بیان شده است، اما دولت حیدر العبادی نیز نسبت به برگزاری این کنفرانس واکنش نشان داد و آن را دخالت در امور داخلی عراق توصیف کرد. از این رو به نظر می‌رسد ابعاد برگزاری این کنفرانس و خطرات ناشی از آن باید فراتر از اینها باشد.

مساله داعش

روزنامه الصباح، چاپ عراق روز شنبه در تحلیلی به این موضوع پرداخت و از عنوان «هروله‌کنندگان به دوحه» برای تیتر مطلب خود استفاده کرد. نویسنده دراین مقاله نوشت: هرازگاهی کنفرانس‌هایی در عمان یا آنکارا و این بار در دوحه برگزار می‌شود که هدفش متلاشی کردن موضع واحد عراقی در مرحله حساس مبارزه با تروریسم و به طور مشخص گروه داعش است. کنفرانس دوحه نیز چندان تفاوتی با همه کنفرانس‌های قبلی ندارد که هدفش نجات دادن تروریست‌ها از تنگنایی است که در عراق به آن گرفتار آمده و خسارت‌های زیادی را بخصوص درماه‌های اخیر متحمل شده‌اند. اکنون می‌بینیم کسانی هروله کنان به دوحه رفته‌اند که نه نماینده عراق و نه حتی اهل سنت این کشور، بلکه بیشتر نماینده شخص خودشان هستند. کسانی که خود جزو عوامل اصلی ورود گروه‌های تروریستی ازجمله داعش به موصل، انبار و صلاح‌الدین هستند.

مقاله‌نویس الصباح در ادامه نوشت: نکته جالب توجه این که شرکت‌کنندگان از دولت عراق خواسته‌اند به فکر مهار و کنترل داعش باشد نه مبارزه با آنها تا به این وسیله دموکراسی در عراق تحقق یابد. این در حالی است که همه عراقی‌ها خواستار قصاص و انتقام از داعش به دلایل جنایاتش هستند. با داعش باید شبیه نازی‌های آلمان بعد از جنگ دوم جهانی تنها در چارچوب پاسخ نظامی و سیاسی برخورد کرد و چشمه‌های آنها را خشکاند. کنفرانس‌های شبیه دوحه ریسمان نجاتی برای داعش است. آن هم در زمانی که همه عراقی‌ها بر مبارزه قاطع با این گروه اتفاق‌نظر دارند.

با این توصیف به نظر می‌رسد این بار دولت قطر بیشتر برای نجات داعش پادرمیانی کرده است تا برای مثال نجات بقایای حزب بعث. به بیان دیگر مقامات قطری می‌کوشند به داعش در عراق مشروعیت بدهند و دولت حیدر العبادی را بر آن دارند که با این گروه تروریستی به عنوان یک واقعیت موجود برخورد کند و آن را بپذیرد و در نهایت در روند سیاسی عراق شریک کند. در واقع قطر اینجا همان نقشی را می‌خواهد بازی کند که برای نمونه در مورد افغانستان بازی کردو خواست طالبان را از طریق برخی مذاکرات وارد روند سیاسی کشور کند. دولت قطر به همین منظور دفتری مخصوص طالبان در دوحه تاسیس کرد؛ اما این پروژه موفق نبود و نه آمریکایی‌ها حاضر به مذاکره با رهبران طالبان شدند و نه دولت حامد کرزای حاضر شد نمایندگان خود را برای گفت‌وگو با این گروه روانه دوحه کند.

طالبان کجا و داعش کجا؟

این در حالی است که شبه نظامیان طالبان هرگز به قساوت و خشونت پیروان گروه تروریستی داعش نبوده و جنایاتی از قبیل به آتش کشیدن انسان‌ها و کباب کردنشان یا سر بریدن‌های وحشیانه واعدام‌های کور در کارنامه‌شان ثبت نشده است. طالبان گروهی شبه‌نظامی و قبایلی است که در مناطقی مخصوص با دولت افغانستان می‌جنگد و خواستار خروج بیگانگان از این کشور است. حال آن که داعش یک گروه بشدت جنایتکار و تروریستی است که هیچ رگ و ریشه‌ای جز در جنایت و جنایتکاری ندارد. اعمال ضدبشری داعش بر کسی پوشیده نیست و تمام دولت‌ها و ملت‌ها نسبت به آن ابراز انزجار کرده‌اند. البته به استثنای برخی دولت‌ها مانند قطر، ترکیه و عربستان سعودی که به این گروه‌ها دل بسته و روی آن حساب باز می‌کنند. همان طور که عراقی‌ها می‌گویند باید با داعش مانند جنایتکاران جنگ جهانی دوم برخورد و آنها را محاکمه کرد. مردم عراق این روزها به جای پادرمیانی‌هایی از این قبیل از متحدان و همسایگان خود انتظار دارند آنها را در مبارزه با این گروه یاری دهند نه این که با به رسمیت شناختن آنها دولت عراق را هم برآن دارند تا این گروه را به رسمیت بشناسد.

پادرمیانی معنادار دولت قطر ضمن این که شکست نزدیک گروه تروریستی داعش در عراق را نوید می‌دهد بیانگر حمایت بی‌دریغ برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس از گروه‌های تروریستی در منطقه است. مساله‌ای که تاکنون صدها بار اسناد آن نیز افشا شده است؛ اما کشورهای غربی آنها را نمی‌بینند یا خود را به نادانی می‌زنند و به دلیل منافع خود حاضر به برخوردی جدی با کشورهای حامی تروریسم در منطقه نیستند.

رحیم محمدی

جام جم