حلقه محاصره فراریان مالیاتی تنگ‌تر می‌شود

به گزارش خبرنگار جام‌جم، براساس اعلام سازمان امورمالیاتی کشور هم‌اکنون رقم فرار مالیاتی درکشور حدود 130 هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود که این رقم سه برابر یارانه نقدی یک سال کل کشور و نیمی از تولید ناخالص داخلی است. لذا ازآن به عنوان بزرگ‌ترین مفسده اقتصادی نام می‌برند که اختلاس‌های بانکی اخیر در برابرآن زانو می‌زنند! لذا از سال‌های دور، اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم و رفع موانع برای اجرای طرح جامع مالیاتی به عنوان طرحی که دریافت مالیات را برخط کرده و اطلاعات مالی افراد را به طور متمرکز در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار می‌دهد، در دستور کار قرار گرفت تا این که سرانجام پنجشنبه گذشته رئیس‌جمهور قانون جدید مالیاتی را که دربر دارنده نکات یادشده است، برای اجرا ابلاغ کرد.

نگاهی به این قانون که چکیده مهم‌ترین نکات آن را در جام‌جم امروز می‌خوانید، نشان می‌دهد تقریبا در تمام شئون مالیاتی چون مالیات بر ارث، مالیات بردرآمد اشخاص ایرانی و خارجی، مالیات بر حقوق و... تغییراتی صورت گرفته است. اما نکات برجسته و جدید این قانون در وهله اول، راه‌اندازی بانک جامع اطلاعات مودیان مالیاتی است که براساس آن تمام دستگاه‌ها موظف به ارائه اطلاعات مالی افراد به سازمان امور مالیاتی کشور شده و درنتیجه دیگر هیچ چیز از دید این سازمان مخفی نخواهد بود. از اطلاعات حساب‌های بانکی گرفته تا فهرست اموال و معاملات تجاری و تسهیلات دریافت شده .

همچنین اجرایی شدن مالیات بر خانه‌های خالی و شفاف شدن مالیات بنیادها و نهادها از ویژگی‌های دیگر قانون جدید مالیاتی است.

ضوابط جدید مالیات بر ارث

درماده 17 قانون جدید مالیاتی درباره نرخ‌های مالیات بر ارث آمده است: اموال و دارایی‌هایی که در نتیجه فوت شخص اعم از فوت واقعی یا فرضی انتقال می‌یابد، به شرح زیر مشمول مالیات است:

1ـ سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار و سودهای متعلق به آنها و همچنین سود سهام و سهم‌الشرکه تا تاریخ ثبت انتقال به نام وراث به نرخ 3 درصد.
2ـ نسبت به سهام و سهم‌الشرکه و حق تقدم آنها یک و نیم برابر نرخ‌های مذکور. 3ـ نسبت به حق‌الامتیاز و دیگر اموال و حقوق مالی به نرخ 10‌درصد ارزش روز. 4ـ نسبت به انواع وسایل نقلیه موتوری، زمینی، دریایی و هوایی به نرخ 2 درصد.

مالیات بر اجاره املاک و مالیات بر خانه‌های خالی

این قانون درباره مالیات بر اجاره املاک می‌افزاید: درآمد اجاره بر اساس قرارداد اعم از رسمی یا عادی مبنای تشخیص مالیات قرار می‌گیرد و در مواردی که قرارداد وجود نداشته باشد یا از ارائه آن خودداری گردد و یا مبلغ مندرج در آن کمتر از 80 درصد ارقام مندرج در جدول املاک مشابه تعیین و اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور باشد، میزان اجاره‌بها بر اساس جدول اجاره املاک مشابه تعیین خواهدشد. همچنین واحدهای مسکونی واقع در شهرهای با جمعیت بیش از یکصدهزارنفر که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور به‌عنوان «واحد خالی» شناسایی می‌شوند، از سال دوم به بعد مشمول مالیات معادل مالیات بر اجاره به شرح زیر خواهند شد:

سال دوم ـ معادل یک دوم مالیات متعلقه، سال سوم ـ معادل مالیات متعلقه و سال چهارم و به بعد ـ معادل 5/1 برابر مالیات متعلقه .

مالیات بر درآمد

1- تا میزان 50 میلیون تومان درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ 15 درصد.2ـ نسبت به مازاد 50 میلیون تومان تا 100میلیون تومان درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ 20 درصد.3ـ نسبت به مازاد 100میلیون تومان درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ 25 درصد.

پایگاه اطلاعات هویتی مودیان

این قانون دریکی از مهم‌ترین مواد خود تصریح می‌کند: به منظور شفافیت فعالیت‌های اقتصادی و استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی، پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مؤدیان مالیاتی شامل مواردی نظیر اطلاعات مالی، پولی و اعتباری، معاملاتی، سرمایه‌ای و ملکی اشخاص حقیقی و حقوقی در سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد می‌شود.

وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی، مؤسسات وابسته به دولت و شهرداری‌ها، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، نهادهای انقلاب اسلامی، بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و سایر اشخاص حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی که اطلاعات مورد نیاز پایگاه فوق را در اختیار دارند یا به نحوی موجبات تحصیل درآمد و دارایی برای اشخاص را فراهم می‌آورند، موظفند اطلاعات به شرح بسته‌های ذیل را در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار دهند.

الف ـ اطلاعات هویتی:

1ـ اطلاعات هویتی و مکانی اشخاص حقیقی و حقوقی 2ـ مجوزهای فعالیت اقتصادی و همچنین مجوزهای مربوط به انجام معاملات تجاری و عقد قراردادها

ب ـ اطلاعات معاملاتی اشخاص:

1ـ معاملات (خرید و فروش دارایی‌ها، کالاها و خدمات) 2ـ تجارت خارجی (واردات و صادرات کالاها و خدمات) 3ـ قراردادهای مربوط به انجام معاملات و فعالیت‌های تجاری 4ـ قراردادهای مربوط به انجام عملیات پیمانکاری و هرگونه خدمات
5ـ اطلاعات مربوط به خرید و فروش ارز و سکه طلا 6ـ اطلاعات انواع بیمه‌نامه‌های صادره و خسارت‌های پرداختی 7ـ بارنامه و صورت وضعیت حمل و نقل بار و مسافر

پ ـ اطلاعات مالی، پولی و اعتباری و سرمایه‌ای اشخاص:

1ـ جمع گردش سالانه (دوره مالی) نقل و انتقال سهام و سایر اوراق‌بهادار 2ـ جمع گردش و مانده سالانه (دوره مالی) انواع حساب‌های بانکی 3ـ جمع گردش و مانده سالانه (دوره مالی) انواع سپرده‌ها و سود آنها 4ـ تسهیلات بانکی اعم از ارزی و ریالی.

بازرسین مالیاتی می‌آیند

این قانون افزود: به منظور کنترل دفاتر، اسناد و مدارک مؤدیان اعم از دستی و ماشینی با هدف نظارت بر اجرای قوانین و مقررات مالیاتی، واحدی تحت عنوان واحد بازرسی مالیاتی در سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد می‌شود. واحد مذکور حسب ارجاع رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور یا اشخاص مجاز از طرف وی، نسبت به اعزام هیأت‌های بازرسی که با مجوز مرجع صالح قضایی با عضویت نماینده دادستان یا دادگستری تشکیل می‌شود، به اقامتگاه قانونی، محل فعالیت مؤدی و محل نگهداری دفاتر، اسناد و مدارک و تجهیزات اعم از دستی و ماشینی (مکانیزه) اقدام می‌کند و کلیه دفاتر، اسناد و مدارک، اطلاعات و سوابق مالی نزد مؤدیان را مورد بازرسی قرار می‌دهد.

جلوگیری از انتقال اموال بدهکاران

براساس قانون جدید اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، دفاتر اسناد رسمی در هر مورد که نسبت به تنظیم اسناد وکالتی (بلاعزل) نسبت به اموال منقول و غیرمنقول و حقوق مالی اقدام می‌نمایند، موظفند یک نسخه از اسناد تنظیمی را حداکثر ظرف مدت یک ماه به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال کنند. پس از اجرای مفاد این ماده ثبت نقل و انتقال اموال و دارایی‌های منقول و غیرمنقول که به‌موجب این قانون برای آنها مالیات وضع شده است، قبل از پرداخت بدهی مالیاتی قطعی مورد انتقال، ممنوع است.

ضوابط جدید مالیات برحقوق

نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی مازاد بر مبلغ معافیت سالانه، تا هفت برابر آن مشمول مالیات سالانه 10‌درصد و نسبت به مازاد آن 20 درصد است. پرداخت‌هایی که کارفرمایان به اشخاص حقیقی غیر از کارکنان خود که مشمول پرداخت کسورات بازنشستگی یا بیمه نیستند، با عنوان حق‌المشاوره، حق حضور در جلسات، حق‌التدریس، حق‌التحقیق و حق پژوهش پرداخت می‌کنند، مشمول مالیات مقطوع به نرخ 10‌درصد هستند.